Chiến lược hạ giá mạnh tay của J&T Express đang giúp hãng tăng nhanh về sản lượng vận chuyển và thị phần, nhưng cũng khiến các đối thủ gặp khó khăn, theo Tech in Asia.

Năm 2024, J&T cho biết họ là công ty dẫn đầu thị trường Đông Nam Á năm thứ 5 liên tiếp, với 28,6% thị phần. Con số này tăng từ 25,4% của năm 2023. Điều này xảy ra ngay cả khi SPX Express, bộ phận logistics của Shopee, đang phát triển rất nhanh.

Tuy nhiên, thành công này có thể ảnh hưởng đến toàn bộ ngành.

Ông Lai Chang Wen, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập Ninja Van, nói rằng cuộc đua về giá đang đẩy ngành vào tình trạng “mỗi lúc một tệ hơn”. Theo ông, ai giảm giá nhiều hơn thì có thể tồn tại, còn những công ty khác sẽ dần bị loại.

Ông cho rằng tư duy “thắng là được hết” có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng lại làm giảm đầu tư cho đổi mới trong dài hạn.

Tại Indonesia, Hiệp hội Logistics Kinh tế Số (ALDEI) cho rằng thị trường hiện không còn ổn định. Tổ chức này cũng ghi nhận tình trạng một số công ty đưa ra mức giá rất thấp. Dù không nêu tên cụ thể, họ cho rằng đây là hành vi “phá giá”.

“Họ chấp nhận lỗ để cạnh tranh, khiến các đối thủ không trụ nổi”, ông Jimmi Krismiardhi, Phó Chủ tịch ALDEI, nói.

Để xử lý tình trạng này, chính phủ Indonesia đang lên kế hoạch đưa ra mức giá sàn cho ngành logistics. Ông Krismiardhi cho biết quy định đã được bàn bạc với các hiệp hội và được bộ liên quan thông qua.

Về chiến lược giá của mình, J&T cho rằng ngành logistics phát triển theo quy mô. Công ty nói rằng quy mô lớn giúp giảm chi phí trên mỗi đơn hàng. J&T khẳng định họ đưa ra giá cạnh tranh bằng cách ứng dụng công nghệ, tự động hóa và các phương pháp vận hành hiệu quả.

Giá mà J&T đưa ra hiện là thấp nhất trong số các đối thủ, ngoại trừ SPX Express.

Theo một người sáng lập công ty logistics tại Indonesia (không muốn nêu tên), ba năm trước, khi giá nhiên liệu tăng, các công ty giao hàng bên thứ ba đều tăng giá. Riêng J&T vẫn giữ nguyên mức cũ.

Thông tin này trùng khớp với chia sẻ của ông Dylan Tey, Giám đốc tài chính của J&T. Ông cho biết J&T có thể giữ giá thấp vì xử lý được lượng đơn hàng lớn, giúp giảm chi phí trên mỗi đơn vị.

J&T làm việc với các nền tảng thương mại điện tử lớn để đảm bảo khối lượng vận chuyển ổn định. Năm 2024, công ty đã giao 4,5 tỷ đơn hàng tại Đông Nam Á. Kết quả này chủ yếu nhờ hợp tác với Shopee và TikTok Shop.

Tuy nhiên, gần đây J&T đã mất một đối tác lớn ở Indonesia khi Shopee chấm dứt hợp tác. Trước đó, giá mà J&T áp dụng trên nền tảng của Shopee khá cạnh tranh, gần bằng mức của SPX.

Ông Lai, đại diện Ninja Van, cho biết Shopee đã bắt đầu giảm dần lượng đơn giao cho J&T từ năm 2022. Để giữ thị phần, J&T phải hạ giá sâu để thu hút đơn hàng từ các công ty khác. Theo ông, việc này đã kéo cả thị trường xuống, khiến giá và lợi nhuận của các công ty giao hàng bên thứ ba đều giảm.

Hiện tại, J&T phụ thuộc nhiều hơn vào TikTok Shop. Đây là một trong những nền tảng thương mại điện tử phát triển nhanh nhất tại Đông Nam Á. Sau khi mua lại Tokopedia, TikTok đạt 30% thị phần tại khu vực vào năm 2024. Shopee vẫn dẫn đầu với 48%.

Tuy nhiên, TikTok cũng được cho là đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào J&T. Ông Philippe Auberger, người sáng lập One Logistics Solutions, cho biết J&T đã giảm bảng giá dành cho TikTok để giữ tính cạnh tranh.

Mặc dù áp dụng chiến lược giá thấp, J&T vẫn có lãi. Năm 2024, công ty lần đầu tiên đạt lợi nhuận cả năm. Doanh thu của J&T tăng 15,9%, lên 10,3 tỷ USD.

J&T nhận được vốn đầu tư lớn từ tập đoàn Oppo và các nhà đầu tư bên ngoài. Tổng số vốn công ty gọi được là 4,5 tỷ USD. Ngoài ra, J&T còn thu về 451 triệu USD từ đợt IPO năm 2023. Nhờ nguồn vốn dồi dào, J&T có thể liên tục đưa ra mức giá thấp và nhiều chương trình ưu đãi.

Ông Auberger đánh giá J&T đang hành động rất quyết liệt. Ông tin rằng nếu các đối thủ yếu thế rút lui, J&T có thể điều chỉnh giá trở lại mức bình thường để tăng lợi nhuận. Trong khi đó, nhiều công ty logistics khác đã có những bước đi sai sau đại dịch. Khi dịch COVID-19 diễn ra, số đơn hàng tăng mạnh. Sau đó, thị trường dần trở lại bình thường.

Ông Auberger cho rằng nhiều công ty đã nhìn sai xu hướng. Họ cũng không đầu tư đủ cho hiệu quả vận hành và khả năng sinh lời ngay từ đầu.

Ông Lai, đại diện của Ninja Van, cho rằng các quốc gia Đông Nam Á khác cũng nên có quy định tương tự. Ông tin rằng điều này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng giảm giá quá mức và không bền vững. Khi đó, các công ty có thể chuyển hướng từ việc giành thị phần sang tạo ra giá trị lâu dài.

Tuy vậy, ông Sugi Purnoto – chuyên gia tư vấn cao cấp tại Supply Chain Indonesia – lại có ý kiến khác. Ông cho rằng chiến lược của J&T là một cách cạnh tranh hợp lý trong thị trường. Ông so sánh điều này với các cuộc chạy đua giảm giá trong thương mại điện tử.

Ông Purnoto cho rằng việc quy định giá có thể gây bất lợi cho người tiêu dùng. Ông tin giá cả nên để thị trường quyết định. Theo ông, chính người mua – vốn đã quen với việc được giao hàng miễn phí hoặc giá rẻ – đang thúc đẩy cuộc chiến giá hiện nay.