Xuất khẩu cà phê nhân xanh giảm 4 tháng liên tiếp

Báo cáo của ICO cho thấy, trong tháng 4, xuất khẩu cà phê toàn cầu đạt 11,4 triệu bao, giảm 5,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế trong 7 tháng đầu niên vụ 2024-2025 (tháng 10/2024 đến tháng 4/2025), tổng xuất khẩu đạt 78,5 triệu bao, giảm 3,5% so với 81,4 triệu bao trong cùng kỳ niên vụ 2023-2024.

Trong đó, cà phê nhân xanh chiếm đến 89% tổng xuất khẩu cà phê toàn cầu tháng 4, với khối lượng đạt 10,2 triệu bao, giảm 6,8% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng cũng là tháng suy giảm thứ tư liên tiếp trong niên vụ 2024-2025.

Kết quả là tổng khối lượng xuất khẩu cà phê nhân xanh tính từ đầu niên vụ đến nay giảm 4,3% so với cùng kỳ niên vụ trước, xuống còn hơn 70,6 triệu bao.

Nguyên nhân chủ yếu do xuất khẩu nhóm cà phê arabica Brazil giảm 14,4% trong tháng 4, xuống chỉ còn 3,2 triệu bao. Chỉ tính riêng Brazil – quốc gia xuất khẩu arabica lớn nhất thế giới giảm 22,7% so với cùng kỳ, đạt 2,4 triệu bao và được bù đắp phần nào bởi mức tăng 33,3%, đạt 0,5 triệu bao của Ethiopia.

Tương tự, xuất khẩu nhóm cà phê robusta cũng giảm 5,8%, còn gần 4 triệu bao trong tháng 4. Phần lớn là do xuất khẩu của Brazil giảm 86,4%, từ 0,8 triệu bao xuống chỉ còn 0,1 triệu bao. Ngược lại, Indonesia và Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng tích cực, với tổng lượng xuất khẩu tăng 19,3%, đạt gần 3 triệu bao.

Sự sụt giảm mạnh của Brazil phản ánh xu hướng xuất khẩu trở lại mức bình thường sau giai đoạn cao bất thường từ tháng 7/2023 đến tháng 10/2024, khi nước này đã xuất khẩu tổng cộng 12,3 triệu bao robusta.

Trong niên vụ 2023-2024, Brazil xuất khẩu 9,4 triệu bao robusta – mức cao kỷ lục, vượt xa mức cao thứ hai là 5 triệu bao trong niên vụ 2014-2015.

Xuất khẩu cà phê nhân xanh toàn cầu trong 7 tháng đầu niên vụ 2024-2025 (Tháng 10/2024 đến tháng 4/2025)

Trong khi đó, xuất khẩu nhóm cà phê arabica Colombia tiếp tục tăng nhẹ 1,1% trong tháng 4, lên gần 0,9 triệu bao. Đây đã là tháng thứ 19 liên tiếp nhóm cà phê này ghi nhận tăng trưởng dương, đưa tổng khối lượng xuất khẩu lũy kế từ đầu niên vụ đến nay lên 8,4 triệu bao, tăng 18,1% cùng kỳ niên vụ 2023-2024.

Động lực chính đến từ Kenya, với khối lượng xuất khẩu tăng 14%, lên 0,1 triệu bao trong tháng 4. Đây là tháng tăng trưởng thứ 10 liên tiếp của Kenya, nâng tổng lượng xuất khẩu trong 7 tháng đầu niên vụ hiện tại lên 0,6 triệu bao, tăng mạnh 70,8% so với cùng kỳ niên vụ trước và là mức cao nhất trong vòng 24 năm qua.

Một số nhận định cho rằng lượng tồn kho tại Kenya đang được giải phóng nhằm tận dụng mức giá cao của cà phê.

Tuy nhiên, Colombia ghi nhận mức giảm nhẹ 0,4% trong tháng 4 – mức giảm lần đầu tiên sau 17 tháng tăng trưởng. Dù vậy, sự sụt giảm này không phản ánh xu hướng tiêu cực dài hạn, mà chủ yếu do hiệu ứng cơ sở từ mức tăng mạnh 16,5% trong niên vụ 2023-2024, cũng như dấu hiệu cho thấy sản lượng đang tiến gần đến ngưỡng giới hạn

Nhóm arabica khác tăng 1,5% trong tháng 4, đạt 2,2 triệu bao. Trong đó Ethiopia tăng hơn 0,1 triệu bao, bù đắp cho sự sụt giảm 0,08 triệu bao từ Mexico.

Tính đến hết tháng 4, tỷ trọng arabica trong tổng xuất khẩu cà phê nhân xanh toàn cầu đạt 63,3%, tăng so với mức 59,9% cùng kỳ năm trước, cho thấy sự chuyển dịch cơ cấu rõ rệt.

