Báo cáo của Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) thông tin 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt gần 24,6 tỷ USD, giảm 11% so với năm 2022. Trong đó, một số mặt hàng ghi nhận tăng trưởng mạnh như gạo, rau quả, điều, cà phê, lần lượt ở mức 35%, 64%, 8% và 3%.

Trong đó, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc nửa đầu năm 2023 ước đạt 5,2 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2022.

Việc Trung Quốc dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát dịch COVID-19 đã giải phóng nhu cầu trong nước, tăng doanh thu khu vực du lịch và giải trí giúp kinh tế phục hồi. Theo dự báo của World Bank (WB) tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ phục hồi lên mức 5,6% trong năm 2023.

Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản dự báo từ nay tới cuối năm, xuất khẩu nông sản vào thị trường Trung Quốc sẽ duy trì tăng trưởng nhẹ khi một số nhóm hàng như rau quả, gạo, điều vẫn có thể duy trì tăng trưởng, các mặt hàng suy giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm như gỗ, thủy sản, sắn có thể phục hồi nhẹ trong 3 tháng cuối năm.

Với thị trường Mỹ, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 4,9 tỷ USD, giảm 33% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo WB, tăng trưởng kinh tế của Mỹ dự báo yếu đi đáng kể trong nửa cuối năm 2023 và đầu năm 2024 do việc thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 1,1% năm 2023.

Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản nhận định tiêu dùng trong dân đã phục hồi nhưng còn chậm, các nhóm hàng chiếm thị phần xuất khẩu lớn như gỗ và thủy sản có thể có nhu cầu tăng nhẹ vào 3 tháng cuối năm.

Mỹ đã trở lại là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong tháng 5, điều này cho thấy tín hiệu thị trường đã có dấu hiệu tốt dần lên.

Tiếp theo là thị trường Nhật Bản, kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 1,8 tỷ USD, giảm 5% so với cùng kỳ năm 2022.

Cả ba mặt hàng xuất khẩu mạnh nhất vào thị trường đều suy giảm giá trị xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm, bao gồm gỗ (677 triệu USD, giảm 0,2%); thủy sản (580 triệu USD, giảm 9%) và cà phê (128,5 triệu USD, giảm 3%). Một số mặt hàng tăng trưởng là rau quả (5%), hạt điều (15%) và sắn và sản phẩm sắn tăng mạnh (947%).

Theo WB, tăng trưởng GDP của nền kinh tế Nhật Bản dự báo chậm lại do thắt chặt chính sách tiền tệ, ước đạt 0,8% năm 2023. Nhu cầu của người tiêu dùng bị kìm hãm bởi sự chậm trễ về tăng trưởng chính sách tiền lương thực tế.

Ngoài ra, xuất khẩu sang thị trường EU trong nửa đầu năm 2023 đạt 2,1 tỷ USD, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2022. Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản cho rằng EU đối mặt với khủng hoảng năng lượng và cơn sốt giá thực phẩm dẫn đến suy thoái kinh tế, cắt giảm tiêu thụ thực phẩm tại nhiều nước bao gồm cả quốc gia đầu tầu như Đức, xu hướng chuyển dịch chính sách kinh tế sang các khu vực thị trường mới.

Xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường ASEAN trong 6 tháng đầu năm 2023 ước đạt 2,6 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Indonesia tăng trưởng vượt bậc 300% nhờ xuất khẩu gạo tăng 1.519%; cà phê tăng 185,5%; thị trường Philippines tăng trưởng 14%, chủ yếu đến từ mặt gạo với 31%; Singapore tăng 5%.

Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng trong khu vực ASEAN dần bình thường hóa sau khi phục hồi mạnh vào năm 2022, ước đạt 4,7% năm 2023.

Ban chỉ đạo Phát triển thị trường nông sản dự báo sự phục hồi này phần lớn đến từ việc các nước trong khu vực mở cửa kinh tế trở lại. Ngoài ra, xu hướng định hình lại chuỗi cung ứng quốc tế hiện nay cũng là cơ hội để các quốc gia trong khu vực tiếp cận với các thị trường mới, trong đó có Việt Nam.