Ngày 5/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ cho ý kiến về đề án khu thương mại tự do chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền, theo Báo Chính phủ.

Tại cuộc họp, Bộ Tài chính cho biết dự kiến trong năm 2026 sẽ thành lập các khu thương mại tự do tại Đà Nẵng, Hải Phòng, TP HCM. Đến năm 2030, cả nước có khoảng 6 - 8 khu thương mại tự do và mô hình tương tự tại các địa phương có điều kiện thuận lợi. Tới năm 2045, cả nước có 8 - 10 khu thương mại tự do và mô hình tương tự đạt chuẩn quốc tế, cạnh tranh được với các nước trong khu vực, đóng góp 15 - 20% GDP.

Một số báo cáo, ý kiến tại cuộc họp cũng nêu rõ hiện nay, hệ thống pháp luật chung của Việt Nam chưa có quy định cụ thể về cơ chế, chính sách, quản lý và hoạt động của khu thương mại tự do. Thời gian qua, Quốc hội đã ban hành các nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng và TP Hải Phòng, trong đó có nội dung về khu thương mại tự do.

Do vậy, việc xây dựng đề án khu thương mại tự do có tính cấp thiết, quan trọng cần triển khai ngay nhằm cung cấp cơ sở chính trị, tiến tới thể chế hoá thành cơ sở pháp lý chung về khu thương mại tự do. Từ đó, các khu thương mại tự do sẽ trở thành động lực phát triển mới, là khu vực thí điểm về đổi mới cơ chế, chính sách, thể chế kinh tế, môi trường kinh doanh của Việt Nam theo chuẩn mực quốc tế.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đề án Khu thương mại tự do phải có tính khả thi, hiệu quả, với mục tiêu là thử nghiệm chính sách và góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng các mục tiêu trước mắt và lâu dài, nhất là hai mục tiêu chiến lược 100 năm.

Thủ tướng lưu ý cơ quan soạn thảo cần làm rõ khái niệm khu thương mại tự do, những điểm tương đồng và khác biệt với trung tâm tài chính quốc tế; cơ chế, chính sách cho hai đối tượng này có những điểm giống và những điểm khác, cần vận dụng linh hoạt, sáng tạo các quy định đã có.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn địa điểm thí điểm khu thương mại tự do phải phù hợp, cân đối vùng miền, theo đúng tinh thần thí điểm là số lượng không nhiều và có thời gian nhất định để đánh giá.

Thủ tướng yêu cầu các cơ quan tham khảo kinh nghiệm quốc tế, căn cứ điều kiện Việt Nam để xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù, phù hợp, vượt trội, cạnh tranh, khả thi nhưng không ảnh hưởng quá nhiều đến môi trường đầu tư chung; chính sách vừa có quy định chung, vừa có đặc thù phù hợp với các khu, các địa phương khác nhau.

Để thí điểm khu thương mại tự do, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương triển khai đồng bộ từ xây dựng chính sách, quy hoạch, hạ tầng đến thu hút nguồn lực, công nghệ cao, quản lý thông minh và đào tạo nhân lực. Đồng thời, phải bảo đảm an sinh, môi trường, tổ chức bộ máy tinh gọn, tăng cường phân cấp, phân quyền, tăng tính chủ động của khu thương mại tự do và tăng cường giám sát, kiểm tra.