Theo Quyết định số 1569/QĐ-TTg ngày 12/12 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội dự kiến thành lập 6 quận/thành phố.

Ngoài 12 quận hiện hữu, Hà Nội định hướng đến năm 2030 dự kiến thành lập các quận: Gia Lâm, Hoài Đức, Thanh Trì, Đông Anh và quận/thành phố, đô thị: Đan Phượng, Mê Linh.

Thành phố/thị xã dự kiến thành lập gồm: Đô thị Sóc Sơn, đô thị Hòa Lạc, đô thị Xuân Mai, đô thị Sơn Tây, đô thị Phú Xuyên.

Đô thị dự kiến thành lập, thị trấn gồm: Đô thị Chúc Sơn, đô thị Quốc Oai, đô thị Phúc Thọ, thị trấn Tây Đằng, đô thị Tản Viên Sơn, thị trấn Liên Quan, thị trấn Thường Tín, thị trấn Kim Bài, thị trấn Vân Đình.

Về phương hướng phát triển, đô thị Hà Nội sẽ phát triển mang bản sắc riêng của Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", là hình mẫu đi đầu trong phát triển đô thị xanh, thông minh, tuần hoàn, hạ tầng đồng bộ, hiện đại; tạo lập môi trường sống văn minh, có sức hút đầu tư và tạo việc làm, phát triển bền vững.

Thành phố phát triển không gian đô thị kết hợp chặt chẽ với việc sử dụng an toàn và hiệu quả không gian ngầm, bảo đảm sử dụng tiết kiệm đất, bảo vệ môi trường và các yêu cầu về an ninh, quốc phòng.

Cùng với đó là bảo tồn, cải tạo, chỉnh trang khu vực nội đô lịch sử, khu vực thành cổ Sơn Tây, các khu phố cổ, phố cũ gắn với các công trình kiến trúc có giá trị nhằm khai thác, phát huy các giá trị văn hóa - lịch sử phục vụ phát triển dịch vụ, du lịch bền vững. Rà soát, lên phương án cải tạo, chỉnh trang các khu chung cư cũ, các khu nhà ở thấp tầng tự xây trong khu vực nội đô thành các khu đô thị mới hiện đại có dịch vụ đồng bộ, môi trường sống văn minh.

Thành phố phát triển mô hình đô thị TOD (Transit Oriented Development - mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng) tại các khu vực có ga đường sắt để mở rộng không gian phát triển, tạo lập không gian sống tiện ích, hiện đại, có hạ tầng dịch vụ đồng bộ, đáp ứng nhu cầu của người dân.

Thành phố phát triển mở rộng đô thị khu vực phía Bắc sông Hồng để tạo không gian đô thị cân đối, hài hòa hai bên sông, phát triển trục sông Hồng thành trục cảnh quan trung tâm, là không gian văn hóa kết hợp thương mại, dịch vụ, du lịch và nghỉ dưỡng.

Cùng với đó là hình thành mô hình thành phố trong Thủ đô để tạo các cực tăng trưởng, động lực phát triển mới, thúc đẩy sự phát triển lan tỏa và hài hòa giữa đô thị và nông thôn, tạo lập những thể chế đặc thù để khai thác những tiềm năng, lợi thế riêng có tại mỗi khu vực.

Hệ thống đô thị Thủ đô Hà Nội được tổ chức theo mô hình chùm đô thị

Hệ thống đô thị Thủ đô Hà Nội được tổ chức theo mô hình chùm đô thị gồm đô thị trung tâm, các trục đô thị hướng tâm, các thành phố trong Thủ đô.

Thứ nhất là khu vực nội đô lịch sử, dựa trên thực hiện bảo tồn, tôn tạo, chỉnh trang các khu vực phố cổ, phố cũ có giá trị kiến trúc để kiến tạo không gian phục vụ phát triển văn hóa, du lịch và kinh tế ban đêm.

Khu vực nội đô hiện hữu ngoài khu vực bảo tồn dựa trên cải tạo, tái thiết các khu chung cư cũ, khu nhà ở không bảo đảm an toàn thành các khu đô thị văn minh, hiện đại thông qua mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông (TOD), mô hình điều chỉnh đất đai...

Khu vực đô thị trung tâm mở rộng sẽ hình thành từ các đô thị mới theo mô hình TOD kết hợp phát triển các mô hình đô thị 15 phút; phát triển đô thị sinh thái, chú trọng không gian công cộng, công viên cây xanh, mặt nước, hạn chế mô hình nhà ở phân lô thấp tầng.

Thành phố phía Bắc (vùng Mê Linh, Sóc Sơn, Đông Anh) là đô thị dịch vụ, công nghiệp công nghệ cao, kết nối quốc tế. Có cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội để phát triển các mô hình đô thị xanh, hiện đại, thu hút các tập đoàn lớn đặt trụ sở, thu hút người có khả năng chi trả cao đến cư ngụ.

Thành phố phía Tây (vùng Hoà Lạc, Xuân Mai) là đô thị khoa học - công nghệ, đối mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của quốc gia gắn với Khu công nghệ cao Hoà Lạc. Phát triển đô thị sinh thái, hiện đại, có các dịch vụ công cộng đồng bộ, chất lượng cao, tạo môi trường hấp dẫn, thu hút các chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu đến sinh sống, làm việc.