Hiệp hội Đậu tương Mỹ (ASA) vừa lên tiếng cảnh báo, ngành đậu tương Mỹ đang đứng trước bờ vực khó khăn chưa từng có và khó có thể trụ vững nếu cuộc chiến thương mại với Trung Quốc tiếp tục kéo dài, theo Bloomberg.

Trong bức thư gửi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 19/8, ông Caleb Ragland – Chủ tịch ASA – kêu gọi chính quyền sớm đạt được thỏa thuận với Trung Quốc.

Từ đó có thể dỡ bỏ các mức thuế hiện hành, đồng thời nếu nên bổ sung điều khoản mua đậu tương với khối lượng đáng kể nếu có thể.

Ông Ragland nhấn mạnh: “Người nông dân Mỹ không thể tồn tại nếu căng thẳng thương mại với khách hàng lớn nhất kéo dài. Giá đang tiếp tục giảm trong khi chi phí đầu vào và thiết bị ngày càng tăng cao, khiến họ rơi vào tình trạng kiệt quệ tài chính”.

Theo ASA, tính đến nay Trung Quốc chưa mua bất kỳ lô hàng đậu tương nào từ vụ thu hoạch mới bắt đầu vào tháng 9 tới. 

Trong các năm trước, trung bình khoảng 14% nhu cầu nhập khẩu ước tính của Trung Quốc đã được đặt mua từ Mỹ trước khi mùa thu hoạch khởi động. 

Sự vắng bóng các đơn hàng từ Trung Quốc khiến Mỹ mất đi thị trường chủ lực mà các đơn hàng từ các quốc gia khác chưa thể bù đắp.

Trong báo cáo gửi Chính phủ, ASA cho biết: “Thuế quan đang khiến nguồn cung đậu tương kém cạnh tranh hơn so với Brazil, đối thủ lớn nhất của Mỹ”.

Ông Ragland cảnh báo: “Bước vào mùa thu mà vẫn chưa đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, tác động tiêu cực sẽ càng lớn”.

ASA kêu gọi Nhà Trắng cần ưu tiên vấn đề đậu tương trong quá trình đàm phán. Tổ chức này cảnh báo nếu không, ngành nông nghiệp Mỹ có nguy cơ rơi vào khủng hoảng sâu hơn trong bối cảnh giá nông sản giảm mạnh và thị trường xuất khẩu ngày càng bấp bênh.

Trước đó, theo Reuters, xuất khẩu đậu tương của Mỹ sang Trung Quốc đang đối mặt nguy cơ sụt giảm mạnh trong năm nay. Trung Quốc đã chốt các đơn hàng từ Brazil cho mùa cao điểm tiếp thị của Mỹ.

Theo các thương nhân, Trung Quốc đã hoàn tất đặt mua khoảng 8 triệu tấn đậu tương cho tháng 9, toàn bộ từ Nam Mỹ. Đối với tháng 10, các nhà nhập khẩu  đã chốt khoảng 4 triệu tấn – một nửa nhu cầu dự kiến – cũng từ nguồn Nam Mỹ.

Điều này đồng nghĩa khả năng Mỹ vắng bóng trong đơn hàng của Trung Quốc vào đầu niên vụ mới (bắt đầu tháng 9) là rất lớn.

Ông Wang Wenshen, chuyên gia phân tích tại Sublime China Information, nhận định: “Việc Trung Quốc mua mạnh đậu tương quý III cho thấy ngành đã tích trữ nguồn cung, phòng ngừa rủi ro trong quý IV".

Năm ngoái, Trung Quốc mua khoảng 7 triệu tấn đậu tương từ Mỹ chỉ trong hai tháng. Nếu tình trạng vắng đơn hàng kéo dài, giá hợp đồng tương lai đậu tương tại Chicago, vốn đang ở mức thấp nhất trong 5 năm, sẽ chịu thêm áp lực.

Mỹ thường xuất khẩu mạnh sang Trung Quốc trong giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 1, trước khi Brazil chiếm ưu thế nguồn cung. Tuy nhiên, kể từ căng thẳng thương mại dưới thời Tổng thống Donald Trump, Trung Quốc đã giảm dần phụ thuộc vào nông sản Mỹ.

Trong năm 2024, Trung Quốc nhập khoảng 105 triệu tấn đậu tương, trong đó 22,13 triệu tấn đến từ Mỹ với giá trị 12 tỷ USD.