Khoảng 20 triệu thùng dầu trị giá 1,2 tỷ USD đang bị mắc kẹt tại Eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ, sau khi nước này đưa ra các uy định mới về bảo hiểm. Phương Tây cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ là nguyên nhân của sự tắc nghẽn trên.
Theo CNBC, nhiều tàu chở đầy dầu của Kazakhstan đang bị kẹt lại ở Eo biển Bosphorus, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra yêu cầu về bảo hiểm mới.
Financial Times cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố rằng biện pháp giá trần của G7 đã làm tăng rủi ro tàu không được bảo hiểm đi qua lãnh hải của quốc gia này. Ankara đã yêu cầu tất cả tàu chở dầu thô đi qua các eo biển của mình phải có bảo hiểm cho những tai nạn như tràn dầu hay đâm va.
Hiệp hội P&I Quốc tế, nơi cung cấp bảo hiểm cho 90% ngành công nghiệp vận tải đường biển, tuyên bố không thể tuân thủ theo quy định của Thổ Nhĩ Kỳ. Yêu cầu của Ankara sẽ buộc hiệp hội này phải cấp bảo hiểm cho cả những con tàu vi phạm lệnh trừng phạt.
Dầu Kazakhstan được các công ty như Chevron hay ExxonMobil sản xuất sẽ đi qua đường ống đến Nga, và được chất lên tàu hàng tại cảng Novorossiysk, rồi qua Eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ và đến Địa Trung Hải. Các quan chức có thể kiểm tra nguồn gốc của dầu thông qua vận đơn.
Một quan chức về giá trần nói với CNBC: “Có vẻ như trong khoảng 20 tàu đang chờ đi qua eo biển [Bosphorus], chỉ có một tàu là không chở hàng có nguồn gốc từ Kazakhstan”. “Những lô hàng này sẽ không trở thành đối tượng của trừng phạt”, quan chức giấu tên cho biết.
Dựa trên số lượng tàu hàng, ước tính khoảng 20 triệu thùng dầu, tương đương 1,2 tỷ USD đang kẹt lại tại eo biển này.
Những con tàu đang bị kẹt lại tại Eo biển Bosphorus (chấm đỏ, nằm ở phía trên). (Ảnh: MarineTraffic, CNBC).
Theo ông Andrew Lipow, Chủ tịch của Lipow Oil Associates, nếu sự chậm trễ tiếp tục, các nhà máy lọc dầu sẽ mua dầu từ quốc gia khác, hoặc giảm công suất vì không có đủ nhiên liệu, gây ảnh hưởng đến nguồn cung xăng và diesel.
“Nếu tình trạng trên tiếp diễn thêm một tuần nữa, chúng ta sẽ bắt đầu cảm nhận thấy tác động đến thị trường dầu”, ông nói. Những người mua dầu Kazakhstan đến từ châu Á, châu Âu cũng như bờ Đông nước Mỹ.
Công ty nghiên cứu thị trường vận tải VesselsValue cho biết thời gian chờ trung bình của các tàu chở dầu tại Eo biển Bosphorus đã tăng khoảng 47% so với tuần trước.
Bộ Năng lượng Kazakhstan tuyên bố hôm 8/12: “Thời gian đợi ở Bosphorus và Dardanelles hiện nay đã là 6 ngày. Trong mùa đông, thời gian đợi như vậy là bình thường; năm ngoái, thời gian chờ đợi trung bình trong tháng 12 là khoảng 14 ngày”.
MarineTraffic đang theo dõi số lượng tàu chở dầu đang chờ qua eo biển Bosphorus. Công ty cho biết số lượng tàu chở dầu đang chờ hiện đã lên tới 40 và đã tăng hơn gấp đôi trong những ngày gần đây.
Ông Nikos Pothitakis, phát ngôn viên của MarineTraffic cho biết: “Chúng tôi có thể thấy danh sách ngày càng nhiều các tàu chở dầu thô và hóa chất đang chờ đi qua eo biển Bosphorus từ cả hai phía, với nhiều điểm đến, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, ngoài ra còn có Ukraine, Georgia, Italy”.
“Các tàu trên chủ yếu được gắn cờ Nga, Hy Lạp, Liberia và Quần đảo Marshall”, ông nói.
Giá dầu quốc tế đã xuống thấp hơn cả đầu năm 2022 trong những tuần qua.
Hôm 7/12, Thứ trưởng Tài chính Mỹ Wally Adeyemo đã nói chuyện với Thứ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Sedat Onal nhằm thảo luận về vấn đề áp giá trần với dầu vận chuyển qua đường biển của Nga.
Ông Adeyemo nhấn mạnh rằng giá trần chỉ áp dụng cho dầu có nguồn gốc từ Nga, và không yêu cầu kiểm tra bổ sung với các tàu đi qua lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ.
“Chính sách giá trần không yêu cầu tàu phải có bảo hiểm cho mỗi chuyến đi riêng lẻ, như quy định của Thổ Nhĩ Kỳ,” quan chức về giá trần nói với CNBC. “Những gián đoạn này là do quy định Thổ Nhĩ Kỳ, không phải chính sách giá trần".
Theo khảo sát của Bloomberg, ngày càng nhiều nhà kinh tế kỳ vọng BoJ sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào tháng 10.
Số liệu mới nhất của Mỹ cho thấy tăng trưởng kinh tế quý đầu năm yếu hơn nhiều so với dự báo, trong khi giá cả tăng với tốc độ nhanh hơn.
Tính từ đầu năm 2024, vốn hóa Tesla đã "bốc hơi" 328 tỷ USD, nhưng vốn hóa một gã khổng lồ công nghệ khác giảm còn mạnh hơn.
Thị trường tài chính lẫn nền kinh tế Mỹ đều từng trải qua những cung bậc khác nhau khi Fed trở nên diều hâu. Lãi suất cao hơn thường là chuyện tốt, miễn là nền kinh tế vẫn tăng trưởng.
