Số liệu mới nhất của Mỹ cho thấy tăng trưởng kinh tế quý đầu năm yếu hơn nhiều so với dự báo, trong khi giá cả tăng với tốc độ nhanh hơn.
Khách mua sắm bên trong một siêu thị tại Mỹ. (Ảnh: Getty Images).
Báo cáo do Cục Phân tích Kinh tế Mỹ mới công bố cách đây ít phút cho thấy GDP quý I tăng 1,6% (tốc độ đã chuẩn hoá theo năm). Hai quý liền trước, GDP tăng lần lượt 3,4% và 4,9%.
Các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Dow Jones dự kiến mức tăng 2,4%. Theo đó, có thể thấy tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới trong quý đầu năm thấp hơn đáng kể so với dự báo.
Báo cáo còn chỉ ra chi tiêu tiêu dùng tăng 2,5% trong quý I, chững lại so với mức 3,3% vào quý IV/2023. Đầu tư cố định, cùng chi tiêu của chính quyền liên bang và địa phương, là các động lực thúc đẩy GDP đi lên. Trong khi đó, đầu tư vào hàng tồn kho của các doanh nghiệp tư nhân sụt giảm trong ba tháng đầu năm 2024.
Ngoài ra, nền kinh tế Mỹ còn đón nhận một số tin xấu về lạm phát. Chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCEPI) - thước đo lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) - đi lên 3,4% trong quý I, đánh dấu mức tăng mạnh nhất trong một năm.
Nếu không tính chi phí thực phẩm và năng lượng dễ biến động, PCEPI lõi tăng 3,7%, cao hơn nhiều mức mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương. Các quan chức Fed thường quan tâm đến lạm phát lõi để đánh giá các xu hướng dài hạn.
Thị trường tài chính đi xuống sau bản báo cáo, theo ghi nhận của CNBC. Hợp đồng tương lai gắn với chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones giảm hơn 400 điểm. Lợi suất trái phiếu kho bạc tăng cao hơn, trong đó lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm leo lên mức 4,69%.
Báo cáo mới được công bố giữa lúc thị trường đang lo ngại về hướng đi của chính sách tiền tệ và thời điểm Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất.
Chi phí đi vay liên ngân hàng hiện đang nằm trong phạm vi 5,25 - 5,5%, mức cao nhất trong hơn 22 năm dù ngân hàng trung ương Mỹ đã không tăng lãi suất kể từ tháng 7/2023.
Qua biểu đồ chấm công bố tại cuộc họp chính sách tháng 3, các quan chức Fed cho biết họ vẫn dự kiến sẽ hạ lãi suất ba lần trong năm nay.
Tuy nhiên, nhiều quan chức đã bày tỏ thái độ thận trọng, thậm chí còn diều hâu hơn so với vài tháng trước, khi số liệu lạm phát ba tháng đầu năm liên tục tăng cao hơn dự báo.
Các nhà đầu tư đã phải điều chỉnh nhận định về thời điểm Fed bắt đầu nới lỏng chính sách. Theo dữ liệu từ CME Group, gần đây họ dự kiến Fed sẽ hạ lãi suất lần đầu vào tháng 9 và khả năng chỉ “nới tay” một hoặc hai lần trong năm nay.
Song, kỳ vọng của các nhà đầu tư lại thay đổi sau khi báo cáo GDP được công bố. Thị trường hiện cho rằng Fed chỉ giảm lãi suất một lần trong năm 2024.
Chia sẻ với CNBC, ông Jeffrey Roach, nhà kinh tế trưởng tại LPL Financial, cho hay: “Nền kinh tế nhiều khả năng sẽ giảm tốc hơn nữa trong những quý tiếp theo vì người tiêu dùng có thể sắp cạn tiền chi tiêu”.
“Tỷ lệ tiết kiệm đi xuống do lạm phát gây áp lực lớn hơn lên người tiêu dùng. Chúng ta nên hy vọng lạm phát sẽ hạ nhiệt trong suốt năm nay nhờ tổng cầu chững lại, dù Fed còn rất lâu mới đạt được mục tiêu 2%”, ông nói tiếp.
Nhình chung, người tiêu dùng đã bắt kịp với tốc độ tăng của lạm phát, dù áp lực giá quả thực có ảnh hưởng đến việc tăng lương. Tỷ lệ tiết kiệm cá nhân giảm tốc từ mức 4% trong quý IV/2023 xuống còn 3,6% trong quý I.
Thu nhập đã điều chỉnh cho thuế và lạm phát tăng 1,1% trong cùng giai đoạn, thấp hơn con số 2% ghi nhận trong ba tháng cuối năm ngoái.
Mô hình chi tiêu cũng thay đổi trong quý vừa qua. Chi tiêu cho hàng hoá giảm 0,4%, trong khi cho dịch vụ tăng 4% - mức cao nhất kể từ quý III/2021.
Thị trường lao động ổn định đã giúp củng cố nền kinh tế. Báo cáo khác do Bộ Lao động Mỹ công bố cho thấy tổng số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần tính đến ngày 20/4 là 207.000, giảm 5.000 so với tuần trước và dưới mức ước tính 215.000.
Sự tăng vọt trong thời gian ngắn không làm giảm bớt những lo lắng của các thị trường về sự yếu kém dai dẳng của đồng yen, ngay cả khi nhiều đồn đoán cho rằng đã có sự can thiệp từ Chính phủ Nhật Bản.
IMF vừa công bố báo cáo Triển vọng kinh tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương năm 2024, trong đó nhấn mạnh tăng trưởng kinh tế của khu vực đang ổn định và tiềm năng phát triển rất đa dạng.
Tại cuộc họp cổ đông năm nay của Berkshire, do quá quen với sự đồng hành của Charlie Munger, Warren Buffett đã có lúc gọi nhầm người kế nhiệm Greg Abel thành vị cố tỷ phú.
Cuộc họp cổ đông mà nhiều nhà đầu tư mong chờ cuối cùng cũng đã đến. Huyền thoại Warren Buffett sẽ sớm xuất hiện trên sâu khấu để phát biểu trước hàng nghìn cổ đông của Berkshire Hathaway.
