Trong bối cảnh tổng vốn đầu tư công năm 2025 lên tới gần 900.000 tỷ đồng – tăng hơn 31% so với năm trước, nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng và vật liệu xây dựng đang bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới với nền tảng vĩ mô mạnh mẽ và kỳ vọng lợi nhuận cao.
Tại sự kiện Webinar “Triển vọng ngành xây dựng hạ tầng & thép” do CTCP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) tổ chức ngày 1/8, các chuyên gia đã đưa ra những đánh giá và dự báo triển vọng cho từng nhóm cổ phiếu trong bối cảnh đẩy mạnh đầu tư công và phát triển hạ tầng trong giai đoạn tới.
Theo phân tích của ông Trần Tuấn Dương, CFA – nhà phân tích ngành xây dựng, năng lượng và chứng khoán tại BVSC, tổng vốn đầu tư công gần 900.000 tỷ đồng trong năm 2025 là một trong những cú hích lớn nhất đối với nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng và vật liệu xây dựng trong nhiều năm gần đây. Phần lớn dòng vốn này được tập trung cho các công trình trọng điểm như 12 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam phía Đông, sân bay Long Thành giai đoạn 1, vành đai 3 TP HCM và vành đai 4 Hà Nội, đều đặt mục tiêu hoàn thành trước ngày 2/9/2025.
Từ đó, ông Dương đưa ra dự báo: Nhóm các doanh nghiệp xây lắp có thể ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu trung bình khoảng 16% trong năm 2025. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng đà tăng trưởng có thể chững lại trong năm 2026 do nguồn việc bị co hẹp một phần sau khi các dự án lớn hiện tại hoàn tất. Một chu kỳ đầu tư công mới được kỳ vọng sẽ khởi động từ năm 2027, mở ra một giai đoạn phát triển mạnh mẽ tiếp theo.
Tổng hợp giá trị xây lắp và doanh nghiệp hưởng lợi từ các dự án trọng điểm quốc gia giai đoạn 2025–2030. Nguồn: BVSC tổng hợp và ước tính từ các dự án trọng điểm quốc gia, cập nhật đến tháng 8/2025.
Trong tầm nhìn dài hạn, theo ông Dương, kế hoạch đến năm 2030 là xây dựng thêm khoảng 2.000 km đường cao tốc, nâng tổng chiều dài lên hơn 3.900 km – gấp đôi so với hiện tại. Ngoài ra, giai đoạn từ năm 2027 sẽ chứng kiến khởi công 8 sân bay mới, triển khai các giai đoạn tiếp theo của sân bay Long Thành và đặc biệt là bước ngoặt với dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam – có tổng giá trị xây lắp khoảng 36,5 tỷ USD, tương đương 925.000 tỷ đồng, chia đều ghi nhận khoảng 92.500 tỷ đồng doanh thu mỗi năm trong vòng 10 năm.
Để cụ thể hóa quy mô khổng lồ này, ông Dương nhấn mạnh: “Nguồn việc này gấp 10 lần doanh thu một năm của Vinaconex (Mã: VCG), nhà thầu lớn nhất cả nước”.
Không chỉ dựa vào nguồn vốn, ông Trần Tuấn Dương đặc biệt nhấn mạnh rằng cải cách thể chế và phân cấp đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy giải ngân đầu tư công. Theo ông, việc sửa đổi Luật Đầu tư công và trao quyền cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đối với các dự án nhóm B trở xuống sẽ giúp địa phương chủ động hơn trong triển khai, nhất là trong bối cảnh nhiều tỉnh sau sáp nhập có quy mô kinh tế lớn hơn nhưng hệ thống hạ tầng vẫn chưa đáp ứng kịp.
Từ góc độ so sánh quốc tế, ông Dương dẫn lại bài học từ Trung Quốc giai đoạn 1988–1993, khi “tốc độ đô thị hóa tăng vọt từ 0,5% lên 1,14% mỗi năm nhờ vào phân cấp và phát hành trái phiếu địa phương”. Trên cơ sở đó, Việt Nam được dự báo có thể đạt tốc độ đô thị hóa khoảng 1% mỗi năm, mở ra dư địa lớn cho nhu cầu xây dựng và tiêu thụ vật liệu.
