Hãng ô tô Nhật Bản Nissan Motor sẽ đóng cửa 7 trong số 17 nhà máy của mình. Đây là một phần trong kế hoạch tái cơ cấu lớn do CEO mới đưa ra, nhằm giúp công ty thoát khỏi tình trạng thua lỗ.

Ông Ivan Espinosa, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành, cho biết Nissan sẽ gộp các nhà máy ở Thái Lan. Đồng thời, hãng sẽ chuyển hoạt động sản xuất từ Argentina sang Brazil. Ông cũng nói thêm rằng công ty đang xem xét lại toàn bộ hoạt động trên phạm vi toàn cầu, bao gồm cả ở Nhật Bản.

Thông báo được đưa ra cùng ngày Nissan công bố khoản lỗ ròng lên tới 670 tỷ yên (tương đương 4,5 tỷ USD) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3. Mức lỗ này vẫn thấp hơn so với dự báo trước đó là từ 700 đến 750 tỷ yên.

Lợi nhuận hoạt động của công ty đạt 69,8 tỷ yên, giảm 88% so với năm trước. Cũng như năm ngoái, Nissan sẽ không chi trả cổ tức.

Kết quả kinh doanh năm qua giảm mạnh so với năm trước đó, khi hãng đạt lãi ròng 426,6 tỷ yên. Nguyên nhân chủ yếu là do doanh số sụt giảm tại các thị trường lớn như Mỹ và Trung Quốc, cùng với các khoản lỗ do đánh giá lại tài sản tại Bắc Mỹ, Mỹ Latinh, châu Âu và Nhật Bản.

Ông Espinosa nói: “Kết quả tài chính cả năm là hồi chuông cảnh tỉnh. Thực tế là chúng tôi đang có chi phí vận hành quá cao”. Ông cho biết năm tài chính hiện tại sẽ là “năm chuyển đổi” của Nissan.

Công ty chưa đưa ra dự báo cho năm tài chính này. Trong một tuyên bố, Nissan cho biết do môi trường thuế quan còn nhiều biến động, các chỉ tiêu như lợi nhuận hoạt động, thu nhập ròng và dòng tiền từ mảng ô tô vẫn đang được xem xét.

Nissan đang triển khai một kế hoạch tái cơ cấu lớn. Hãng sẽ cắt giảm nhân sự, đóng cửa nhà máy và ngừng nhiều kế hoạch đầu tư.

Công ty cho biết đang tìm thêm cách để giảm chi phí cố định. Mục tiêu là cắt giảm 500 tỷ yên trước tháng 3 năm 2027. Việc sáp nhập các nhà máy cũng nằm trong kế hoạch này.

Ông Espinosa nói: “Chi phí cố định hiện tại vượt quá khả năng chịu đựng của doanh thu”. Nissan sẽ giảm bớt sự phức tạp trong thiết kế linh kiện, sắp xếp lại chuỗi cung ứng và có thể xuất khẩu xe sản xuất tại Trung Quốc sang các thị trường khác.

Kế hoạch cũng bao gồm việc cắt giảm 20.000 việc làm trên toàn thế giới. Con số này chiếm khoảng 15% tổng nhân sự toàn cầu và cao hơn nhiều so với kế hoạch cũ là 9.000 người. Mức cắt giảm này gần bằng với kế hoạch tái cơ cấu năm 1999, khi hãng sa thải 21.000 lao động và đóng cửa nhiều nhà máy tại Nhật Bản vì khó khăn tài chính.

Nissan đang gặp khó khăn do chính sách thuế của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Chính sách này áp thuế 25% với xe sản xuất ngoài nước Mỹ, là thị trường lớn nhất của hãng. Các hãng xe Nhật khác cũng bị ảnh hưởng, nhưng giá cổ phiếu của Nissan đã giảm hơn 20% từ đầu năm, mức giảm mạnh hơn các đối thủ.

Công ty dự báo chính sách thuế này có thể khiến hãng thiệt hại khoảng 450 tỷ yên trong năm tài chính hiện tại. Nguyên nhân là xe sản xuất tại Nhật Bản và Mexico sẽ bị đánh thuế cao hơn. Nissan dự định giảm tác động này bằng cách đẩy mạnh sản xuất và bán xe tại thị trường Mỹ.

Một trong những ưu tiên của ông Espinosa, người vừa nhận chức CEO tại Nissan vào tháng trước, là thúc đẩy các cuộc đàm phán hợp tác, kể cả với những công ty ngoài ngành ô tô. Trước đây, nhiều nhà đầu tư từng kỳ vọng Nissan sẽ sáp nhập với Honda. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã bị dừng lại vào tháng 2 dưới thời cựu chủ tịch Makoto Uchida.

Trong một cuộc gặp gỡ báo chí trước đó, ông Espinosa cho biết Nissan sẵn sàng hợp tác với bất kỳ đối tác nào. Ông nói không có giới hạn trong việc tìm kiếm liên minh mới, nhất là khi chi phí phát triển phần mềm cho xe điện và công nghệ tự lái đang tăng nhanh.

Cùng thời điểm, ông Jun Seki — cựu lãnh đạo Nissan, hiện là Giám đốc chiến lược mảng xe điện tại Foxconn (Đài Loan) — cũng bày tỏ mong muốn hợp tác với Nissan.

Về phía Honda, ông Toshihiro Mibe, Chủ tịch hãng, cho biết trong một cuộc họp báo trực tuyến rằng các cuộc đàm phán với Nissan đã “trở về vạch xuất phát” và “không có tiến triển nào từ đó đến nay”.

Tuy vậy, ông nói cả Honda, Nissan và Mitsubishi Motors vẫn đang cân nhắc khả năng hợp tác trong một số lĩnh vực riêng lẻ, theo thỏa thuận chiến lược đã ký vào tháng 8 năm ngoái.

Ông Espinosa cho biết Nissan đang tích cực tìm kiếm cơ hội hợp tác với Honda tại thị trường Mỹ. Ông nói: “Chúng tôi đặc biệt quan tâm đến thị trường này trong bối cảnh hiện tại. Honda là một trong những đối tác tiềm năng mà chúng tôi đang trao đổi để tìm hướng đi chung”.

Ông cũng khẳng định: “Chúng tôi luôn sẵn sàng hợp tác với nhiều đối tác, miễn là điều đó giúp tăng giá trị cho Nissan”. Nói về quyết định tái cơ cấu mạnh tay, ông Espinosa thừa nhận: “Đây không phải là một quyết định dễ dàng. Đó là điều rất khó khăn và đáng tiếc”.

Ông nhấn mạnh thêm: “Quy mô hiện tại của công ty không còn phù hợp. Nếu không hành động ngay, tình hình sẽ càng tệ hơn”.