Tại bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Văn phòng Chính phủ đề nghị Luật thiết kế hai gói giảm trừ gia cảnh để người nộp thuế được lựa chọn gói có lợi nhất cho bản thân.

Theo đề xuất của Văn phòng Chính phủ, gói thứ nhất là gói giảm trừ tiêu chuẩn, giữ nguyên quy định như trong dự thảo Luật.

Gói còn lại là giảm trừ mở rộng được thiết kế bao gồm giảm trừ cho người nộp thuế, người phụ thuộc, trong đó có thể bao gồm cả chi phí y tế và giáo dục ở mức cơ bản. Mức giảm trừ này có thể sẽ thấp hơn so với gói giảm trừ tiêu chuẩn do không bao gồm chi phí ở và đi lại phục vụ công việc (tuỳ thuộc đã tính toán chi phí này chưa).

Cùng với đó, gói giảm trừ mở rộng sẽ tính thêm các khoản giảm trừ khác gồm: chi phí chỗ ở; chi phí di chuyển; chi phí y tế, chi phí giáo dục cho bản thân người nộp thuế và người phụ thuộc (vượt mức chi cơ bản); chi trả tín dụng học sinh sinh viên; chi phí đặc thù cho nhà giáo; chi phí rủi ro, bất khả kháng trong trường hợp người nộp thuế gặp phải thiên tai, hoả hoạn, trộm cắp gây thiệt hại về nhà ở, tài sản, phương tiện đi lại, cần phải sửa chữa, đầu tư mới.

"Về cơ bản, các chi phí nêu trên đều có hoá đơn, chứng từ đầy đủ và họ đã nộp thuế giá trị gia tăng, do đó sẽ rất thuận tiện trong việc tự kê khai thuế", Văn phòng Chính phủ nêu rõ.

Tương tự, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đề nghị Bộ Tài chính bổ sung thêm chi phí lãi vay tại các tổ chức tín dụng để chi trả cho nhu cầu y tế, giáo dục – đào tạo và mua nhà ở xã hội vào danh mục khoản chi được giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân

Theo Vietcombank, để trang trải chi phí y tế và giáo dục, nhiều cá nhân có thể phải vay tiền tại các tổ chức tín dụng và phát sinh lãi vay. Theo đó, đây là khoản chi phí thực tế, cần được khấu trừ để phản ánh đúng thu nhập ròng, đồng thời góp phần giảm bớt áp lực tài chính cho người dân.

Bên cạnh đó, Vietcombank cũng đề nghị cơ quan soạn thảo sửa “y tế” thành “y tế (bao gồm chi mua bảo hiểm sức khoẻ không có tích luỹ về phí bảo hiểm)” do bảo hiểm sức khoẻ là hình thức chi trả chi phí y tế gián tiếp nên có bản chất là chi phí y tế.

Liên quan đến chi phí chỗ ở, Công ty TNHH Tư vấn Việt Nam LAWS nhấn mạnh, chi phí lãi vay mua căn nhà đầu tiên là gánh nặng lớn nhất đối với các gia đình trẻ. Đơn vị này đề xuất bổ sung chi phí lãi vay trả cho các tổ chức tín dụng khi mua nhà ở xã hội hoặc căn nhà thương mại đầu tiên và duy nhất vào danh mục các khoản được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Đồng quan điểm, ngân hàng Vietcombank cũng cho rằng nếu chính sách giảm trừ lãi vay mua nhà ở xã hội được chấp thuận sẽ giúp người thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn, phù hợp với định hướng “tiếp tục tích cực triển khai cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội” mà Quốc hội đã đặt ra.

Còn theo Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP HCM, để tránh lạm dụng và bám sát với thực tế, chi phí giáo dục – đào tạo nên chỉ tính cho người nộp thuế và con của họ, chi phí y tế chỉ tính cho người nộp thuế và những người phụ thuộc mà người nộp thuế có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật.

Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế TP HCM cũng kiến nghị mở rộng phạm vi giảm trừ bao gồm chi phí thuê nhà và một số khoản chi thiết yếu khác của người nộp thuế, nhằm phản ánh đúng gánh nặng tài chính mà họ phải gánh.

Phản hồi những kiến nghị trên, Bộ Tài chính cho biết việc xác định chi phí thuê nhà do cá nhân chưa có nhà ở hay đã có nhà ở nhưng phục vụ kinh doanh cần đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện các chính sách khác liên quan đến quản lý sở hữu đất đai, nhà ở.

Theo Bộ Tài chính, hiện nay, cơ sở dữ liệu và hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản vẫn chưa đồng bộ. Điều này sẽ gây khó khăn trong việc xác định chính xác cá nhân nào thuộc diện mua nhà lần đầu, cá nhân nào đang thuê nhà do chưa sở hữu bất động sản, hay người đã có nhà nhưng vẫn thuê để phục vụ kinh doanh.

Ngoài ra, việc xác định chi phí thuê nhà hay các khoản chi khác cần đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện chính sách quản lý đất đai và nhà ở, nhằm tránh bất cập và đảm bảo tính khả thi trong triển khai. Đối với các trường hợp mua nhà ở xã hội, người dân đã được hưởng ưu đãi về lãi suất vay mua nhà.

Do đó, cùng với việc nâng mức giảm trừ gia cảnh, sửa đổi biểu thuế luỹ tiến và bổ sung các khoản giảm trừ cho y tế, giáo dục… chưa nên mở rộng thêm các khoản giảm trừ khác.