Sáng 18/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng ban Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, chủ trì và chỉ đạo Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo. 

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban.

Ngay sau đó, Chính phủ đã khẩn trương chỉ đạo ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW. Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và Đề án 06 trên cơ sở hợp nhất Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Tổ công tác triển khai Đề án 06.

Theo Thủ tướng, để thực hiện được các mục tiêu chiến lược phát triển đất nước (phấn đấu đến năm 2030, Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao), yêu cầu đặt ra là phải đột phá hơn, mạnh mẽ hơn, quyết tâm, quyết liệt hơn trong hành động,...

Trong đó có 3 nhiệm vụ trọng tâm trước mắt cần thực hiện. Thứ nhất là, tập trung tháo gỡ thể chế, Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ ngành khẩn trương rà soát các luật liên quan, tổng hợp, đề xuất Quốc hội theo hình thức một luật sửa nhiều luật tại kỳ họp sắp tới, nhanh chóng tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, với quan điểm thể chế là động lực, nguồn lực, truyền cảm hứng phát triển.

Thứ hai, tiếp tục rà soát, đầu tư hạ tầng, bố trí ít nhất 3% ngân sách năm 2025 cho khoa học công nghệ, trong đó có nguồn vượt thu 10 nghìn tỷ đồng; xây dựng các đề án, dự án cụ thể để triển khai các đi đôi với phòng chống lãng phí, tham nhũng.

Thứ ba, đa dang hóa hình thức đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình hiện nay. Song song với đó, phải đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách hành chính. "Nếu một rừng thủ tục thì không làm được", Thủ tướng nêu rõ.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long cho biết, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 193/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội Khóa XV.

Bộ Khoa học và công nghệ đang hoàn thiện hồ sơ trình Quốc Hội ban hành 4 Luật quan trọng, dự kiến trình Quốc hội vào tháng 5/2025, bao gồm: Luật Công nghiệp công nghệ số (trong đó có quy định sửa 14 Luật), Luật Khoa học và Công nghệ sửa đổi (trong đó có quy định sửa 14 Luật). 

Bộ Tài chính sửa Luật Ngân sách nhà nước, Bộ Giáo dục - Đào tạo sửa Luật Nhà giáo, dự kiến trình vào tháng 5/2025.

Cho phép chỉ định thầu với NĐT có bản quyền công nghệ

Liên quan đến cơ chế đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ, tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết về tháo gỡ cơ chế vướng mắc cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

"Hiện nay, hai bộ đang phối hợp để sớm tham mưu ban hành nghị định hướng dẫn, dự kiến trong tháng này. Bên cạnh đó, theo Nghị quyết 193 và theo dự thảo hướng dẫn, chúng ta đã tháo gỡ căn bản tất cả các vướng mắc, từ bố trí kinh phí, dự toán, phân bổ giải ngân, thanh quyết toán… ", ông trưởng Thắng nói

Cũng trong tháng 5 này, Bộ Tài chính cũng sẽ đề xuất và trình Quốc hội sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước. Như vậy, các vấn đề liên quan đến thể chế chi cho khoa học công nghệ cơ bản đã tháo gỡ.

Về cơ chế hợp tác công tư trong nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Bộ trưởng Thắng cho biết sẽ sẽ phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ chuẩn bị luôn dự thảo nghị định hướng dẫn, để sau khi luật được thông qua, chúng ta ban hành nghị định hướng dẫn để áp dụng ngay.

"Chúng tôi cũng dự kiến bổ sung quy trình thực hiện riêng dự án PPP về khoa học công nghệ; cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với các nhà đầu tư đề xuất PPP mà nhà đầu tư sở hữu có bản quyền công nghệ chiến lược", bộ trưởng đề xuất.

Trong trường hợp này, nhà đầu tư không cần phải đề xuất phương án kỹ thuật thực hiện dự án, chỉ cần chứng minh năng lực giá trị và đề xuất tài chính thương mại cho cơ quan nhà nước, và sẽ cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án PPP về khoa học công nghệ.