Cúng tất niên ngoài trời là một phong tục truyền thống lâu đời của người Việt Nam, nhằm tạ ơn trời đất, tổ tiên và các vị thần linh đã phù hộ, che chở trong suốt một năm qua. Nghi thức này không chỉ mang ý nghĩa tôn kính, mà còn thể hiện lòng tri ân đối với những điều may mắn, bình an trong cuộc sống.
Phong tục cúng tất niên xuất phát từ tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên và tín ngưỡng thờ trời đất của người Việt. Đây là dịp để mỗi gia đình nhìn lại những điều đã đạt được trong năm cũ và bày tỏ mong muốn một năm mới nhiều tài lộc, bình an. Không gian ngoài trời thường được chọn để thực hiện nghi lễ vì mang ý nghĩa giao hòa giữa con người và thiên nhiên.
Cúng tất niên ngoài trời mang lại sự trang nghiêm, thoáng đãng và thể hiện lòng thành kính với đất trời. Nghi thức này còn giúp gắn kết gia đình, tạo không khí ấm áp, sum vầy trong ngày cuối năm. Đồng thời, việc cúng ngoài trời còn là cách để gửi những ước nguyện của gia đình lên các vị thần linh một cách trọn vẹn nhất.
Năm 2025, ngày đẹp nhất để thực hiện lễ cúng tất niên là ngày 29 tháng Chạp (âm lịch), ngày cuối cùng của năm. Nếu vì lý do nào đó không thể cúng vào ngày này, gia đình bạn có thể chọn ngày 28 tháng Chạp.
Về thời gian, nên chọn các khung giờ hoàng đạo như giờ Tý (23h-1h), giờ Thìn (7h-9h) hoặc giờ Mùi (13h-15h) để lễ cúng diễn ra thuận lợi, mang lại nhiều điều may mắn cho năm mới.
Lưu ý, việc chọn ngày và giờ phù hợp không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn giúp nghi lễ diễn ra trọn vẹn. Tránh các giờ xấu hoặc giờ kỵ theo tuổi của gia chủ để đảm bảo sự hài hòa và may mắn.
Ảnh: Báo Quảng Ngãi
Hương, nến: Dùng để thắp sáng và tạo không khí trang nghiêm.
Mâm ngũ quả: Thường gồm 5 loại trái cây có màu sắc tươi sáng, tượng trưng cho ngũ hành.
Mâm cơm cúng: Bao gồm các món truyền thống như:
Gà luộc (hoặc vịt) nguyên con.
Xôi gấc hoặc bánh chưng.
Canh măng, giò chả.
Một số món ăn gia đình thường nấu trong ngày lễ.
Trầu cau: Biểu tượng của sự bền vững và gắn kết.
Rượu, trà, nước sạch: Dùng để dâng lên các vị thần linh.
Tất cả lễ vật cần được chuẩn bị sạch sẽ, tươi mới và sắp xếp gọn gàng.
Không nên sử dụng các đồ giả, thiếu sự trang trọng.
Tránh để mâm lễ lộn xộn, mất cân đối, vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự trang nghiêm của nghi thức.
Dưới đây là bài văn khấn cúng tất niên ngoài trời phổ biến:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, chắp tay)
Con kính lạy:
Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát.
Đức ông Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương.
Ngài Bản gia Táo Quân, Long Mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày... tháng... năm...
Gia đình chúng con ngụ tại... (địa chỉ) thành tâm sắm sửa lễ vật, kính cẩn dâng lên các vị chư thần. Chúng con cúi xin các ngài chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con một năm mới bình an, thịnh vượng.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, chắp tay)
Chọn địa điểm cúng: Nên chọn nơi thoáng đãng, sạch sẽ và tránh các khu vực ồn ào.
Thời gian thực hiện: Cần tuân theo giờ hoàng đạo đã chọn trước để lễ cúng được trọn vẹn.
Trang phục: Người tham gia cúng cần mặc trang phục lịch sự, gọn gàng.
Thái độ khi cúng: Thể hiện lòng thành kính, tránh cười đùa, gây ồn ào trong lúc thực hiện nghi lễ.
Dọn dẹp sau khi cúng: Sau khi kết thúc nghi thức, bạn nên dọn dẹp sạch sẽ để thể hiện sự tôn trọng với các vị thần linh.
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nghi thức cúng tất niên ngoài trời và chuẩn bị lễ cúng một cách chu đáo nhất. Chúc bạn và gia đình một năm mới bình an, hạnh phúc!
