Khoảng cách vàng trong nước và thế giới ngày càng nới rộng

Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định 232 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24 ban hành cách đây 13 năm về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 10/10, theo Báo Chính phủ.

Trong đó, điểm được nhiều người chú ý trong Nghị định mới là chính thức xoá bỏ cơ chế độc quyền của Nhà nước về sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng - một trong những nguyên nhân khiến giá vàng trong nước cao hơn so với vàng thế giới hàng chục triệu đồng. 

Do đó, với quy định mới này, khoảng cách giá giữa hai thị trường được kỳ vọng sẽ được kéo lại lại gần nhau hơn bởi nguồn cung trong nước được bổ sung. 

Hiện tại, mức chênh lệch này lên tối gần 20 triệu đồng/lượng trong bối cảnh giá vàng thế giới và trong nước đều lập kỷ lục mới. Mức chênh lệch này cao hơn rất nhiều so với hồi đầu năm (khoảng 3 triệu đồng/lượng). 

Trước đó, hồi giữa năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã thành công “kéo” giá vàng trong nước gần hơn so với thế giới thông qua việc bán vàng “bình ổn giá” cho các ngân hàng thương mại nhóm Big 4. Các ngân hàng này sau đó bán lại cho người dân với mức giá cao hơn mua vào không quá 1 triệu đồng/lượng.

Nhờ vậy mức chênh lệch giá được duy trì ổn định khoảng 3 - 4 triệu đồng/lượng kéo dài từ tháng 8/2024 đến tháng 3 năm nay ngay. Thậm chí có thời điểm mức chênh lệch chỉ khoảng 1 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, bước sang tháng 4, mức chênh lệch dần nới ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang, tốc độ tăng giá ở thị trường nội địa cao hơn so với thế giới. Theo đó, tính từ đầu năm đến nay, giá vàng trong nước tăng khoảng 56% trong khi thế giới tăng 41%. 

Thị trường cần thời gian để "ngấm" chính sách

Câu hỏi đặt ra lúc này khi nào khoảng cách giá giữa hai thị trường được thu hẹp? Và giá sẽ thu hẹp thế nào?

Trao đổi với chúng tôi, ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch HIệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cho rằng thị trường cần thời gian để “ngấm” chính sách. 

“Sau khi Nghị định có hiệu lực (tháng 10), NHNN sẽ có Thông tư hướng dẫn cụ thể việc thi hành Nghị định thế nào trong đó có việc xin giấy phép sản xuất vàng miếng, nhập khẩu nguyên liệu…Tôi cho rằng sẽ mất khá nhiều thời gian. Bản thân chúng tôi mong muốn sớm có Thông tư để thực thi Nghị định này, qua đó giúp các doanh nghiệp có vàng nguyên liệu để sản xuất”, ông cho biết.

Tuy nhiên, ngay sau khi Nghị định được ban hành, tâm lý thị trường không bị tác động quá lớn khi giá vàng vẫn giữ đà tăng và không có hiện tượng người dân đổ xô bán vàng.

Ông Khánh lý giải, kinh nghiệm từ năm ngoái cho thấy chỉ khi nào Ngân hàng Nhà nước bắt đầu bán ra vàng bình ổn cho các ngân hàng thương mại để phân phối ra thị trường thì lúc đó giá mới thực sự giảm. Còn khi Ngân hàng Nhà nước mới ở giai đoạn công bố biện pháp thì giá vẫn chưa biến động nhiều. Ông cho rằng lần này có thể thị trường cũng sẽ diễn biến tương tự. 

“Bây giờ cũng vậy. Khi nào người dân thấy Ngân hàng Nhà nước cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu, hạn ngạch là bao nhiêu; tình hình sản xuất vàng miếng, vàng nhẫn thế nào thì giá mới bắt đầu điều chỉnh… Những công đoạn này sẽ mất thời gian.