Cơ cấu chủng loại cà phê nhân xanh xuất khẩu toàn cầu trong 7 tháng đầu niên vụ 2024-2025

Xuất khẩu cà phê hòa tan cũng tăng 6% trong tháng 4, đạt 1,1 triệu bao. Xét về tỷ trọng, cà phê hòa tan chiếm 9,5% tổng xuất khẩu toàn cầu, so với mức 8,8% cùng kỳ niên vụ trước. Brazil tiếp tục dẫn đầu với 0,3 triệu bao.

Đáng chú ý, xuất khẩu cà phê đã rang tăng mạnh nhất trong tháng vừa qua, lên tới 16,4%, đạt 87.619 bao.

Cơ cấu chủng loại cà phê xuất khẩu toàn cầu trong 7 tháng đầu niên vụ 2024-2025

Brazil kéo giảm xuất khẩu

Trong tháng 4, xuất khẩu cà phê của hầu hết khu vực sản xuất chính ghi nhận tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái, ngoại trừ Nam Mỹ. Đáng chú ý, đây đã là tháng sụt giảm thứ sáu liên tiếp khu vực Nam Mỹ, kéo theo là tỷ trọng của khu vực này trong tổng xuất khẩu cà phê toàn cầu xuống còn 32,5% – mức thấp nhất kể từ tháng 5/2018.

Số liệu của ICO cho thấy, xuất khẩu cà phê của khu vực Nam Mỹ chỉ đạt 3,7 triệu bao trong tháng vừa qua, giảm 28,4% so với 5,2 triệu bao của cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân chính đến từ sự sụt giảm mạnh của Brazil, với khối lượng xuất khẩu giảm 34,1% xuống còn 2,8 triệu bao. Sự suy giảm này được cho là xuất phát từ hiệu ứng mức nền cao của năm trước và các vấn đề hậu cần kéo dài.

Trong niên vụ 2023–2024, Brazil đạt mức xuất khẩu kỷ lục 50,1 triệu bao, tăng 35,1% so với niên vụ trước, chủ yếu để bù đắp thiếu hụt nguồn cung từ Việt Nam – nơi chứng kiến xuất khẩu giảm 11,7%. Tuy nhiên, nhu cầu bù đắp này hiện không còn, dẫn đến đà suy giảm xuất khẩu của Brazil.

Thêm vào đó, các trở ngại logistics tiếp tục ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu. Theo báo cáo tháng 3 của Hiệp hội Các nhà Xuất khẩu Cà phê Brazil (Cecafé), có tới 637.767 bao cà phê đã không thể xuất khẩu do tắc nghẽn hậu cần.

Trước đó, vào đầu năm nay, ElloX Digital - công ty chuyên về giải pháp chuỗi cung ứng, cho biết 67% tàu (tương đương 203 trên tổng số 302 tàu) đã bị trễ hoặc thay đổi lịch trình tại các cảng chính của Brazil.

Ngược lại, xuất khẩu cà phê tháng 4 từ khu vực châu Á và châu Đại Dương tăng 8,3% so với cùng kỳ, lên 4,1 triệu bao. Hai quốc gia xuất khẩu hàng đầu trong khu vực là Việt Nam và Indonesia ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 9,5% và 39,1%, đạt 2,6 triệu bao và 0,6 triệu bao.

Mức tăng cao này phản ánh hiệu ứng so sánh với nền thấp của cùng kỳ năm ngoái và lượng tồn kho được đưa ra thị trường nhằm tận dụng mức giá cao kỷ lục, đặc biệt là với cà phê robusta.

Xuất khẩu cà phê của các khu vực trong 7 tháng đầu niên vụ 2024-2025

Xuất khẩu cà phê từ khu vực châu Phi cũng tăng trưởng ấn tượng 30,2%, đạt 1,8 triệu bao. Đây là tháng thứ 17 liên tiếp khu vực này ghi nhận tăng trưởng dương.

Ethiopia và Uganda là hai động lực chính đứng sau sự tăng trưởng trên, với mức tăng lần lượt là 42,1% và 36,0%, tương ứng đạt 0,8 triệu bao và 0,5 triệu bao. Cả hai quốc gia đều có một vụ thu hoạch bội thu, mang đến nguồn cung dồi dào, cùng với giá cà phê quốc tế cao và xu hướng bán sớm dường như được cho là những yếu tố thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ.

Còn tại khu vực Trung Mỹ và Mexico, xuất khẩu tăng 4,1% trong tháng 4, đạt 1,8 triệu bao. Dựa vào yếu tố chu kỳ, ICO cho rằng niên vụ 2024–2025 có thể đánh dấu sự khởi đầu cho một giai đoạn tăng trưởng mới kéo dài 3–4 năm của khu vực.

Mexico và Nicaragua là hai quốc gia dẫn đầu tăng trưởng xuất khẩu của khu vực này, với mức tăng lần lượt 10,7% và 8,5%, đạt 0,34 triệu bao và 0,27 triệu bao.