Một yêu cầu từ chính quyền Tổng thống Donald Trump về việc Nhật Bản phải mua thêm gạo Mỹ đã khiến các cuộc đàm phán thương mại song phương trong tuần này gặp trở ngại, khi Tokyo “kịch liệt phản đối” điều kiện đó, Reuters dẫn thông tin từ trang Nikkei cho biết.

Trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản hôm thứ Năm bất ngờ hủy chuyến công du Mỹ vì “các điểm cần thảo luận ở cấp hành chính”, người phát ngôn chính phủ cho biết, trong bối cảnh hai bên đang tìm cách chốt chi tiết thỏa thuận hồi tháng 7 về mức giảm 15% thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ.

Theo Nikkei, dẫn lời các quan chức chính phủ Nhật Bản giấu tên cho biết có một chỉ đạo sửa đổi từ Tổng thống Donald Trump bao gồm cam kết Nhật Bản sẽ mua thêm gạo Mỹ. Một quan chức chỉ trích đề xuất này là “can thiệp vào công việc nội bộ”, tờ báo cho hay.

Văn phòng của ông Ryosei Akazawa, Bộ trưởng phụ trách chính sách kinh tế kiêm trưởng đoàn đàm phán của Nhật Bản, cùng Bộ Nông nghiệp, Bộ Ngoại giao Nhật Bản và Đại sứ quán Mỹ đều không đưa ra bình luận về thông tin trên.

Nikkei cho biết yêu cầu mới này mâu thuẫn với thỏa thuận trước đó rằng Nhật Bản sẽ không phải hạ thuế đối với các mặt hàng nông sản nhập khẩu.

Trong thỏa thuận tháng 7, Nhà Trắng cho biết Nhật Bản sẽ tăng nhập khẩu gạo Mỹ thêm 75%. Thủ tướng Shigeru Ishiba khi đó nói tỷ trọng gạo Mỹ trong nhập khẩu có thể tăng trong khuôn khổ miễn thuế hiện có, nhưng khẳng định thỏa thuận này “không hy sinh” nông nghiệp Nhật Bản.

Chuyến công du của ông Akazawa dự kiến nhằm hoàn tất thỏa thuận Nhật Bản sẽ rót gói đầu tư trị giá 550 tỷ USD vào Mỹ thông qua các khoản vay và bảo lãnh do chính phủ hỗ trợ, song nội dung cụ thể vẫn chưa được công bố.

Các quan chức Nhật Bản nhiều lần nhấn mạnh họ muốn có một sắc lệnh hành pháp sửa đổi của Tổng thống — loại bỏ tình trạng thuế chồng chéo áp lên hàng hóa Nhật Bản — trước khi công bố văn bản chung về chi tiết gói đầu tư.

Lãnh đạo phe đối lập Yuichiro Tamaki hôm thứ Bảy (30/8) đặt câu hỏi về năng lực và tính minh bạch của chính phủ trong thỏa thuận thương mại, đăng trên X rằng sự rối ren này cho thấy nguy cơ khi hành động mà không có một văn bản chính thức.

“Vì không có thỏa thuận bằng văn bản, chúng tôi không thể xác nhận vấn đề gì” ông Tamaki, Chủ tịch Đảng Dân chủ vì Nhân dân, nói.

Dẫn chứng “sự bất định gia tăng” đối với ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản và người lao động, ông kêu gọi Thủ tướng Ishiba nhanh chóng triệu tập quốc hội để giải trình đầy đủ, đồng thời nhấn mạnh rằng mọi nhượng bộ mới về nông nghiệp đều cần được quốc hội phê chuẩn.