Arab Saudi đã nổi lên như điểm đến nóng nhất năm 2025. Lượng thép Trung Quốc xuất sang quốc gia này trong 9 tháng đầu năm đã tăng 41% so với cùng kỳ năm trước – mức tăng mạnh nhất trong các thị trường lớn, theo tính toán của Bloomberg dựa trên dữ liệu hải quan Trung Quốc.

Nhờ đó, tình hình xuất khẩu của nhà máy thép Trung Quốc đã vượt qua kỳ vọng rằng họ sẽ gặp khó trong năm 2025 do thuế quan tăng cao và hàng loạt cuộc điều tra chống bán phá giá. Tổng lượng xuất khẩu trong 10 tháng đầu năm đạt 97,76 triệu tấn, vượt 92,05 triệu tấn của cùng kỳ 2024, và được dự báo sẽ lập kỷ lục mới trong cả năm.

Việt Nam và Hàn Quốc, hai quốc gia đã áp dụng biện pháp hạn chế nhập khẩu thép từ Trung Quốc, chứng kiến mức giảm mạnh nhất về sản lượng nhập khẩu, dù vẫn là hai thị trường lớn nhất của quốc gia này. Trong khi đó, xuất khẩu sang Philippines, Indonesia và Thái Lan tăng mạnh, còn Trung Đông – và ở mức độ thấp hơn là châu Phi – đang trở thành động lực tăng trưởng mới cho nhu cầu thép Trung Quốc.

Các khoản đầu tư ra nước ngoài của Trung Quốc, một phần thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), đã đặt nền móng cho nhu cầu này. Theo bà Jing Zhang, chuyên gia phân tích cấp cao tại Wood Mackenzie, chi tiêu của Bắc Kinh ở Arab Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã tăng lên tổng cộng 86 tỷ USD trong thập kỷ qua, phần lớn được rót vào các lĩnh vực tiêu thụ nhiều thép như năng lượng và giao thông.

“Các tuyến xuất khẩu thép của Trung Quốc đang chuyển hướng sang Trung Đông và châu Phi,” bà Zhang nhận định. “Cơ cấu sản phẩm cũng phản ánh sự dịch chuyển này,” với thép ống và thép dài – những mặt hàng phục vụ chủ yếu cho hạ tầng – đã vượt mức xuất khẩu của năm ngoái, và xu hướng này có thể còn tiếp diễn.

Xuất khẩu thép dài sang Arab Saudi gần như tăng gấp đôi so với năm trước, trong khi thép bán thành phẩm tăng hơn 6 lần. Tuy nhiên, tính bền vững của nhu cầu này vẫn còn là dấu hỏi, khi Arab Saudi đang rút lui khỏi dự án thành phố tương lai Neom trị giá 500 tỷ USD để tập trung vào các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo và sản xuất công nghệ cao.

Theo Bloomberg Intelligence, dữ liệu xuất khẩu theo từng quốc gia – vốn công bố chậm hơn tổng số liệu – cho thấy dòng thép Trung Quốc đang được tái phân bổ sang các thị trường có ít rào cản hơn. Các quốc gia đã hoặc dự định áp thuế với thép Trung Quốc chỉ chiếm 45% tổng lượng xuất khẩu trong 9 tháng đầu năm 2025, giảm so với 54% cùng kỳ năm ngoái.

Hiện tại, chiến lược xuất khẩu của Trung Quốc vẫn đang phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang và nhu cầu nội địa còn yếu, đà tăng trưởng mạnh mẽ này sẽ phụ thuộc vào việc Trung Đông còn duy trì sức mua bao lâu, và liệu Đông Nam Á có thể giữ vững tốc độ tăng trưởng kinh tế hiện tại hay không.