Lego vừa khai trương nhà máy sản xuất thứ hai tại châu Á, đặt tại Việt Nam, trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng. Động thái này cho thấy Lego đang đẩy mạnh sản xuất tại địa phương để giảm rủi ro từ các loại thuế, đặc biệt là thuế từ Mỹ, theo Nikkei Asia.

Trong lễ khánh thành nhà máy tại tỉnh Bình Dương ngày 9/4, Tổng Giám đốc Lego, ông Niels Christiansen, nói rằng quyết định xây dựng nhà máy tại Việt Nam là “một lựa chọn rất đúng đắn”. Ông cho biết điều này đã được kiểm chứng nhiều lần trong ba năm qua.

Cùng ngày hôm đó, Mỹ áp dụng tạm thời một loạt mức thuế mới, trong đó có mức thuế 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam. Dù sau đó phần lớn các mức thuế được hoãn lại, mức thuế 10% vẫn còn hiệu lực. Có vẻ như Lego đã tính trước điều này khi xây dựng hệ thống sản xuất theo từng khu vực trên toàn cầu.

Nhà máy tại Việt Nam, với vốn đầu tư 1 tỷ USD, sẽ cung cấp sản phẩm cho khu vực châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm Nhật Bản và Ấn Độ. Trước đây, các thị trường này được cung ứng từ Trung Quốc. Tuy nhiên, trong thời gian tới, nhà máy tại Trung Quốc sẽ chỉ phục vụ thị trường nội địa.

Tại Mỹ – thị trường lớn nhất của Lego – công ty vẫn đang nhập khẩu sản phẩm từ Mexico. Nhưng Lego cũng đang xây dựng một nhà máy mới ở bang Virginia, dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2027. Đây sẽ là nhà máy thứ 7 của hãng trên toàn cầu.

Ông Christiansen cho biết, khi có nhà máy tại Mỹ, công ty sẽ ít chịu ảnh hưởng từ các loại thuế hơn.

Giám đốc điều hành Lego cho biết công ty muốn sản xuất sản phẩm càng gần người tiêu dùng càng tốt. Tuy nhiên, điều này kéo theo nhiều chi phí. Lego đang đầu tư hơn 1 tỷ USD vào nhà máy ở bang Virginia (Mỹ). Khi xây dựng xong, công ty sẽ cần thời gian để đào tạo nhân viên và ổn định sản xuất.

Những cam kết về môi trường cũng làm tăng chi phí. Nhà máy tại Việt Nam dự kiến sẽ vận hành hoàn toàn bằng năng lượng tái tạo vào năm 2026. Lego đang lắp đặt 12.400 tấm pin mặt trời tại đây.

Ông Christiansen chia sẻ rằng người tiêu dùng thường mong đợi sản phẩm thân thiện với môi trường nhưng lại không muốn trả giá cao hơn. Lego không tăng giá sản phẩm vì lý do này, vì họ tin rằng thị trường chưa sẵn sàng. Ông cho biết, hiện tại công ty xem đây là khoản đầu tư. Trong tương lai, điều này có thể trở thành lợi thế cạnh tranh.

Năm ngoái, chi phí lao động và khấu hao của Lego cao gấp hơn ba lần so với 10 năm trước. Doanh thu tăng không đủ để bù đắp hoàn toàn khoản chi phí này. Biên lợi nhuận hoạt động của công ty đã giảm 8,7 điểm phần trăm, còn 25,2%. Dù đây vẫn là mức cao, các nhà máy mới có thể tiếp tục tạo áp lực lên lợi nhuận.

Dù vậy, Lego vẫn giữ cam kết xây dựng mạng lưới cung ứng dựa trên sản xuất tại chỗ. Mục tiêu là phục vụ thị trường nội địa để giảm rủi ro trong bối cảnh thương mại toàn cầu không ổn định.

Tuy nhiên, nếu các mức thuế đối ứng do ông Trump đề xuất gây ảnh hưởng đến kinh tế thế giới và tâm lý người tiêu dùng, Lego cũng sẽ chịu tác động. Hiện nay, khoảng 70% sản lượng đồ chơi toàn cầu được sản xuất tại Trung Quốc. 

Riêng tại Mỹ, khoảng 80% đồ chơi nhập khẩu cũng đến từ Trung Quốc. Trung Quốc hiện đang đối mặt với mức thuế bổ sung từ Mỹ lên đến 145%. Một cuộc chiến thương mại có thể gây thiệt hại lớn cho ngành đồ chơi.

Ông Greg Ahearn, Chủ tịch Hiệp hội Đồ chơi Mỹ, cho rằng thuế cao sẽ làm tăng giá đồ chơi và ảnh hưởng đến việc làm trong ngành. Ông cũng cảnh báo rằng khi giá đồ chơi an toàn tăng cao, người tiêu dùng có thể tìm đến các sản phẩm chưa được kiểm định từ những nguồn không chính thức.

Ông Christiansen nói rằng còn quá sớm để đánh giá tác động của mức thuế mới đến ngành đồ chơi. Trong đại dịch COVID-19, doanh số của Lego tăng mạnh. Công ty cũng thu hút được nhiều người hâm mộ là người lớn, giúp họ vượt qua các đối thủ như Hasbro và Mattel. Tuy nhiên, việc chiến lược sản xuất tại chỗ có giúp Lego vượt qua tác động của thuế hay không vẫn còn là điều chưa chắc chắn.