Nhiều đợt tăng giá mạnh của đồng bitcoin trong năm qua đã giúp tạo ra thêm khoảng 70.000 triệu phú tiền mã hóa mới, bổ sung hàng trăm tỷ USD chi tiêu tiềm năng cho nền kinh tế, theo một số nghiên cứu gần đây.

Hiện có khoảng 241.700 cá nhân sở hữu tài sản mã hóa trị giá từ 1 triệu USD trở lên, tăng 40% so với năm ngoái, theo báo cáo của Henley & Partners và New World Wealth. Ngoài ra, có 450 “centimillionaire”, những người nắm giữ tài sản mã hóa trị giá từ 100 triệu USD trở lên, và 36 tỷ phú tiền mã hóa.

Trong một năm trở lại đây, có thời điểm giá bitcoin đã tăng gấp đôi, trong bối cảnh đồng USD suy yếu và lo ngại gia tăng về thâm hụt cùng chi tiêu tài khóa. Quy định thân thiện hơn tại Mỹ và việc các nhà đầu tư, công ty tài chính truyền thống ngày càng chấp nhận rộng rãi tiền mã hóa cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu.

Tổng giá trị vốn hóa thị trường của các loại tiền mã hóa toàn cầu đã tăng vọt lên hơn 4.400 tỷ USD, bổ sung khoảng 2.000 tỷ USD giá trị tài sản “trên giấy” trong ba năm qua.

Dù vẫn nhỏ so với mức tăng của thị trường chứng khoán gần đây, khi chỉ riêng Nvidia hiện đã có giá trị hơn 4.000 tỷ USD, nhưng sự bùng nổ của tiền mã hóa đã tạo ra khối tài sản đáng kể cho thế hệ millennial và các nhà đầu tư trẻ.

“Bitcoin đang trở thành nền tảng của một hệ thống tài chính song song, nơi nó không chỉ là một khoản đầu tư nhằm đầu cơ vào sự tăng giá so với tiền pháp định, mà còn là đồng tiền cơ sở để tích lũy tài sản", Philipp Baumann, nhà sáng lập Z22 Technologies, một công ty giao dịch tiền mã hóa, nhận định.

Nhóm người giàu mới nổi từ tiền mã hóa còn khá mới, do đó, hiện vẫn chưa có nhiều nghiên cứu đáng tin cậy về hành vi chi tiêu và đầu tư của họ. Tuy nhiên, một bài nghiên cứu mới của các nhà kinh tế học phân tích ví tiền mã hóa đã làm sáng tỏ một số đặc điểm và xu hướng chi tiêu phổ biến.

Nghiên cứu do các giáo sư Darren Aiello, Mark Johnson và Jason Kotter (Đại học Brigham Young) cùng với Scott Baker (Đại học Northwestern), Tetyana Balyuk (Đại học Emory) và Marco Di Maggio (Đại học Imperial College London) thực hiện đã phân tích các nhà đầu tư tiền mã hóa thông qua các giao dịch nạp/rút tại sàn giao dịch.

Họ phát hiện rằng nhà đầu tư tiền mã hóa chi tiêu khoảng 9,7 xu cho mỗi 1 USD giá trị tài sản mã hóa tăng thêm. Tỷ lệ này, được gọi là xu hướng chi tiêu cận biên (marginal propensity to spend), cao gấp hơn hai lần so với mức thường thấy khi nhà đầu tư có lãi từ chứng khoán hay bất động sản. Vì nhà đầu tư tiền mã hóa thường trẻ tuổi hơn, họ cũng có xu hướng chi tiêu nhiều hơn so với các nhà đầu tư lớn tuổi.

Các tác giả nghiên cứu ước tính rằng lợi nhuận từ tiền mã hóa trong năm 2024 đã tạo ra 145 tỷ USD chi tiêu bổ sung, tương đương khoảng 0,7% tổng mức tiêu dùng của Mỹ.

Tuy nhiên, sự sụt giảm giá trị của tiền mã hóa cũng có tác động ngược lại.

“Dù sự gia tăng mạnh mẽ của tài sản mã hóa trong thập kỷ qua có thể đã đóng góp tích cực cho tăng trưởng kinh tế thông qua hiệu ứng lan tỏa tiêu dùng, nhưng điều này cũng có nghĩa rằng những cú sụp đổ lớn của thị trường tiền mã hóa có thể gây áp lực tiêu cực đáng kể lên nền kinh tế khi nhà đầu tư cắt giảm chi tiêu”, nghiên cứu cho biết.

