Bảng giá đất điều chỉnh được TP HCM áp dụng từ 31/10. Theo quy định, tiền chuyển quyền sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước (với trường hợp trước 5/7/1994, từ 5/7/1994 đến 19/1/2007) được tính theo bảng giá tại thời điểm ký hợp đồng mua bán. Tức là, bảng giá đất điều chỉnh của thành phố sẽ được áp dụng với các trường hợp này.

Tuy nhiên, theo Trung tâm Quản lý nhà và giám định xây dựng (HMCIC, thuộc Sở Xây dựng TP HCM), việc áp bảng giá đất mới với trường hợp người dân đã đăng ký mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước nhưng chưa được duyệt, sẽ khiến họ bị thiệt thòi. Bởi so với bảng giá đất cũ, các mức giá tăng nhiều lần so với trước, khiến các hộ dân thuộc diện này phải đóng thuế phí tăng gấp 4-7 lần trước.

"Sẽ rất thiệt thòi khi áp bảng giá đất mới cho những người dân đã nộp hồ sơ từ rất lâu, nhưng vì vướng mắc thủ tục mà chưa được giải quyết", đại diện HMCIC nói.

Ngoài ra, theo quyết định về bảng giá đất điều chỉnh của TP HCM, cơ quan Nhà nước tiếp nhận hồ sơ của người dân trước thời điểm bảng giá đất mới có hiệu lực, thì vẫn áp dụng tính nghĩa vụ tài chính theo quy định tại thời điểm nộp hồ sơ.

Do đó, cơ quan này đề nghị UBND TP HCM xem xét, chưa áp dụng bảng giá đất mới với các trường hợp nộp đơn đề nghị mua trước ngày 31/10, để đảm bảo quyền lợi của người dân.

Theo thống kê của HMCIC, đến 27/10 thành phố tiếp nhận 841 đơn xin mua nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước của người dân, tổ chức. Tuy nhiên, mới có 9 trường hợp được mua. Như vậy, còn 832 trường hợp người dân đã đăng ký nhưng vẫn chưa được phê duyệt.

TP HCM có khoảng 10.000 địa chỉ nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước đang cho thuê hoặc bỏ trống. Với các nhà đất đang cho thuê, thành phố sẽ bán hóa giá cho người đang sử dụng thuộc đối tượng có công, cán bộ Nhà nước. Để được mua những căn nhà này, người dân phải làm thủ tục xin mua lại nhà theo quy định của pháp luật, song rất khó khăn.

Chẳng hạn, dãy nhà thuộc sở hữu Nhà nước trên đường Hai Bà Trưng (quận 3, TP HCM) xây dựng từ năm 1978, thuộc quyền sở hữu của Xí nghiệp Chế biến hạt điều Lạc Long Quân. Khu nhà này sau đó được bố trí cho cán bộ công nhân của xí nghiệp thuê.

Đến 2016, những hộ dân tại đây làm đơn xin mua lại nhà thuộc sở hữu Nhà nước. Sáu năm sau, TP HCM có văn bản xác nhận đây là tài sản công và đồng ý xem xét bán cho 17 hộ dân xin mua theo quy định. Song, sau 8 năm nộp hồ sơ các hộ dân tại đây vẫn chưa được duyệt mua nhà.