Tại Hội nghị Đối thoại “Tuyên truyền, phổ biến, thực thi hiệu quả chính sách, pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản” vừa diễn ra, bà Phó trưởng phòng Nhà ở xã hội, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đã thông tin về những điểm mới trong chính sách và pháp luật về phát triển nhà ở xã hội.

Theo đó, một trong những điểm mới đáng chú ý đó là điều kiện được hưởng chính sách về nhà ở xã hội đã bỏ điều kiện về cư trú. Trước đây, người ở Hà Nội chỉ mua được nhà ở Hà Nội còn giờ muốn mua nhà ở TP HCM thì chỉ cần chứng minh không có nhà ở TP HCM là có thể mua được.

Đặc biệt là có thể cải thiện được thủ tục hành chính đó là việc chỉ cần xác nhận đối tượng và vợ/chồng (nếu có) không có tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất tại nơi có dự án NOXH tại thời điểm nộp hồ sơ là đủ điều kiện thay vì phải xác minh rất nhiều thông tin như trước đây… Bên cạnh đó, luật mới lấy luôn mốc thu nhập hàng tháng không quá 15 triệu đồng hoặc tổng thu nhập hai vợ chồng không quá 30 triệu đồng là đủ điều kiện mua nhà ở xã hội…

Ông Vương Duy Dũng,Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và thị trường bất động sản cũng thông tin, Luật mới không hạn chế đối tượng đến từ các tỉnh khác, mà chỉ cần đáp ứng đủ các điều điều kiện theo luật là sẽ được mua nhà ở xã hội. 

Đại diện Bộ Xây dựng thông tin thêm, trong pháp luật hiện hành, trình tự phát triển nhà ở xã hội theo luật mới đã rút ngắn rất nhiều thủ tục hành chính, gồm ba bước.

Ở giai đoạn chuẩn bị dự án, bước quy hoạch có sự khác biệt trong đó có yêu cầu về quy hoạch khi đấu thầu dự án là có quy hoạch phân khu 1/2.000 hoặc chi tiết tỷ lệ 1/500. Đặc biệt, chủ đầu tư được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ dự án; không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng như thủ tục đề nghị miễn. Bên cạnh đó, trường hợp chủ đầu tư xây dựng trong phạm vi dự án nhà ở xã hội thì việc xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất phải nộp thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.

Hai bước ở giai đoạn thực hiện dự án và giai đoạn kết thúc dự án không có sự khác biệt nhiều so với dự án nhà ở thương mại.

"Đất để phát triển nhà ở xã hội là vấn đề mà hầu hết các doanh nghiệp đều đang rất quan tâm. Với luật mới, UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất dành để phát triển nhà ở xã hội theo nhu cầu của chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, bao gồm: Quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội độc lập; quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại. Quỹ đất dành để phát triển nhà ở xã hội phải bảo đảm kết nối với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội khu vực, phù hợp với nhu cầu sinh sống, làm việc của các đối tượng nhà ở xã hội", bà Hà nói.

Về vấn đề ưu đãi cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, vị này khẳng định,chủ đầu tư không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cũng như thủ tục đề nghị miễn và hưởng mức tối đa 10% tổng chi phí đầu tư xây dựng.

Về giá bán, công thức tính giá thuê, giá thuê mua được cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh nơi có dự án sẽ thực hiện việc thẩm định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội do chủ đầu tư đề nghị.

Về vấn đề nguồn vốn ưu đãi có thêm điểm mới đó là nguồn vốn ủy thác từ quỹ phát triển nhà ở địa phương (nếu có), ngân sách địa phương hỗ trợ hàng năm, vốn từ phát hành trái phiếu, công trái nhà ở và các nguồn hợp pháp khác do HĐND cấp tỉnh, cấp huyện quyết định để thực hiện mục tiêu, kế hoạch nhà ở xã hội tại địa phương. Đáng chú ý là các tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định sẽ cho vay nhà ở xã hội theo quy định do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quyết định trong từng thời kỳ...

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, từ năm 2021 đến nay, cả nước đã hoàn thành 79 dự án với khoảng 40.600 căn nhà ở xã hội , trong đó Bắc Ninh, Hà Nội, Bắc Giang, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Tây Ninh, Bình Dương… dẫn đầu cả nước.

Bộ Xây dựng nêu, qua tổng hợp báo cáo từ các địa phương, trong giai đoạn từ 2021 đến nay cả nước có 619 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô hơn 560.000 căn. Tuy nhiên, mới có 79 dự án nhà ở xã hội hoàn thành, 128 dự án nhà ở xã hội khởi công xây dựng và 412 dự án nhà ở xã hội được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Tổng số lượng căn hộ nhà ở xã hội được khởi công, hoàn thành đến giữa năm nay đạt khoảng 35,6% mục tiêu đề án xây 1 triệu căn nhà ở xã hội, giai đoạn đến năm 2025.