Sáng 31/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Trong Tọa đàm, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam(VinaSME), đánh giá Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị cho thấy những đột phá chưa từng có về quan niệm và tư duy phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết đã đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, quyết liệt, tập trung vào những vấn đề cốt lõi để thúc đẩy sự phát triển nhanh và bền vững của khu vực kinh tế tư nhân.

Ông đã đề xuất một số giải pháp trọng tâm liên quan đến cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, tập trung vào hai nhóm vấn đề chính: về việc sớm có cơ chế, chính sách phù hợp với từng nhóm đối tượng doanh nghiệp theo quy mô; giao nhiệm vụ cụ thể đồng thời định hướng rõ vai trò của hiệp hội trong việc tham gia phối hợp với các cơ quan nhà nước.

"Điều này nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh và mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là trong việc vận động, hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.”, ông Thân nhận định.

Để cụ thể hóa các nghị quyết và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nhỏ và vừa Việt Nam đề xuất một số giải pháp trọng tâm như sau.

Thứ nhất, cần đẩy nhanh quá trình tháo gỡ các rào cản về thủ tục hành chính và thay đổi tư duy quản lý từ cấm đoán sang kiến tạo phát triển, như tinh thần Thủ tướng đã nhấn mạnh. Cụ thể, Chương trình cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2025 và 2026 cần đặt mục tiêu cụ thể cắt giảm các thủ tục không cần thiết, đảm bảo không phụ thuộc vào địa giới hành chính.

Để đánh giá hiệu quả một cách khách quan, minh bạch và độc lập, VinaSME đề xuất thành lập một đơn vị nghiên cứu và báo cáo kết quả độc lập, bao gồm đại diện từ các cơ quan nhà nước và các hiệp hội doanh nghiệp. 

Thứ hai, cần tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) tiếp cận các nguồn lực then chốt, bao gồm: đất đai và mặt bằng sản xuất kinh doanh; tài chính và tín dụng ưu đãi; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. 

Những vấn đề này đã được nêu rõ trong các nghị quyết của Quốc hội, bao gồm Nghị quyết 198 với ba chương trình hành động cụ thể và Nghị quyết 138 về kế hoạch hành động của Chính phủ. Các nhiệm vụ cụ thể đã được phân công cho từng bộ, ngành, địa phương, thể hiện sự kịp thời và nỗ lực lớn của Chính phủ.

Xem xét kéo dài thời gian chuyển tiếp hộ kinh doanh trong khu công nghiệp

Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ nghiên cứu xem xét bãi bỏ hoặc điều chỉnh Chỉ thị 07/CT-TTg ngày 2/3/2012 liên quan đến các cơ sở sản xuất kinh doanh được cấp phép trước khi hình thành các khu công nghiệp.

Hiện nay, hàng chục nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các hộ kinh doanh, đang gặp khó khăn do các quy định liên quan đến Chỉ thị này. Nếu không có giải pháp kịp thời, nhiều cơ sở có nguy cơ phải đóng cửa do không đủ thời gian để chuyển đổi hoặc đáp ứng các yêu cầu mới.

VinaSME đề xuất Chính phủ xem xét kéo dài thời gian chuyển tiếp, có thể 1-2 năm, để các hộ kinh doanh có đủ thời gian chuyển đổi dần sang mô hình phù hợp, tránh gián đoạn hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc di dời các cơ sở sản xuất kinh doanh vào cụm công nghiệp hoặc khu công nghiệp, chúng tôi đồng thuận rằng đây là định hướng đúng đắn trong dài hạn.

Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, cần có lộ trình hợp lý và thời gian chuyển tiếp để hỗ trợ các hộ kinh doanh, đặc biệt là hàng triệu lao động đang phụ thuộc vào các cơ sở này. Các vấn đề liên quan như phòng cháy chữa cháy, môi trường, và các quy định pháp lý khác cần được giải quyết linh hoạt, tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh tiếp tục hoạt động trong khi chuẩn bị chuyển đổi.

Cần ưu đãi cho hộ kinh doanh chuyển sang mô hình SME

Về chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình SMEs, Hiệp hội hoàn toàn ủng hộ chủ trương này và cam kết đồng hành cùng Chính phủ.