Các tác giả cho rằng nhà đầu tư tiền mã hóa thường thuộc hai nhóm lớn: nhóm nhà đầu tư thông thường, chỉ dành một phần nhỏ tài sản cho tiền mã hóa và nhóm nhà đầu tư “all-in”, tức là dồn 100% tài sản vào tiền mã hóa. Những nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục hơn thường chi tiêu nhiều hơn khi có lãi. Ngược lại, nhóm “all-in” gần như không thay đổi hành vi chi tiêu, vì họ có niềm tin rất mạnh mẽ vào tương lai của tiền mã hóa và hiếm khi bán ra.

Khi nói đến thói quen chi tiêu, những người giàu nhờ tiền mã hóa mua sắm Lamborghini hay Rolex dường như chỉ là trường hợp nổi bật hiếm hoi chứ không phải xu hướng phổ biến. Nghiên cứu cho biết phần lớn chi tiêu của nhóm này tập trung vào nhà hàng, giải trí và hàng hóa tiêu dùng nói chung.

Một nghiên cứu trước đó của cùng nhóm nghiên cứu cho thấy bất động sản là lĩnh vực được ưa chuộng nhất trong giới giàu tiền mã hóa.

Nghiên cứu so sánh giá nhà tại các khu vực có mật độ nhà đầu tư tiền mã hóa cao với các khu vực có mật độ thấp, và nhận thấy rằng khi giá bitcoin tăng mạnh, giá nhà tại các khu vực “đậm đặc crypto” tăng nhanh hơn 0,46%.

“Chúng tôi nhận thấy sự gia tăng trong tài sản tiền mã hóa dẫn đến tăng trưởng đáng kể của giá nhà,” báo cáo kết luận.

Tuy nhiên, đợt bùng nổ gần đây của bitcoin có thể không dẫn tới một làn sóng chi tiêu mạnh mẽ ngay lập tức. Tad Smith, cựu CEO của Sotheby’s và hiện là đối tác tại 50T Funds, một quỹ đầu tư tập trung vào tài sản số, cho biết nhiều nhà đầu tư giàu có trong lĩnh vực crypto đang nắm giữ chặt bitcoin và các token khác, kỳ vọng giá sẽ tăng cao hơn nữa.

“Họ muốn nắm giữ toàn bộ tài sản vì đây là thời khắc mà họ đã chờ đợi”, Smith nói. “Với họ, đây chưa phải là lúc để bán”.

Smith cho biết rằng dù một số “cá voi”, những người nắm giữ lượng lớn bitcoin, có thể bán ra một phần nhỏ trong đợt tăng giá này, phần lớn các nhà đầu tư tiền mã hóa trung thành lại đang tiếp tục rót thêm tiền vào loại tài sản này.

Về dài hạn, Smith nhận định rằng khi các nhà đầu tư crypto lớn tuổi hơn và lập gia đình, họ sẽ chuyển dần sang chi tiêu cho bất động sản, thay vì xe hơi hay đồng hồ xa xỉ.

“Trong chu kỳ trước, họ còn rất trẻ”, Smith nói. “Giờ đây, nhiều người trong số họ đã có con, có gia đình cần chăm lo, nên lối sống của họ cũng thay đổi”.

Chi tiêu của giới giàu tiền mã hóa được dự báo sẽ tăng tốc hơn nữa khi các sản phẩm cho vay thế chấp bằng tài sản crypto trở nên phổ biến và được chấp nhận rộng rãi. Zac Prince, Giám đốc của GalaxyOne, cho biết việc mua nhà hiện nay vẫn rất khó khăn đối với nhiều nhà đầu tư crypto giàu có, do tài sản thế chấp của họ là tiền mã hóa.

“Hiện tại, nếu bạn muốn vay thế chấp dựa trên tài sản crypto của mình, lựa chọn còn rất hạn chế”, ông nói. “Tôi đã nghe vô số câu chuyện bi hài từ những người có hàng triệu đô tiền mã hóa nhưng không thể được ngân hàng phê duyệt vay mua nhà”.

Prince cho biết, khi các tổ chức cho vay bắt đầu mở rộng cho vay dựa trên tài sản crypto, chi tiêu của giới giàu tiền mã hóa sẽ tăng, vì họ không còn phải bán bớt tài sản để có tiền mặt.