Bên cạnh đó, mức độ điều chỉnh còn phụ thuộc vào hạn ngạch vàng nguyên liệu mà Ngân hàng Nhà nước cấp cho các ngân hàng thương mại, doanh nghiệp nhập về là bao nhiêu. Muốn giá trong nước tiệm cận với thế giới thì cần đảm bảo nguồn cung bằng nhu cầu”, ông Khánh nhận định. 

Chia sẻ với chúng tôi, một chuyên gia lâu năm trong ngành kinh doanh vàng cho rằng cho rằng giá kim loại quý này sẽ giảm từ từ và đôi khi mất từ 6 tháng - 1 năm giá trong nước mới có thể tiệm cận với thế giới. Tuy nhiên, ông cho rằng điều này chỉ xảy ra với điều kiện lý tưởng là vàng thế giới “đứng yên một chỗ”. 

Song, trên thực tế, thời gian gần đây nhiều tổ chức dự báo giá vàng thế giới sẽ duy trì đà tăng, thậm chí thiết lập những kỷ lục mới mới, vượt xa so với kỷ lục hiện tại là trên 3.500 USD/ounce trong bối cảnh bất ổn địa chính chị vẫn leo thang. 

Mới đây, Bloomberg dẫn báo cáo của Ngân hàng Goldman Sachs cho biết giá vàng có thể tăng vọt lên gần 5.000 USD/ounce nếu uy tín của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bị suy giảm và các nhà đầu tư chuyển chỉ một phần nhỏ tài sản từ trái phiếu Kho bạc Mỹ sang vàng.

Báo cáo của Goldman nêu ra nhiều kịch bản có thể xảy ra đối với kim loại quý này, với dự báo cơ sở là giá vàng  sẽ tăng lên 4.000 USD/ounce vào giữa năm 2026; kịch bản rủi ro cực đoan là 4.500 USD; và kịch bản cao nhất là 5.000 USD nếu chỉ 1% thị trường trái phiếu Kho bạc Mỹ do tư nhân nắm giữ chuyển sang vàng.

Đà tăng này được thúc đẩy bởi hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương và kỳ vọng Fed sẽ sớm bắt đầu cắt giảm lãi suất. Gần đây, lực hỗ trợ bổ sung xuất hiện khi Tổng thống Donald Trump tìm cách gia tăng kiểm soát đối với Fed, bao gồm cả động thái gây sức ép nhằm loại bỏ Thống đốc Lisa Cook.

Trang Kitco News dẫn báo cáo của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết trong tháng 7, các ngân hàng trung ương vẫn duy trì hoạt động mua ròng khoảng 10 tấn vàng, đặc biệt là các thị trường mới nổi.

Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan đã bổ sung 3 tấn vàng, nâng tổng lượng mua từ đầu năm lên 25 tấn – đứng thứ ba thế giới tính đến nay, chỉ sau Ba Lan và Azerbaijan. Ngân hàng Trung ương Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và Ngân hàng Quốc gia Séc mỗi bên đều bổ sung thêm 2 tấn vàng. Trong đó, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc mua vàng trong tháng thứ 9 liên tiếp, với tổng cộng 36 tấn trong giai đoạn này.

“Giá vàng thế giới phải tăng lên mốc trên 4.000 USD/ounce thì mới mới bằng mức giá hiện tại ở thị trường trong nước. Do đó, nếu nguồn cung trong nước không có, hoặc có nhưng không đáp ứng được nhu cầu thì giá vàng nhiều khi không giảm là bao”, vị chuyên gia này nói. 

Bên cạnh đó, tỷ giá giữ ở mức cũng đang là yếu tố hỗ trợ giá vàng trong nước. 

Ông Khánh cho rằng với biến động tỷ giá như hiện nay, giá vàng có thể giữ ở mức hiện tại hoặc cao hơn chứ khó lòng giảm. 

“Giá vàng chỉ có thể giảm khi có nguồn cung bổ sung”, ông nói.