Tuy nhiên, để thực hiện hiệu quả, Hiệp hội đề xuất Chính phủ xây dựng một gói chính sách hỗ trợ cụ thể, bao gồm: hỗ trợ pháp lý và tư vấn về thủ tục chuyển đổi; ưu đãi về thuế, tín dụng và tiếp cận nguồn lực để khuyến khích chuyển đổi; tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực quản lý cho các hộ kinh doanh.

VinaSME tin rằng, với sự quyết tâm của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ từ các bên liên quan, các giải pháp này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, đồng thời hỗ trợ hiệu quả quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.

Với tâm huyết và mong muốn hỗ trợ chuyển đổi hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể sang mô hình doanh nghiệp, như tinh thần Thủ tướng đã nhấn mạnh, VinaSME xin đề xuất một số giải pháp cụ thể tiếp theo.

Đầu tiên, để khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, Hiệp hội đề xuất áp dụng chính sách ưu đãi mạnh mẽ, bao gồm: miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu sau khi chuyển đổi, nhằm giảm gánh nặng tài chính và tạo động lực cho các hộ kinh doanh; hỗ trợ các chi phí liên quan đến thủ tục thành lập doanh nghiệp, như tư vấn pháp lý và đăng ký kinh doanh.

"Tiếp theo, để hỗ trợ các hộ kinh doanh quản lý tài chính và tuân thủ quy định thuế theo phương pháp kê khai, Hiệp hội đề xuất Nhà nước cung cấp một ứng dụng (app) kế toán miễn phí. Ứng dụng này sẽ giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tự kê khai đầu vào, đầu ra và nộp thuế, từ đó giảm tải cho cơ quan thuế trong việc quản lý hơn 5 triệu hộ kinh doanh.

Chúng tôi đã trao đổi với các nhà khoa học cũng như chuyên gia Quốc hội và nhận được sự đồng thuận rằng, ứng dụng này sẽ giúp: đảm bảo tính minh bạch, chính xác trong quản lý thuế mà không gây ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách; tạo thói quen quản lý tài chính chuyên nghiệp cho các hộ kinh doanh, giúp họ nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp (miễn thuế, tiếp cận ưu đãi và các điều kiện hỗ trợ khác).", Chủ tịch VinaSME nêu cụ thể.

Cuối cùng, Hiệp hội đề xuất Nhà nước triển khai các chương trình đào tạo miễn phí về quản lý doanh nghiệp, kế toán và chuyển đổi số cho các hộ kinh doanh. Các chương trình này sẽ giúp họ làm quen với mô hình doanh nghiệp, nhận thấy lợi ích của việc chuyển đổi và tự nguyện thực hiện quá trình này mà không cần áp đặt.

Hiệp hội tin rằng, với các chính sách hỗ trợ cụ thể và lộ trình phù hợp, quá trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp sẽ diễn ra nhanh chóng, hiệu quả và mang lại lợi ích thiết thực cho cả cộng đồng doanh nghiệp lẫn nền kinh tế quốc gia.

Đề xuất thành lập ngân hàng số dành riêng cho SME

Về lĩnh vực tài chính, Hiệp hội cũng có một vài kiến nghị nổi bật khác. Để giải quyết khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là vốn vay với lãi suất thấp, Hiệp hội đề xuất và sẵn sàng nhận nhiệm vụ làm đầu mối xúc tiến thành lập một ngân hàng số dành riêng cho SMEs.

Với công nghệ định danh số, ngân hàng này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận vốn tín chấp, giảm rào cản về thủ tục và lãi suất so với các ngân hàng truyền thống hiện nay.

Về vấn đề lãi suất vốn vay, VinaSME nhận thấy việc giảm lãi suất so với mức hiện tại của các ngân hàng thương mại là rất cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tuy nhiên, việc này không thể chỉ dựa vào ý chí mà cần phụ thuộc vào điều kiện thị trường và các yếu tố quốc tế.

Do đó, Hiệp hội đề xuất Chính phủ nghiên cứu các cơ chế hỗ trợ cụ thể, chẳng hạn như chính sách ưu đãi lãi suất hoặc bảo lãnh tín dụng, để đảm bảo doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn, qua đó nâng cao hiệu quả kinh doanh.