Từng được xem là một trong những kỳ lân tiềm năng của ngành công nghệ tài chính Việt Nam, CTCP Cổng trung gian thanh toán Ngân Lượng - một trụ cột quan trọng trong hệ sinh thái NextTech của ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình), trải qua một giai đoạn tái cấu trúc.

Động thái giảm vốn điều lệ tới hơn 85%, từ gần 370 tỷ đồng xuống chỉ còn hơn 52 tỷ đồng, diễn ra trong bối cảnh tên tuổi của công ty này từng nhiều lần được nhắc đến trong các vụ việc pháp lý phức tạp, từ việc bị truy thu thuế tiền tỷ đến sự xuất hiện trong đường dây đánh bạc quy mô lớn nhất Việt Nam.

Khởi đầu tiên phong và thời kỳ hoàng kim

Chính thức được thành lập vào ngày 10/09/2012, nhưng nền tảng của Ngân Lượng đã được NextTech Group phát triển từ năm 2009. Theo giới thiệu, Ngân Lượng ra đời với sứ mệnh ban đầu là cung cấp giải pháp thanh toán trực tuyến cho các sàn thương mại điện tử Chodientu.vn và eBay.vn. Đây là một bước đi tiên phong vào thời điểm mà thanh toán điện tử tại Việt Nam vẫn còn rất sơ khai, giúp Ngân Lượng nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường và mở rộng quy mô.

Từ vai trò hỗ trợ các sàn thương mại điện tử nội bộ, Ngân Lượng đã phát triển thành một cổng thanh toán và ví điện tử toàn diện, phục vụ nhu cầu gửi và nhận tiền trực tuyến cho đông đảo cá nhân và doanh nghiệp. 

Thành công của Ngân Lượng được thể hiện qua những con số mà công ty này từng công bố như xử lý 15 triệu giao dịch với tổng giá trị lên đến 200 triệu USD, phục vụ 1,3 triệu người dùng và kết nối với 18.000 đối tác bán hàng trên toàn quốc.

Giai đoạn 2016 - 2018 được xem là thời kỳ hoàng kim của Ngân Lượng khi doanh thu liên tục tăng trưởng, đạt đỉnh gần 1.900 tỷ đồng vào năm 2018. Một điểm đáng chú ý, theo TTXVN, là vào năm 2019, dù doanh thu sụt giảm mạnh chỉ còn hơn 424 tỷ đồng (bằng 1/3 so với năm trước), lợi nhuận sau thuế của công ty lại tăng vọt lên mức 109,5 tỷ đồng, cao gấp 3,4 lần. 

Lũy kế trong 4 năm từ 2016 đến 2019, Ngân Lượng đã mang về cho hệ sinh thái NextTech tổng cộng 166 tỷ đồng lợi nhuận, khẳng định vị thế là một "cỗ máy in tiền" hiệu quả.

Vết gợn từ khoản truy thu thuế 1,2 tỷ đồng

Tuy nhiên, đằng sau những con số tăng trưởng ấn tượng là những vấn đề liên quan đến việc tuân thủ nghĩa vụ tài chính. Tháng 6/2024, Cục Thuế TP Hà Nội đã tiến hành thanh tra và ra kết luận về hàng loạt vi phạm trong lĩnh vực thuế tại Ngân Lượng.

Kết luận thanh tra đã chỉ ra nhiều sai phạm có hệ thống. Về thuế Giá trị gia tăng (VAT), công ty bị phát hiện đã kê khai khấu trừ thuế đầu vào đối với các hóa đơn từ những đơn vị đã ngừng hoạt động, cũng như các hóa đơn trên 20 triệu đồng nhưng lại thanh toán bằng tiền mặt, vi phạm quy định. Thêm vào đó, công ty chưa thực hiện kê khai thuế VAT đối với các khoản quà tặng cho khách hàng.

Về thuế Thu nhập doanh nghiệp, cơ quan thuế xác định Ngân Lượng đã hạch toán nhiều khoản chi phí không phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chi phí thiếu hồ sơ chứng từ hợp lệ, và thực hiện khấu hao tài sản cố định không đúng quy định. 

Về thuế Thu nhập cá nhân, công ty bị cho là đã khấu trừ thiếu thuế đối với các khoản thu nhập từ đầu tư vốn. Các vi phạm về hóa đơn cũng được ghi nhận, bao gồm việc không xuất hóa đơn cho quà tặng và xuất hóa đơn sai thời điểm.

