Cơn đau đầu mới của Fed: Tăng trưởng chững lại, lạm phát dai dẳng hơn

Nền kinh tế Mỹ đang chững lại, trong khi lạm phát có vẻ dai dẳng. Tình cảnh hiện tại có thể không phải là một kịch bản ác mộng đối với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), nhưng ít nhất có thể khiến các quan chức vài đêm mất ngủ.

Báo cáo do Cục Phân tích Kinh tế Mỹ công bố ngày 25/4 cho thấy GDP tăng 1,6% trong quý I (tốc độ đã chuẩn hoá theo năm). Đây là mức tăng trưởng thấp nhất trong gần hai năm qua.

Cùng lúc, nền kinh tế còn đón nhận một số tin xấu về lạm phát. Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCEPI) - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - đi lên 3,4% trong quý I, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong một năm.

Nếu không tính chi phí thực phẩm và năng lượng dễ biến động, PCEPI lõi tăng 3,7%, cao hơn nhiều mức mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương Mỹ.

Từ hai dữ liệu trên, có thể thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới đã rơi vào tình trạng lạm phát đình trệ (stagflation) nhẹ. Điều này sẽ khiến việc hoạch định chính sách trở nên phức tạp hơn trong tương lai gần.

Đánh giá về báo cáo GDP quý I, ông Matthew Ryan, người đứng đầu bộ phận chiến lược thị trường tại hãng dịch vụ tài chính Ebury, cho hay: “Rõ ràng không ai mong đợi một báo cáo như vậy”.

“Nền kinh tế không chỉ thách thức dự đoán của các chuyên gia, tôi cho rằng nó còn thách thức cả những logic thông thường trong vài tháng gần đây và tăng trưởng với tốc độ rất vững chắc... sau khi Fed bắt đầu tăng lãi suất”, ông tiếp lời.

Theo CNBC, các nhà đầu tư vẫn hy vọng dữ liệu kinh tế sẽ tiếp tục xu hướng tích cực kể từ giữa năm 2022. Họ dự đoán GDP quý I tăng 2,4% và lạm phát sẽ dao động quanh mức 3%.

Trong mắt Phố Wall, những gì mà các nhà đầu tư vừa nhận được rất tồi tệ, khi tốc độ tăng trưởng kinh tế yếu đi và áp lực giá vẫn dai dẳng.

Kết quả là, thị trường chứng khoán Mỹ bị bán tháo, lợi suất trái phiếu kho bạc bật tăng và các nhà đầu tư trên thị trường lãi suất tương lai phải tiếp tục lùi kỳ vọng về chính sách tiền tệ.

Hồi đầu năm, các nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ giảm lãi suất 6 lần. Giờ đây, họ chỉ nghĩ ngân hàng trung ương Mỹ sẽ “nới tay” một lần, theo dữ liệu từ công cụ FedWatch của CME Group.

Một số người có thể lập luận rằng nền kinh tế chững lại là một yếu tố có thể thúc đẩy Fed nới lỏng chính sách. Song, ông Ryan cho biết các quan chức có thể sẽ xem xét kỹ hơn chỉ số PCEPI.

Fed sẽ có cái nhìn chi tiết hơn về dữ liệu PCEPI vào ngày 26/4 khi Bộ Thương mại Mỹ công bố số liệu tháng 3.

“Tôi không nghĩ Fed sẽ bị phân tâm quá nhiều bởi số liệu GDP yếu hơn một chút so với dự kiến và thậm chí mức tăng trưởng 1,6% cũng không phải là quá đáng ngại. Đó vẫn là một mức tăng trưởng khá vững chắc”, ông Ryan nhấn mạnh.

“Fed sẽ quan tâm nhiều hơn đến số liệu lạm phát”, vị chuyên gia cho hay. Quả thực, một số ý kiến trên Phố Wall cho rằng con số GDP không phải là điều đáng lo.

Sự suy yếu chủ yếu liên quan đến hàng tồn kho của doanh nghiệp tư nhân và chi tiêu của chính phủ liên bang, trong khi những lĩnh vực có sự cải thiện về niềm tin vẫn tăng trưởng, nhà kinh tế Steven Blitz của TS Lombard nói.

“Fed nên làm gì trong bối cảnh này? Bây giờ mọi người nên tạm án binh bất động vì khả năng xảy ra các đợt hạ lãi suất trong năm nay sẽ tiếp tục giảm xuống. Nhưng sau cùng, nền kinh tế vẫn tăng trưởng, đây vẫn là chuyện tốt”, ông Blitz lưu ý.

Citigroup, một trong số ít ông lớn Phố Wall vẫn mong đợi một Fed ôn hoà trong năm nay, đã giữ nguyên nhận định. Ngân hàng này dự đoán các quan chức Fed có thể sẽ ngăn tăng trưởng tiếp tục chững lại bằng các đợt giảm lãi suất.

Các nhà kinh tế tại Citigroup cho rằng Fed có thể hành động khi dữ liệu lạm phát hạ nhiệt trở lại trong tương lai.

Bà Veronica Clark của Citigroup viết trong một báo cáo mới đây: “Những lo ngại về tăng trưởng kinh tế sẽ là yếu tố chính khiến Fed cân nhắc việc hạ lãi suất và báo cáo GDP quý I cho thấy tác động nâng đỡ của kích thích tài khoá và chi tiêu cho hàng hoá đang yếu đi”.

“Chúng tôi vẫn nghĩ ngân hàng trung ương Mỹ sẽ bắt đầu giảm lãi suất vào mùa hè này, trước khi lạm phát chậm lại đáng kể”, bà nhấn mạnh.