Giá khí đốt tự nhiên tại châu Âu tăng mạnh sau khi Israel tiến hành hàng loạt cuộc không kích nhằm vào Iran, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến mở rộng tại khu vực vốn giữ vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu.

Hợp đồng khí đốt chuẩn đã tăng tới 5,7% trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu (13/6), mức tăng mạnh nhất trong hơn năm tuần qua. Giá khí đốt tăng cùng chiều với các thị trường năng lượng khác, trong đó giá dầu cũng vọt lên.

Sáng thứ Sáu, Israel đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào chương trình hạt nhân và các cơ sở tên lửa đạn đạo của Iran, với nhiều tiếng nổ vang lên tại Tehran và các thành phố khác. Đây là bước leo thang đáng kể trong căng thẳng giữa hai quốc gia, trong bối cảnh Iran tuyên bố Israel sẽ “phải trả một cái giá rất đắt”.

Một mối lo lớn hiện nay là nguy cơ hoạt động vận chuyển qua eo biển Hormuz – tuyến hàng hải quan trọng đối với khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và dầu mỏ – có thể bị gián đoạn. Dù Tehran nhiều lần đe dọa đóng cửa eo biển này trong các thời điểm căng thẳng, điều đó vẫn chưa xảy ra. Hiện tại, việc giao hàng LNG thực tế chưa bị ảnh hưởng, nhưng có thể bị chậm trễ nếu các tàu bắt đầu tránh di chuyển qua khu vực này.

Chiến lược gia năng lượng Florence Schmit của Rabobank nhận định: “Rủi ro đối với thị trường năng lượng nằm ở khả năng căng thẳng lan rộng trong khu vực, ảnh hưởng tới các nhà cung cấp dầu mỏ và khí đốt lớn”. Bà cho biết Qatar, Oman và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đang vận hành khoảng 98 triệu tấn công suất xuất khẩu LNG mỗi năm, tương đương 18% nguồn cung toàn cầu.

Kể từ khi phần lớn nguồn khí đốt từ Nga qua đường ống bị cắt giảm, châu Âu ngày càng phụ thuộc vào khí hóa lỏng. Nguồn cung dồi dào sẽ rất quan trọng trong những tháng tới khi khu vực này cần bổ sung kho dự trữ trước mùa đông.

Qatar hiện nằm trong nhóm ba nhà cung cấp LNG hàng đầu thế giới. Bà Schmit cảnh báo, trong kịch bản xấu nhất, bất kỳ sự gián đoạn nào trong hoạt động xuất khẩu của Qatar có thể đẩy giá khí đốt vượt mức 100 euro/MWh. Dù phần lớn LNG của châu Âu đến từ Mỹ, “việc mất đi dù chỉ một phần nhỏ nguồn cung cũng đủ tạo ra lực đẩy tăng giá mạnh”, bà nói.

Ở gần hơn, các nhà giao dịch cũng đang theo dõi sát tình hình nguồn cung từ Na Uy – nhà cung cấp khí đốt qua đường ống lớn nhất của châu Âu. Hiện một nhà máy chế biến quy mô lớn tại nước này đang ngừng hoạt động ngoài kế hoạch, trong khi nguồn cung vốn đã bị hạn chế do bảo trì định kỳ.

Hợp đồng khí đốt chuẩn châu Âu giao tháng tới tại Hà Lan (Dutch TTF) đã tăng 3,23%, đạt mức 37,34 euro/MWh vào lúc 9h12 sáng tại Amsterdam.