Thời gian qua, liên tiếp các dự án nhà ở xã hội (NOXH) được khởi công và ra mắt thị trường. Theo đó, giá bán tại mỗi dự án được công bố khác nhau và có xu hướng tăng dần lên chạm mốc 25 triệu đồng/m2.

Trong khi đó, suất đầu tư được Bộ Xây dựng công bố với NOXH dưới 20 tầng từ 5,6 - 8,8 triệu đồng/m2.

Tại toạ đàm do Báo Dân Việt tổ chức ngày 1/4, ông Chử Văn Hải, Trưởng phòng Phát triển và Quản lý NOXH, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đã lý giải về thực tế trên, đồng thời trả lời câu hỏi vì sao cùng ưu đãi nhưng giá bán NOXH lại có sự chênh lệch. 

Vị này cho biết, phương thức xác định giá bán NOXH, chi phí, lợi nhuận định mức được quy định trong pháp luật. Cơ quan chuyên môn có trách nhiệm rà soát giá bán ra thị trường.

Luật quy định NOXH là chung cư. Theo quy chuẩn 04/2021, NOXH so với thương mại chỉ khống chế về diện tích để giảm giá bán. NOXH là nhà ở được Nhà nước ban hành hỗ trợ chi phí, giảm giá thành. Còn mọi tiêu chí về chất lượng, tiêu chuẩn NOXH phải đảm bảo cùng chung quy định quốc gia, không giảm; phải đảm bảo cùng hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng về văn hoá thể thao, kiểm soát chất lượng cũng giống như thương mại.

Giá nhà ở được tính toán theo chi phí đầu tư xây dựng, từ khâu thiết kế, dự toán,... Sau này chi phí hợp pháp, hợp lệ, thì sẽ ra giá bán ra thị trường.

"Theo tôi, giá thành dựa trên chi phí đầu tư thực tế, thiết kế thấp tầng và cao tầng là đã có chi phí khác nhau, thiết kế mẫu và lắp ghép cũng có mức giá khác.

Trước đây, NOXH có giá dưới 20 triệu đồng/m2, nhưng nay do liên quan dự toán, giá nhân công, chi phí vật liệu đầu vào tăng lên, dẫn đến giá nhà bán sẽ tăng. Chính vì thế, chúng ta có thể lý giải được tại sao giá NOXH có chênh lệch nhau và có xu hướng tăng", ông Hải nói.   

Cùng tham gia thảo luận về vấn đề giá NOXH hiện nay, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế cho biết, theo quy định, chủ đầu tư NOXH được hưởng lợi nhuận định mức tối đa là 10% tổng chi phí đầu tư xây dựng đối với phần diện tích xây dựng NOXH của dự án. Tuy nhiên, cực kỳ khó để xác định khi nào doanh nghiệp vượt định mức 10%. Công thức, cách làm có vẻ chưa hiệu quả. 

Do đó, chuyên gia này kiến nghị có thể khống chế giá trần đối với NOXH. Nếu được, đây sẽ là chính sách rất mạnh mẽ, quan trọng.  

Về hiệu quả thực hiện của Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030", ông Lực nhấn mạnh điều cần quan tâm không phải số lượng mà là chất lượng, sát với nhu cầu.

Không nên quá chú trọng vào con số 1 triệu căn nhà mà nên coi đó là mục tiêu. Thay vào đó, cần tập trung giải quyết được hết những vướng mắc, khi đó việc đạt được con số này là hoàn toàn khả thi.  

Các cơ quan cần tập trung tháo gỡ khó khăn trong thủ tục hành chính. Đồng thời, các địa phương cần phải nắm rõ tình hình cung - cầu trên địa bàn, tránh tình trạng làm NOXH không khéo, dẫn đến nơi thừa, nơi thiếu.

Cần xác định nhu cầu về NOXH trong giai đoạn 3 - 5 năm tới dựa trên thực tế trong khu công nghiệp, doanh nghiệp, nhu cầu dân cư. Từ đó, sẽ đề xuất sát tình hình với Chính phủ, với Bộ Xây dựng về số lượng NOXH đăng ký.