"Một mớ hỗn độn"

Gần đây, một nhóm chuyên gia đã vạch ra những kịch bản có thể xảy ra nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell. Báo cáo cảnh báo rằng bất kể điều gì xảy ra tiếp theo, “đó sẽ là một mớ hỗn độn”.

“Chúng tôi, cũng như mọi người khác, dự đoán điều này sẽ gây bất lợi lớn cho thị trường, có khả năng dẫn đến một đợt bán tháo cổ phiếu và kéo lợi suất trái phiếu dài hạn đi lên”, hai nhà phân tích Tobin Marcus và Zhu Chutong của Wolfe Research viết trong báo cáo gửi khách hàng.

Wolfe Research công bố báo cáo chỉ vài giờ sau khi nhiệm kỳ của ông Powell với tư cách là người đứng đầu ngân hàng trung ương có vẻ cực kỳ bấp bênh và sau đó trở nên sáng sủa hơn.

Vào đầu ngày 16/7, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng chia sẻ với CNBC rằng ông Trump đã trò chuyện với một nhóm nhà lập pháp Đảng Cộng hoà vào đêm hôm trước rằng ông có thể sẽ “sớm” sa thải ông Powell.

Tuy nhiên, trong cuộc gặp gỡ với các phóng viên tại Phòng Bầu dục ngay sau khi vị quan chức phát biểu, ông Trump đã nhanh chóng và công khai phủ nhận những gì Nhà Trắng phát đi.

“Chúng tôi không có kế hoạch sa thải ông Powell”, ông Trump cho hay. “Tôi không loại trừ bất cứ khả năng nào, nhưng tôi nghĩ điều đó rất khó xảy ra, trừ khi ông ấy phải rời đi vì tội gian lận”.

Trong nhiều tháng qua, vị tổng thống đã liên tục phàn nàn và chỉ trích Chủ tịch Fed vì không cắt giảm lãi suất. Trong khi đó, ông Powell lưu ý Fed đáng lẽ đã hạ lãi suất vào thời điểm này nếu không có chính sách thuế quan của ông Trump.

Chia sẻ trên một chương trình của CNBC vào cùng ngày 16/7, nhà sáng lập Evercore Roger Altman bày tỏ: “Có rất nhiều ý tưởng tồi tệ. Nhưng việc tổng thống sa thải chủ tịch Fed, hay tôi nên nói là cố gắng sa thải...là một trong những ý tưởng tồi tệ nhất”.

“Đó là một ý tưởng tồi”, ông Altman, người từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Tài chính dưới thời Tổng thống Bill Clinton, nhấn mạnh.

Nhà sáng lập Evercore đã nêu ra sự khác biệt “rõ rệt” giữa quỹ đạo kinh tế của các quốc gia có ngân hàng trung ương thực sự độc lập, chẳng hạn như Mỹ, và các quốc gia “chính trị hoá các ngân hàng trung ương”, đặt cơ quan này vào tầm kiểm soát của nguyên thủ quốc gia.

Về trường hợp sau, ông lấy Thổ Nhĩ Kỳ và Argentina làm ví dụ. Cả hai quốc gia này đều có tỷ lệ lạm phát hai chữ số trong những năm gần đây.

Giải quyết tại toà án

Hơn nữa, ông Altman nói: “Tôi không nghĩ Chủ tịch Powell sẽ chấp nhận yêu cầu từ chức nếu ông Trump đưa ra yêu cầu. Vì vậy, tôi nghĩ cuối cùng vấn đề này sẽ được giải quyết tại toà án”.

Các nhà phân tích của Wolfe Research đồng tình với quan điểm của ông Altman. “Nếu ông Trump thực sự sa thải ông Powell thay vì chỉ gây áp lực buộc ông ấy từ chức, ông Powell có lẽ sẽ kiện để ngăn chặn điều đó”, họ viết trong báo cáo.

Gần đây, ông Trump đã sa thải một số nhân viên của các cơ quan độc lập. Các quan chức sau đó đã đệ đơn kiện yêu cầu phục chức. “Những vụ kiện đó đều thất bại”, các nhà phân tích lưu ý.

“Tuy nhiên, ở trường hợp này, ông Powell là người đứng đầu cơ quan của mình, không giống các vụ sa thải gần đây tại các cơ quan độc lập khác... Thực sự không có ai tại Fed có thể sa thải ông Powell”, họ nhấn mạnh.

Báo cáo của Wolfe Research nêu bật ba kịch bản có thể xảy ra nếu ông Trump sa thải ông Powell.

Trong trường hợp đầu tiên, ông Powell vẫn là Chủ tịch trên thực tế của Fed trong khi Tổng thống Trump tìm kiếm một lệnh tư pháp để bãi nhiệm ông.

Trong trường hợp thứ hai, ông Powell “tự nguyện rời đi và kiện tụng để được phục chức”.

Trong kịch bản thứ ba và kịch tính nhất, ông Powell cố gắng tiếp tục giữ chức Chủ tịch Fed và ông Trump tìm cách bãi nhiệm người đứng đầu ngân hàng trung ương thông qua các động thái hành pháp.

Bản báo cáo đề cập đến một kịch bản tương tự đã xảy ra vào tháng 3 khi cảnh sát thủ đô Washington được gọi đến để hộ tống nhân viên của Viện Hoà bình Mỹ ra khỏi toà nhà văn phòng sau khi các nhân viên từ chối yêu cầu từ Cơ quan Hiệu quả Chính phủ.

“Không cần phải nói, việc ông Powell bị cảnh sát thủ đô hoặc cơ quan thực thi pháp luật liên bang hộ tống ra khỏi Fed là một hình ảnh đáng ngại cho thị trường”, các nhà phân tích của Wolfe Research viết.

Vì vậy, họ kết luận rằng nếu có kiện tụng xảy ra, vụ việc có thể sẽ kết thúc tại Toà án Tối cao. Các nhà phân tích cho rằng ông Powell có cơ hội chiến thắng tại toà nhưng không “hoàn toàn chắc chắn”.