Ngày 7/10, Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố Báo cáo Cập nhật Kinh tế Đông Á – Thái Bình Dương tháng 10/2025. Trong đó, WB đánh giá Việt Nam sẽ dẫn đầu về tăng trưởng kinh tế trong khu vực với mức tăng 6,6% trong năm 2025.

Các quốc gia tiếp theo là Mông Cổ (5,9%) và Philippines (5,3%). Trong khi đó, Trung Quốc, Campuchia và Indonesia cùng dự báo đạt 4,8%, còn các quốc đảo Thái Bình Dương chỉ đạt 2,7%, Thái Lan ở mức 2%.

Báo cáo cho biết, mức tăng trưởng chung của khu vực châu Á - Thái Bình Dương dự kiến đạt 4,8%, giảm nhẹ so với 5,0% của năm 2024. 

“Trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang tồn tại một nghịch lý về việc làm – tăng trưởng kinh tế khá mạnh nhưng lại chưa tạo ra đủ việc làm có chất lượng,” ông Carlos Felipe Jaramillo, Phó Chủ tịch phụ trách khu vực Đông Á – Thái Bình Dương của WB nhận định.

Ông khuyến nghị rằng: "Những cải cách quyết liệt hơn nhằm loại bỏ các rào cản đối với việc gia nhập thị trường và cạnh tranh sẽ giúp khơi thông dòng vốn tư nhân, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp năng động và hiệu quả phát triển, qua đó tạo thêm nhiều cơ hội việc làm mới".

Đồng thời, Phó Chủ tịch phụ trách khu vực Đông Á – Thái Bình Dương của WB cũng chỉ ra rằng, các chỉ số kinh tế ngắn hạn cho thấy đà tăng trưởng của khu vực đang có dấu hiệu chậm lại.

Doanh số bán lẻ tăng, nhưng niềm tin của người tiêu dùng vẫn chưa phục hồi về mức trước đại dịch COVID. Sản xuất công nghiệp đang mạnh, nhưng niềm tin của doanh nghiệp suy giảm. Xuất khẩu đã tăng tốc trước đợt tăng thuế quan gần đây, nhưng các đơn hàng xuất khẩu mới đang yếu.

Các chuyên gia WB dự báo tăng trưởng năm 2026 sẽ giảm xuống 4,3%. Các kết quả tăng trưởng sẽ bị ảnh hưởng bởi các biện pháp hạn chế thương mại gia tăng, mức độ bất định toàn cầu tuy có giảm nhẹ nhưng vẫn ở mức cao, tăng trưởng toàn cầu chậm lại, cùng với các lựa chọn chính sách trong nước, đặc biệt là việc một số quốc gia dựa nhiều vào các biện pháp kích thích tài khoá thay vì cải cách cơ cấu.

Việt Nam nổi bật với đà phục hồi sản xuất, tiêu dùng

Trong bức tranh khu vực còn nhiều biến động, Việt Nam tiếp tục nổi bật với đà phục hồi sản xuất và tiêu dùng vững vàng. WB đánh giá cao khả năng điều hành chính sách linh hoạt, kiểm soát lạm phát hiệu quả và hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch.

Báo cáo cũng đề cập đến tác động từ các chính sách thuế quan mới của Mỹ, gây ảnh hưởng đến thương mại của nhiều nền kinh tế xuất khẩu trong khu vực.

Theo ông Aaditya Mattoo, Chuyên gia Kinh tế trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương WB, mô hình tăng trưởng định hướng xuất khẩu và sử dụng nhiều lao động của khu vực Đông Á đã đưa hàng triệu người thoát nghèo, nhưng hiện nay khu vực đang phải đối mặt với thách thức kép: bảo hộ thương mại và tự động hoá việc làm.

Vì vậy, các cải cách về môi trường kinh doanh và cải thiện giáo dục có thể tạo ra một vòng tuần hoàn tích cực giữa cơ hội và năng lực, dẫn đến tăng trưởng cao hơn và việc làm tốt hơn.”

Phát biểu tại sự kiện công bố báo cáo WB ngày 7/10, Aaditya Mattoo, Kinh tế trưởng khu vực Đông Á – Thái Bình Dương của WB, cho biết: Khoảng 80% việc làm mới ở Việt Nam được tạo ra từ các doanh nghiệp trẻ (mới thành lập ít năm) năng động. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy sức sống mạnh mẽ của khu vực tư nhân.

Ông Aaditya Mattoo nhận định Việt Nam đã chuyên môn hóa sâu hơn trong các ngành công nghiệp và dịch vụ có giá trị gia tăng cao, song "cải cách thể chế và nâng cao năng suất lao động sẽ là yếu tố quyết định" để Việt Nam tận dụng cơ hội từ dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Mức độ tham gia của Việt Nam vào chuỗi sản xuất khu vực vẫn khiêm tốn. Do đó, việc đẩy mạnh cải cách cơ cấu kinh tế và nâng cao năng lực điều hành được coi là yêu cầu cấp thiết để củng cố đà tăng trưởng bền vững.

Theo WB, các nền kinh tế cần tránh lệ thuộc vào kích thích ngắn hạn, thay vào đó tập trung cải cách dài hạn như nâng cao chất lượng giáo dục, đơn giản hóa thủ tục kinh doanh, đẩy mạnh đầu tư công hiệu quả. Điều này sẽ tạo "chu trình tích cực" giữa cơ hội và năng lực, thúc đẩy việc làm và tăng trưởng cao hơn.

"Đối với Việt Nam, giải pháp quan trọng không chỉ là mở rộng thị trường xuất khẩu, mà còn phải tăng cường sức cầu nội địa, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số mạnh mẽ trong khu vực tư nhân. Việc nâng cao năng suất lao động được coi là chìa khóa để chuyển sang mô hình tăng trưởng chất lượng cao, nơi các ngành giá trị gia tăng đóng vai trò chủ đạo", WB khuyến nghị.