Theo báo cáo từ Cục Thống kê, Bộ Tài chính, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 tăng 0,42% so với tháng trước; tăng 2,61% so với tháng 12/2024; tăng 3,38% so với cùng kỳ năm trước.

Bình quân quý III/2025, CPI tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2025, CPI tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản đạt 3,19%.

Cục Thống kê lý giải, CPI tháng 9 tăng là do dịch vụ giáo dục các trường ngoài công lập, giá thực phẩm và vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng.

Trong mức tăng 0,42% của CPI tháng 9 so với tháng trước, có 10 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, riêng chỉ số giá nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm.

Cụ thể, 10 hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng gồm: Nhóm giáo dục tăng 2,22%; Nhóm giao thông tăng 0,58% (tác động làm tăng CPI chung 0,06 điểm %); Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,41% (làm CPI chung tăng 0,14 điểm %); Nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 0,41%.

Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,22%; Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,12%; Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,10%; Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tăng 0,07%; Nhóm bưu chính, viễn thông tăng 0,04%. Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng nhẹ 0,03%.

CPI 9 tháng tăng do 6 nguyên nhân

Theo Cục Thống kê, CPI bình quân chín tháng năm 2025 tăng 3,27% so với bình quân cùng kỳ năm 2024, do một số nguyên nhân chủ yếu.

Một là, chỉ số giá nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng 6,14%, làm CPI chung tăng 1,16 điểm % do giá nhà ở thuê và giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng. Bên cạnh đó, chỉ số giá nhóm điện sinh hoạt tăng 7,05% do nhu cầu sử dụng điện tăng cùng với EVN điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân vào ngày 11/10/2024 và ngày 10/5/2025, tác động làm CPI chung tăng 0,23 điểm %.

Hai là, chỉ số giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,30%, tác động làm CPI chung tăng 1,11 điểm %, trong đó nhóm thực phẩm tăng 3,59%, tác động làm CPI chung tăng 0,76 điểm %, chủ yếu do giá thịt lợn tăng 10,10%; mỡ ăn tăng 13,08%; nhóm ăn uống ngoài gia đình tăng 3,72%; nhóm lương thực tăng 0,69%.

Ba là, chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 13,48%, làm CPI chung tăng 0,73 điểm % do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 21 của Bộ Y tế.

Bốn là, chỉ số giá hàng hóa và dịch vụ khác tăng 5,37%, làm CPI chung tăng 0,19 điểm % chủ yếu do giá lệ phí công chứng, bảo hiểm và dịch vụ khác tăng 11,23%; đồ dùng cá nhân tăng 5,0%; dịch vụ hiếu, hỉ tăng 2,64%.

Năm là, chỉ số giá nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 1,63%, tác động làm CPI chung tăng 0,11 điểm %.

Sáu là, chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 1,81%, làm CPI chung tăng 0,11 điểm % do một số trường đại học, trung học dân lập, mầm non tư thục điều chỉnh học phí năm học 2025-2026.

Ngược lại, yếu tố góp phần kiềm chế tốc độ tăng CPI 9 tháng năm 2025 là: Chỉ số giá nhóm giao thông giảm 2,90% (góp phần làm CPI giảm 0,28 điểm %), trong đó giá xăng dầu giảm 10,63%; chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,47% (góp phần làm CPI giảm 0,01 điểm %) do giá điện thoại thế hệ cũ giảm.

CPI cơ bản tháng 9 tăng 0,20% so với tháng trước và tăng 3,18% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2025, lạm phát cơ bản tăng 3,19% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng 3,27% của CPI bình quân chung.

Nguyên nhân chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, giá dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục là yếu tố tác động làm tăng CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.