Trong một chuyến du lịch gần đây đến Hà Nội, tôi thấy em gái Gen Z của mình liên tục lướt TikTok để tìm các quán cà phê, bảo tàng và cửa hàng đồ cũ. Thậm chí, nó còn tìm mẹo để ghé thăm “phố đường tàu” ở khu phố cổ - nơi tàu chạy qua giữa các quán cà phê và cửa hàng.

Tại Bangkok, nó đi dạo qua các gian hàng của 7-Eleven để mua những món đồ mà nó đã thấy trên TikTok. Em tôi không phải là câu chuyện duy nhất. Trong một chuyến đi Nhật Bản, chính TikTok đã dẫn tôi đến Don Quijote, một cửa hàng giảm giá bày bán đủ thứ, từ áo thun giá rẻ đến hàng trăm thương hiệu mỹ phẩm, vali và máy sấy tóc.

Những chuyến đi gần đây vòng quanh châu Á khiến tôi nhận ra rằng TikTok và các nền tảng mạng xã hội tập trung vào video đang ngày càng ảnh hưởng đến lựa chọn du lịch. Một nghiên cứu của Adobe vào năm ngoái cho thấy hơn 60% Gen Z người Mỹ sử dụng TikTok như một công cụ tìm kiếm du lịch. Là một người trẻ thuộc thế hệ Millennials, tôi cũng bị cuốn theo xu hướng này.

Trước đây, tôi thường lên mạng tìm kiếm và đọc blog hoặc các bài báo để lên kế hoạch du lịch. Giờ đây, tôi lại tìm kiếm trên TikTok hoặc đôi khi là Instagram. Các video ngắn gọn, súc tích giúp tôi nhanh chóng khám phá 10 món ăn đường phố ngon nhất ở Bangkok hoặc những địa điểm ít khách du lịch ở Osaka.

Cô Divyalakshmee Nandhoo, một nhà sáng tạo nội dung du lịch trên mạng xã hội đến từ Mauritius, cho rằng sức hút của TikTok nằm ở các video ngắn gọn, trực tiếp, truyền tải nhiều thông tin trong vài giây. 

Cô cho biết, ứng dụng này giúp người dùng dễ dàng khám phá cả các khu nghỉ dưỡng đẹp mắt lẫn những trải nghiệm địa phương chân thực. Cô cũng nói thêm rằng, “những gì chúng ta tìm kiếm sẽ định hướng nội dung mà chúng ta nhìn thấy”.

TikTok là một ứng dụng gây nhiều tranh cãi khi bị cấm ở nhiều quốc gia. Tuy vậy, nó vẫn giúp tôi kết nối với người dân địa phương và trải nghiệm những điều độc đáo mà tôi khó có thể tìm thấy ở nơi khác. 

Trong chuyến công tác đến London năm 2023, tôi đã quyết định ghé thăm Albania sau khi thấy một đoạn video trên Instagram về một ngôi nhà nông trại bên hồ Komani. Ở đó, một gia đình từ vùng cao nuôi dê và làm bánh mì nướng lò củi. Tôi đã dành cả buổi tối ngắm sao và nghe những câu chuyện của họ.

Nhờ TikTok và Instagram, nhiều xu hướng du lịch mới đã xuất hiện, như “du lịch siêu thị.” Các “influencer” (người có tầm ảnh hưởng) quay video mua sắm trong siêu thị, biến việc này thành một trải nghiệm văn hóa. Giống tôi, Nandhoo cũng từng ghé một cửa hàng 7-Eleven ở Thái Lan để mua một ống hít mà cô thấy trong một video. “Tôi chưa từng nghĩ đây sẽ là một món quà lưu niệm, nhưng tôi bị cảm và dùng thử. Nó thực sự hiệu quả”, cô chia sẻ.

Năm ngoái, xu hướng du lịch “điểm đến thay thế” đã xuất hiện. Xu hướng này tập trung vào những địa điểm ít đông đúc và giá cả phải chăng hơn so với các điểm du lịch nổi tiếng. Ví dụ, quần đảo Raja Ampat của Indonesia trở thành lựa chọn thay thế cho đảo Bali. Xu hướng này giúp thúc đẩy kinh tế ở những nơi ít người biết đến, nhưng cũng mang lại nhiều hệ lụy.

Tôi nhận ra rằng mạng xã hội đôi khi làm mất đi sự kỳ diệu của việc du lịch. Những ngày tôi lang thang vô định trên những con phố mới để lại nhiều kỷ niệm đáng nhớ hơn là chạy theo những điểm “phải đến” để khoe trên mạng xã hội. Không phải mọi khoảnh khắc đều cần được đưa lên Instagram hay TikTok.

Bài viết lược dịch của Zinara Rathnayake đăng trên Nikkei Asia. Cô là một cây bút về du lịch, ẩm thực và văn hóa, hiện sinh sống tại Sri Lanka.