Nhà nước đã nhiều lần sửa đổi việc định giá đất và cơ chế chính sách ngày càng cải thiện hơn để phù hợp với thực tế, bao gồm Nghị định 71/2024/NĐ-CP quy định về phương pháp định giá đất cho phép các địa phương quy định các thông số. Hay như tại TP HCM, các hệ số tính đã được quy định rõ ràng, doanh nghiệp có thể ước tính được số tiền nộp.

Tuy nhiên đến nay, việc xây dựng bảng giá đất ở các địa phương vẫn còn nhiều tranh cãi, đặc biệt là bảng giá đất mới tiệm cận với giá thị trường, tăng mạnh so với bảng giá đất cũ.

Tại hội thảo diễn ra vào sáng ngày 22/7, bà Nguyễn Thị Thoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính), cho biết ở góc độ là cơ quan xây dựng pháp luật, ngay cả gia đình bà ở quê khi bồi thường sẽ muốn được giá cao, nhưng khi đóng tiền sử dụng đất thì ngược lại. “Bản thân chúng ta đã là những sự mâu thuẫn vì liên quan đến nhiều mục đích khác nhau", bà nói.

Trong thời gian qua, Cục đã nhận được nhiều phản ánh về bất cập từ thực tế của người dân. Cục đã rà soát, tiếp thu và có văn bản gửi đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan liên quan trong việc sửa Nghị quyết 18, cũng như định hướng sửa Luật Đất đai trong tháng 10 tới đây.

Bà Thoa khẳng định luật Đất đai 2024 đã sửa đổi rất cơ bản đối với từng loại đất và Nghị định 103 về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã giảm giá đất ở tất cả các loại, chỉ bằng 50% so với Luật Đất đai năm 2013.

"Giá đất trước nay vẫn là vấn đề rất khó nên chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường để tìm ra cơ chế phù hợp, có thể là giao cho địa phương một cơ chế miễn giảm nào đó để tạo lập cuộc sống cho người dân", đại diện Bộ Tài chính chia sẻ.

Tương tự ở phía doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Tổng Giám đốc Hưng Thịnh Land, cũng cho rằng lĩnh vực tài chính đất đai là một vấn đề rất phức tạp và nhạy cảm, để hài hòa được lợi ích các bên rất khó.

Ví dụ, người dân muốn được bồi thường với giá cao, Nhà nước đánh giá như vậy làm ảnh hưởng đến quá trình đầu tư công, doanh nghiệp muốn nộp tiền dựa bài toán kinh doanh… Và như vậy, đội ngũ cán bộ thực thi hay đơn vị tư vấn thẩm định giá phải có sự an toàn khi tính toán.

Theo ông Nguyễn Thế Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA), “không có bảng giá đất nào thỏa mãn hết mọi người trong xã hội. Vấn đề là căn cứ vào đó để xác định nghĩa vụ tài chính như thế nào”.

Ông ví dụ như đất nông nghiệp phải được chia thành nhiều loại để áp dụng từng mức thuế phù hợp với định hướng sử dụng, bao gồm đất trong khu đô thị, đất trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong khu quy hoạch đất ở… Nếu miễn thuế hoặc mức quá thấp sẽ dẫn đến tình trạng bê tông hóa khắp nơi.