VinFast Auto đang thực hiện một bước chuyển đổi chiến lược cơ bản trong cách thiết kế và sản xuất ô tô, với kế hoạch áp dụng một nền tảng và cấu trúc điện/điện tử (Electrical/Electronic E/E) thế hệ mới, dự kiến bắt đầu từ mẫu Limo Green vào quý III năm nay, theo báo cáo từ Vietcap.

Động thái này, phản ánh xu hướng "xe định nghĩa bằng phần mềm" (Software-Defined Vehicle - SDV) toàn ngành, được xem là chìa khóa để hãng xe tối ưu hóa chi phí sản xuất, cải thiện biên lợi nhuận và tạo ra một nền tảng công nghệ linh hoạt cho tương lai.

Kiến trúc E/E được ví như hệ thần kinh trung ương của một chiếc xe, quyết định cách các bộ phận điện tử, từ cảm biến, động cơ đến màn hình hiển thị giao tiếp và được điều khiển. 

Theo truyền thống, các phương tiện sử dụng kiến trúc phân tán, với hàng chục, thậm chí hơn 100 bộ điều khiển điện tử (ECU) riêng lẻ, mỗi bộ phụ trách một chức năng cụ thể. Mô hình này tạo ra một hệ thống dây dẫn phức tạp, làm tăng trọng lượng, chi phí và khiến việc cập nhật hay bổ sung tính năng mới trở nên vô cùng khó khăn.

Kiến trúc E/E thế hệ mới mà VinFast đang hướng tới, thường được gọi là kiến trúc tập trung hoặc kiến trúc theo vùng (zonal architecture), đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi. 

Thay vì hàng loạt ECU độc lập, mô hình này hợp nhất các chức năng vào một vài máy tính trung tâm hiệu suất cao (High-Performance Computers - HPCs). 

Các máy tính này hoạt động như bộ não của chiếc xe, trong khi các bộ điều khiển theo vùng (zonal controllers) đóng vai trò như các "trung tâm thần kinh" cục bộ, quản lý tất cả các thiết bị trong một khu vực vật lý nhất định của xe.

Công ty tư vấn quản lý toàn cầu McKinsey & Company trong một báo cáo chuyên sâu về kiến trúc ô tô đã chỉ ra rằng, "việc chuyển sang kiến trúc theo vùng có thể giảm độ dài của hệ thống dây dẫn lên tới 2-3 km trên mỗi chiếc xe và giảm số lượng ECU hơn 30%". Lợi ích này không chỉ mang tính lý thuyết.

Đối với VinFast, việc áp dụng kiến trúc E/E mới mang lại những lợi ích trực tiếp và đáng kể trong việc tối ưu hóa chi phí nguyên vật liệu (Bill of Materials - BOM).

Đầu tiên, việc chuyển đổi này giúp nhà sản xuất giảm chi phí phần cứng. Việc hợp nhất chức năng từ nhiều ECU vào một vài máy tính trung tâm giúp cắt giảm đáng kể số lượng linh kiện phần cứng cần thiết. 

Theo công ty công nghệ và linh kiện ô tô Aptiv, một trong những đơn vị tiên phong về kiến trúc này, việc chuyển đổi "có thể giảm hơn 25% trọng lượng và chi phí của hệ thống dây dẫn". Điều này trực tiếp làm giảm giá thành sản xuất trên mỗi chiếc xe.

Thứ hai, giúp đơn giản hoá sản xuất. Một hệ thống dây dẫn gọn gàng hơn, ít phức tạp hơn sẽ giúp quá trình lắp ráp tại nhà máy trở nên nhanh chóng và ít xảy ra lỗi hơn, từ đó giảm chi phí nhân công và nâng cao chất lượng sản xuất.

Cuối cùng là tăng tốc độ phát triển. Với kiến trúc định nghĩa bằng phần mềm, các kỹ sư có thể phát triển và thử nghiệm các tính năng mới mà không cần thay đổi phần cứng. Điều này rút ngắn đáng kể chu kỳ phát triển sản phẩm, cho phép VinFast nhanh chóng đáp ứng nhu cầu thị trường và giảm chi phí R&D dài hạn.

Nền tảng cho việc triển khai thành công kiến trúc phức tạp này là nguồn lực công nghệ nội tại của VinFast. Báo cáo của công ty đã nhấn mạnh vai trò của "gần 1.800 kỹ sư trong hệ sinh thái Vingroup" trong việc "đồng phát triển phần mềm". 

Đội ngũ này có thể cho phép VinFast không chỉ áp dụng mà còn làm chủ và tùy biến kiến trúc E/E, tạo ra sự khác biệt trên thị trường.

Chiến lược làm chủ công nghệ và tối ưu hóa chi phí này được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích cho hiệu quả kinh doanh của VinFast trong tương lai. Khi chi phí sản xuất được kiểm soát tốt hơn, biên lợi nhuận của công ty sẽ có cơ hội cải thiện, tạo ra nguồn lực để tái đầu tư và mở rộng.

Tiềm năng này được xây dựng trên một nền tảng kinh doanh đang có đà tăng trưởng. Năm 2024, VinFast đã giao khoảng 97.400 xe điện trên toàn cầu, tăng 192% so với năm trước. 

Hãng cũng liên tục mở rộng danh mục sản phẩm và sự hiện diện tại các thị trường quốc tế chiến lược như Bắc Mỹ, châu Á và châu Âu.

Trong tương lai, kiến trúc E/E thế hệ mới không chỉ là một công cụ cắt giảm chi phí. Nó còn là nền tảng cho các dịch vụ giá trị gia tăng như cập nhật phần mềm qua mạng (OTA), cho phép VinFast liên tục nâng cấp và bổ sung tính năng cho xe sau khi bán, giống như cách các hãng công nghệ cập nhật điện thoại thông minh. 

Theo Bosch, một nhà cung cấp hàng đầu thế giới, "xe định nghĩa bằng phần mềm sẽ biến chiếc xe thành một thiết bị có thể cập nhật, cho phép các chức năng mới được bổ sung trong suốt vòng đời của xe". 

Điều này không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn mở ra các mô hình kinh doanh mới, ví dụ như tính năng theo yêu cầu (features-on-demand).