Căn biệt thự sát biển ở khu phố nhà giàu Pacific Palisades (thành phố Los Angeles, bang California) chìm trong biển lửa, ngày 8/1. (Ảnh: Reuters).
Không có gì khó hiểu khi nhiều người Mỹ muốn xây nhà tại khu vực phía nam bang California, đặc biệt là tại Pacific Palisades - một trong những khu phố đắt đỏ nhất cả nước với giá nhà trung bình là 4,5 triệu USD.
Không giống với những khu vực xung quanh, Pacific Palisades thường có bầu không khí khá yên tĩnh và gần sát bờ biển, phù hợp với những người muốn cuộc sống yên ổn và không bị làm phiền, chẳng hạn như các ngôi sao Hollywood.
Tuy nhiên, khu dân cư giàu có này hiện đang bị tàn phá nghiêm trọng khi các vụ cháy rừng bùng phát ngoài tầm kiểm soát trong ngày thứ ba liên tiếp. Ít nhất 10 người đã thiệt mạng và gần 180.000 người đã phải di tản do thảm hoạ.
Kể từ khi vụ cháy ở Pacific Palisades bùng phát lần đầu tiên vào ngày 7/1, khoảng 5.000 ngôi nhà và công trình tại đây đã bị thiêu rụi. Nhà của nhiều người nổi tiếng cũng trở thành đống tro tàn.
Xuất hiện trên chương trình The Tonight Show with Jimmy Fallon vào tối 8/1, nữ diễn viên Jamie Lee Curtis gọi thiệt hại do cháy rừng gây ra là không thể tưởng tượng được, là “một thảm hoạ”.
Truyền thông đưa tin diễn viên hài Billy Crystal đã mất nhà, tương tự những cư dân nổi tiếng khác như thiên kim tiểu thư Paris Hilton, nam diễn viên từng hai lần đoạt giải Oscar Anthony Hopkins và sao phim American Pie Eugene Levy.
Chiếc xe Range Rover cháy rụi do lửa quét qua. (Ảnh: AP).
Đám cháy dữ dội tàn phá Pacific Palisades và các khu phố xung quanh không chỉ gợi nhớ đến cảnh bom đạn huỷ diệt trong Thế chiến II mà còn đe doạ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng bảo hiểm tại California.
Trước khi thảm hoạ xảy ra, chi phí bảo hiểm nhà ở của Pacific Palisades nằm trong nhóm phải chăng nhất tại Mỹ, theo phân tích của Reuters dựa trên dữ liệu của Zillow, Mulder và Giáo sư Benjamin Keys thuộc Trường Kinh doanh Wharton.
So với giá trị nhà ở, chi phí bảo hiểm ở Pacific Palisades thấp hơn 97% mã bưu chính còn lại tại Mỹ. Và cho đến gần đây, các cơ quan quản lý ở California vẫn yêu cầu kiểm soát giá đối với bảo hiểm nhà ở, giúp hạn chế mức tăng hàng năm.
Tuy nhiên, các công ty bảo hiểm đã lần lượt rời khỏi California. Reuters dẫn lời các cơ quan quản lý cho biết, 7 trong số 12 công ty bảo hiểm lớn nhất bang đã tạm dừng hoặc hạn chế ký kết hợp đồng bảo hiểm mới kể từ năm 2022.
Pacific Palisades nằm cạnh dãy núi Santa Monica rậm rạp nên rất dễ xảy ra cháy rừng vào mùa khô. Cùng với giá nhà cao ngất tại đây, các công ty bảo hiểm rõ ràng rất dễ mất tiền cho hợp đồng bảo hiểm của những căn nhà đắt đỏ trong khu vực.
Theo thông tin từ Los Angeles Times, ba gã khổng lồ bảo hiểm State Farm, AIG và Allstate đã ngừng ký kết hợp đồng bảo hiểm với các chủ nhà tại California vì nguy cơ cháy rừng từ giữa năm ngoái.
State Farm, công ty bảo hiểm lớn nhất tiểu bang này, thông báo vào tháng 3 năm ngoái rằng họ sẽ không gia hạn 72.000 hợp đồng bảo hiểm nhà đất.
Theo một báo cáo do JPMorgan Chase công bố hôm 8/1, thiệt hại được bảo hiểm từ các vụ cháy tại Pacific Palisades có khả năng đã lên tới 10 tỷ USD. Do ngọn lửa vẫn chưa được kiểm soát, con số thiệt hại cuối cùng sẽ cao hơn nhiều.