Xét về từng doanh nghiệp, ông Dương đánh giá Vinaconex (Mã: VCG) duy trì giá trị hợp đồng ký mới khoảng 10.000 tỷ đồng mỗi năm. Ngoài lĩnh vực xây dựng, VCG còn sở hữu 8 dự án dân dụng và 3 khu công nghiệp. Đặc biệt, với việc VCG thoái vốn tại VCR thành công ở mức giá không dưới 49.600 đồng/cổ phiếu, ông Dương ước tính khoản lợi nhuận bất thường trước thuế có thể đạt khoảng 4.500 tỷ đồng.
Với CTCP Lizen (Mã: LCG), theo ông Nguyễn Minh Khôi, chuyên gia phân tích ngành xây dựng và vật liệu tại BVSC, doanh thu và lợi nhuận năm 2025 được dự báo sẽ tăng khoảng 17% nhờ việc hoàn thành 4 trong 6 dự án trọng điểm. Đồng thời, LCG có thể nhận được khoản thưởng khoảng 100 tỷ đồng do vượt tiến độ 8 tháng tại gói thầu XL08 thuộc dự án cao tốc Vân Phong – Nha Trang. Ông Khôi nhấn mạnh rằng LCG hiện có tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu thấp nhất trong ngành, là nền tảng để công ty duy trì khả năng huy động vốn và đảm bảo lợi nhuận ổn định.
Trong nhóm vật liệu xây dựng, theo bà Tôn Nữ Nhật Minh, người phân tích ngành thép, hóa chất và dược phẩm tại BVSC, ngành thép đang ghi nhận tín hiệu phục hồi tích cực. Cụ thể theo bà Minh: “Sản lượng tiêu thụ thép tăng 10,2% trong 6 tháng đầu năm 2025, trong đó thép xây dựng tăng 14%”. Động lực chủ yếu đến từ thị trường nội địa, với mức tiêu thụ dự kiến tăng khoảng 19 đến 24% trong năm 2025, tương đương sản lượng từ 25 đến 26 triệu tấn.
Đối với Hòa Phát (Mã: HPG), bà Minh phân tích ba động lực rõ rệt gồm sản lượng tiêu thụ tăng nhờ nhu cầu nội địa, biên lợi nhuận cải thiện do giá nguyên liệu đầu vào giảm, và tác động tích cực từ dự án Dung Quất 2. Ngoài ra, HPG còn được hưởng lợi từ thuế chống bán phá giá thép HRC nhập khẩu và chính sách miễn thuế tại thị trường EU, giúp biên lợi nhuận của công ty có thể tăng thêm 2 điểm phần trăm so với năm 2024.
Với ngành đá xây dựng, ông Nguyễn Minh Khôi, chuyên gia phân tích nhóm ngành xây dựng và vật liệu tại BVSC, nhấn mạnh rằng yếu tố địa lý đóng vai trò then chốt. Cụ thể, nếu vận chuyển đá bằng đường bộ với quãng đường khoảng 70 km, thì chi phí vận chuyển đã tương đương với giá mua tại mỏ.
Do đó, các mỏ đá nằm gần dự án có lợi thế cạnh tranh rất lớn. Ba cụm mỏ chiến lược được chỉ đích danh là Tân Cang, Thiện Tân và Thạnh Phú. Trong đó, CTCP Xây dựng và Sản xuất Vật liệu xây dựng Biên Hòa (Mã: VLB) hiện đang sở hữu cả ba mỏ thuộc các cụm này, với thời hạn khai thác dài và còn nhiều dư địa về công suất cũng như sản lượng. Đây là lý do BVSC lựa chọn VLB là cổ phiếu được ưu tiên hàng đầu trong nhóm doanh nghiệp đá xây dựng.
Toàn cảnh các cụm mỏ đá lớn đang hoạt động tại Đồng Nai: VLB chiếm ưu thế vượt trội. Nguồn: Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai; KSB, DHA, VLB; tổng hợp từ BVSC.
Bên cạnh động lực từ đầu tư công, thị trường bất động sản cũng đang góp phần tích cực thúc đẩy nhu cầu vật liệu xây dựng. Theo ông Nguyễn Minh Khôi, tại TP HCM, số lượng căn hộ mở bán trong năm 2025 ước đạt khoảng 9.000 căn, tăng gần 80% so với năm 2024. Số dự án được cấp phép mỗi quý cũng tăng từ 36-44% so với cùng kỳ năm trước. Ông Khôi nhận định, nhu cầu vật liệu xây dựng sẽ duy trì mức tăng trưởng ổn định trong vòng 2-3 năm tới.
