Tại họp báo Bộ Công Thương chiều 19/6, ông Hoàng Ánh Dương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, nêu lý do tại sao nhiều cửa hàng đóng cửa trong thời gian vừa qua.

Ông cho biết thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương qua công điện số 65 và chỉ thị số 13, các địa phương và lực lượng chức năng trên cả nước đã đồng loạt tiến hành triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát, cũng như mở đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Cùng thời điểm đó, cơ quan chức năng ghi nhận hiện tượng nhiều cửa hàng, hộ kinh doanh trên các tuyến phố, chợ truyền thống và khu vực sầm uất đã đóng cửa. Theo báo cáo sơ bộ, có trên 5.500 cửa hàng đã đóng cửa.

Các cửa hàng này tập trung vào những mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, bánh kẹo, quần áo và đồ gia dụng.

Theo ông Dương, qua tìm hiểu, có một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. 

Thứ nhất, hoạt động kinh doanh không đạt hiệu quả như mong muốn đã đề ra. Thứ hai, mô hình kinh doanh truyền thống (cửa hàng, cửa hiệu) không còn hiệu quả trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử.

Thứ ba, tâm lý lo ngại của một số hộ kinh doanh. Sau khi có công điện chỉ đạo và đợt ra quân cao điểm, các lực lượng chức năng đã rất quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Một số hộ kinh doanh chưa đáp ứng được các điều kiện pháp lý (về thủ tục, hóa đơn) hoặc còn kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, nên khi cơ quan chức năng yêu cầu minh bạch hóa, họ đã chọn cách đóng cửa.

Thứ tư, có sự tác động từ việc tính thuế, dù đây không phải là nguyên nhân chính và chiếm số lượng lớn. 

Thứ năm, một số hộ kinh doanh đã chậm trễ trong việc thay đổi mô hình, không chú trọng đến thương mại điện tử, cải thiện chất lượng dịch vụ hoặc đa dạng hóa sản phẩm để phù hợp với xu thế và nâng cao năng lực quản lý.

Cuối cùng, một số trường hợp đóng cửa do yếu tố thời vụ, sửa chữa cơ sở vật chất hoặc chuyển sang địa điểm kinh doanh mới.

Đánh giá về đợt cao điểm phòng chống hàng lậu, hàng giả, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, chia sẻ tại họp báo: “Đợt ra quân này đã có tác động rất lớn, quan trọng nhất là tạo dựng lại niềm tin cho người tiêu dùng. Có thể có quan ngại rằng việc thông tin rầm rộ sẽ khiến người dân nghĩ đâu đâu cũng có hàng giả, nhưng quan điểm của chúng tôi là phải tạo được niềm tin cho người tiêu dùng và động lực cho các nhà sản xuất, kinh doanh chân chính. 

Chúng ta phải đẩy lùi vấn nạn hàng gian, hàng giả, vốn như "con sâu làm rầu nồi canh". Thực tế, hàng giả chỉ chiếm một phần, không phải toàn bộ thị trường. Nếu không, sẽ không còn hàng thật nữa”.

Thứ trưởng khẳng định sẽ không dừng lại mà sẽ tiếp tục có những kế hoạch triển khai sau đợt cao điểm, dựa trên kinh nghiệm đã đúc rút để đưa ra các giải pháp căn cơ, bài bản hơn.

Bên cạnh đó, ông Tân đặt thêm vấn đề khi qua xử lý vi phạm và thấy rằng hàng giả có nhiều nguồn gốc trong khi hàng xuất khẩu của Việt Nam lại có chất lượng rất cao. Câu hỏi đặt ra là tại sao những hàng hóa chất lượng đó không được cung cấp nhiều hơn cho thị trường trong nước. “Rõ ràng, chúng ta cần nâng cao sức cạnh tranh và các tiêu chuẩn, quy chuẩn cho hàng hóa nội địa”, ông nói.