Theo tin từ Cục Phòng vệ Thương mại, (Bộ Công Thương) hôm 19/3, Ủy ban châu Âu (EC), đã công bố Kế hoạch hành động về thép và kim loại nhằm bảo vệ ngành công nghiệp thép trong khu vực.

Kế hoạch này được xây dựng dựa trên sáu trụ cột riêng biệt, trong đó bao gồm: Đảm bảo năng lượng sạch dồi dào và giá cả phải chăng; ngăn ngừa rò rỉ carbon; thúc đẩy và bảo vệ năng lực công nghiệp của châu Âu; thúc đẩy tính tuần hoàn cho kim loại; bảo vệ việc làm chất lượng cao trong các ngành công nghiệp; giảm thiểu rủi ro thông qua các thị trường chủ đạo và hỗ trợ đầu tư.

Cùng với mục đích cung cấp hỗ trợ tích cực cho ngành thép và kim loại, Kế hoạch Hành động còn có cấu phần về phòng vệ với một số biện pháp chủ chốt có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong thời gian tới.

Biện pháp đáng chú ý trong Kế hoạch là Mở rộng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) đối với sản phẩm thép và nhôm hạ nguồn, được cam kết thực hiện đánh giá toàn diện vào quý IV, đi kèm chiến lược chống lẩn tránh và đề xuất lập phá mới mở rộng phạm vi của CBAM đối với các sản phẩm hạ nguồn sử dụng nhiều thép và nhôm cung với các biện pháp chống lẩn tránh bổ sung.

Biện pháp Thúc đẩy và bảo vệ năng lực công nghiệp của châu Âu. Đây là lĩnh vực thu hút sự quan tâm đáng kể của các nhà nhập khẩu sản phẩm thép và kim loại, trong đó Ủy ban xác định một số thay đổi quan trọng sắp tới đối với cơ chế phòng vệ thương mại nhằm giải quyết tình trạng dư thừa năng lực toàn cầu "đe dọa nghiêm trọng đến lợi nhuận và khả năng cạnh tranh của các ngành công nghiệp châu Âu" - một vấn đề mà Ủy ban cho rằng sẽ trở nên trầm trọng hơn khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu vào ngày 12/3.

Trong nhóm biện pháp này đáng chú ý là quy tắc xuất xứ “nấu chảy và đổ khuôn”. Theo đó, nguồn gốc của thép sẽ được xác định theo nơi thép được luyện và đúc. Điều này sẽ ngăn chặn tình trạng thay đổi nguồn gốc thép bằng cách chuyển thép thô sang các nước thứ ba để xử lý tối thiểu rồi xuất khẩu để tránh các biện pháp phòng vệ thương mại của EU bao gồm thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp.

Quy tắc nấu chảy và đổ khuôn sẽ tác động lớn đến các nhà sản xuất thép ở Trung Quốc, thường xử lý công đoạn cuối ở các nước thứ ba, chẳng hạn xử lý thép cán nóng thành thép mạ kẽm nhúng nóng, trước khi được gửi đến EU để tránh thuế.

Biện pháp Thúc đẩy tính tuần hoàn của kim loại, chủ yếu nhằm khắc phục tình trạng nguồn cung thép phế liệu dùng cho tái chế đang giảm sút, trong đó có yêu cầu về hàm lượng tái chế, biện pháp thương mại để đảm bảo đủ nguồn cung phế liệu.

Ủy ban châu Âu lưu ý về việc cần có hành động đối với nguồn cung phế liệu, đặc biệt nhấn mạnh đến việc một số nước đang không cho phép xuất khẩu phế liệu kim loại vào EU vì vậy làm giảm khả năng tiếp cận đối với nguồn nguyên liệu thứ cấp chiến lược này.

Lượng thép nhập khẩu vào EU nằm trong hạn ngạch sẽ không phải chịu thuế quan. Bất kỳ lượng thép nhập khẩu nào ngoài hạn ngạch sẽ bị áp mức thuế 25%. Kể từ tháng 7/2019, khối lượng hạn ngạch nhập khẩu thép tăng hơn 25% khi EU tuân thủ các quy định của WTO. Năm 2024, EU nhập khẩu khoảng 60 triệu tấn thép, trong đó có 30 triệu tấn nằm trong hạn ngạch miễn thuế.

EC đang đánh giá xem có nên áp dụng biện pháp thắt chặt hạn ngạch nhập khẩu tương tự đối với nhôm hay không.