Với tổng hợp các vi phạm trên, Ngân Lượng đã bị cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt và truy thu số tiền tổng cộng hơn 1,2 tỷ đồng. Trong đó, số tiền truy thu thuế là gần 910 triệu đồng, tiền phạt vi phạm hành chính là hơn 217 triệu đồng và tiền chậm nộp là 87 triệu đồng.

Bị "gọi tên" trong các vụ việc pháp lý

Những rắc rối về thuế chưa phải là tâm điểm duy nhất. Tên tuổi của Ngân Lượng còn xuất hiện trong các cuộc điều tra liên quan đến những hoạt động có dấu hiệu vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng đến uy tín của thương hiệu.

Trong chuyên án triệt phá đường dây đánh bạc nghìn tỷ Rikvip, một trong những vụ án công nghệ cao lớn nhất Việt Nam, báo Công an nhân dân online đã chỉ rõ vai trò của các đơn vị trung gian thanh toán. Theo đó, Ngân Lượng được liệt kê là một trong những cổng trung gian thanh toán đóng vai trò trong hoạt động tổ chức đánh bạc trực tuyến. Theo phân tích của bài báo, một trong những nguyên nhân là do "thiếu hành lang pháp lý chặt chẽ", khiến hoạt động này nằm ngoài sự quản lý của Ngân hàng Nhà nước.

Ngoài ra, Ngân Lượng còn được nhắc đến trong các hoạt động liên quan đến sàn giao dịch ngoại hối (forex) trái phép. Tháng 10/2023, Vietnamnet cho biết  ví điện tử Ngân Lượng đã xuất hiện như một trong các phương thức nạp tiền trên sàn forex exness - một sàn ngoại hối chưa được cấp phép tại Việt Nam.

Phản hồi về thông tin này vào thời điểm đó đại diện Ngân Lượng cho biết đã tiến hành kiểm tra và xác định đây là giao dịch của ví điện tử cá nhân. Công ty khẳng định đã ngay lập tức "tiến hành khóa, phong tỏa tài khoản và yêu cầu chủ ví giải trình" sau khi nhận được phản ánh từ báo chí.

Cấu trúc lại thượng tầng

Trước bối cảnh đó và tên tuổi gắn liền với các sự việc phức tạp, Ngân Lượng đã tiến hành một đợt tái cấu trúc về cả vốn và nhân sự.

Theo Cổng thông tin đăng ký quốc gia về doanh nghiệp, tháng 1/2024, công ty đã chính thức đăng ký thay đổi vốn điều lệ. Cụ thể, vốn điều lệ đã giảm một cách đột ngột từ gần 370 tỷ đồng xuống chỉ còn hơn 52 tỷ đồng, tương đương mức giảm lên đến 85,7%. Toàn bộ nguồn vốn điều lệ sau thay đổi được xác định là vốn tư nhân.

Song song với việc giảm vốn, vị trí lãnh đạo cao nhất của công ty cũng có sự thay đổi. Ông Đinh Hồng Quân, sinh năm 1988, đã được bổ nhiệm vào vị trí Tổng giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của công ty. 

Shark Bình và lùm xùm riêng với AntEx

Trong khi Ngân Lượng trong giai đoạn tái cấu trúc, nhà sáng lập của hệ sinh thái NextTech, ông Nguyễn Hòa Bình, cũng đối mặt với những lùm xùm cá nhân trong một dự án đầu tư khác, không liên quan trực tiếp đến Ngân Lượng nhưng cũng góp phần tạo nên bức tranh chung về các hoạt động đầu tư của ông.

Ngày 6/10, Công an TP Hà Nội đã xác nhận việc thụ lý đơn trình báo của một nhà đầu tư liên quan đến dự án tiền số AntEx do Shark Bình sáng lập. Vụ việc bắt nguồn từ năm 2021, khi ông Bình đầu tư 2,5 triệu USD vào dự án này thông qua quỹ Next100Blockchain. Tuy nhiên, token AntEx sau đó đã mất 99% giá trị. Dự án sau đó đổi tên thành Rabbit (RAB) nhưng token mới tiếp tục giảm 95% giá trị.

Trên trang cá nhân, Shark Bình từng chia sẻ rằng ông và các cổ đông là nạn nhân, bị "mang tiếng oan" và tố cáo CTO của dự án đã có hành vi gian dối. Ông cũng cho hay đã từng muốn tố cáo ra cơ quan chức năng nhưng "đã hỏi nhiều cơ quan pháp luật rồi đành chịu, vì không có bằng chứng, không có cơ sở pháp lý nên rất rủi ro". Về phía cơ quan chức năng, Công an TP Hà Nội khẳng định mọi đơn trình báo đều được tiếp nhận và xử lý theo đúng quy định của pháp luật.