Một ngày sau, trong một bài đăng trên mạng xã hội, nam diễn viên kỳ cựu James Woods đã chia sẻ video ngôi nhà của một người hàng xóm bị nhấn chìm trong biển lửa. Bản thân Woods cũng đã mất nhà do đám cháy.
Trong bài đăng, Woods tiết lộ: “Một trong những công ty bảo hiểm lớn đã huỷ tất cả hợp đồng bảo hiểm trong khu phố của chúng tôi cách đây 4 tháng”.
Lính cứu hoả vật lộn với ngọn lửa ở Pacific Palisades, ngày 7/1. (Ảnh: Reuters).
Bị các công ty bảo hiểm quay lưng, những chủ nhà ở California đang dần chuyển sang một chương trình bảo hiểm do chính quyền bang điều hành.
Khoảng 450.000 ngôi nhà - chiếm khoảng 3% tổng số cư dân trong bang - đã được bảo hiểm thông qua chương trình California Fair Access to Insurance Requirements (FAIR) vào tháng 9 năm ngoái, tăng 40% so với một năm trước đó.
Tại Pacific Palisades, khoảng 1.430 ngôi nhà tham gia chương trình nói trên, tăng 85% so với cùng kỳ năm trước.
Chương trình FAIR do chính quyền bang California điều hành nhưng do các công ty bảo hiểm tài trợ. Các hãng bảo hiểm còn hoạt động tại California bao gồm Farmers, công ty con của Berkshire Hathaway (tập đoàn do huyền thoại đầu tư Warren Buffett điều hành) và Travelers.
Chương trình FAIR bảo hiểm cho trường hợp nhà ở bị cháy, nhưng có mức phí bảo hiểm cao hơn đáng kể so với bảo hiểm nhà ở thông thường. Chương trình này chỉ chi trả tối đa 3 triệu USD cho thiệt hại đối với nhà ở.
Giống như những gói bảo hiểm tương tự ở 33 tiểu bang khác, chương trình FAIR của California cũng đang oằn mình dưới sức nặng của các thảm hoạ thiên nhiên do biến đổi khí hậu gây ra.
Phát biểu tại một phiên điều trần vào tháng 3 năm ngoái, ông Jim Wood, khi đó là một nghị sĩ California, cho hay: “Tôi lo ngại rằng chúng ta chỉ còn cách một mùa cháy rừng nữa là phá sản hoàn toàn”.
Tại phiên điều trần đó, Chủ tịch chương trình FAIR California là bà Victoria Roach giải thích rằng họ chỉ có khoảng 200 triệu USD tiền mặt trong tay và có nguy cơ phải chi trả bảo hiểm đến 450 tỷ USD.
Số phận của chương trình FAIR ảnh hưởng đến mọi người dân ở tiểu bang đông dân nhất nước Mỹ. Nếu chương trình không đủ tiền để chi trả cho các yêu cầu bồi thường, mọi người tham gia bảo hiểm trong bang sẽ phải trả tiền.
Theo luật, các công ty bảo hiểm có trách nhiệm chi trả một vài tỷ USD đầu tiên cho các yêu cầu bồi thường. Song, sau đó trách nhiệm chi trả sẽ thuộc về tất cả người tham gia bảo hiểm trong bang.
Về cơ bản, mọi người đều phải trả tiền để bồi thường thiệt hại cho những người có nhà nằm trong khu vực có rủi ro cao.
Florida là một ví dụ điển hình. Khi Citizens, công ty bảo hiểm thuộc chương trình FAIR của bang này, không thể tiếp tục chi trả yêu cầu bồi thường, những người tham gia bảo hiểm phải bù phần còn lại.
Cho nên, sau khi bãn Ian tấn công bờ biển Đại Tây Dương gần mũi Canaveral vào năm 2022 và gây thiệt hại khoảng 113 tỷ USD, mỗi hộ gia đình tại bang Florida đã phải đóng “Thuế bão” lên tới hàng trăm USD.
Các quan chức Fed dường như không có nhiều động lực để tiếp tục hạ lãi suất trong nửa đầu năm 2025 sau khi báo cáo việc làm tháng 12 được công bố.
Theo ước tính của nhà dự báo tư nhân AccuWeather, thiệt hại và tổn thất kinh tế do đám cháy rừng lớn, đe dọa thành phố Los Angeles thuộc bang California của Mỹ, dao động từ 135 tỷ USD-150 tỷ USD.
Trong các bài phát biểu vào ngày 9/1, một số quan chức Fed đã phát đi tín hiệu thận trọng về lãi suất.
Nói về thảm họa cháy rừng đang hoành hành, Cảnh sát trưởng Los Angeles Jim McDonnell cho biết: "Đây là những giờ phút bi thảm trong lịch sử của chúng ta".
