Theo một báo cáo mới, những góc khuất ngoài vòng pháp luật cùng các thị trường phi pháp sôi động đã biến Đông Nam Á thành mảnh đất lý tưởng cho các tổ chức xuyên quốc gia xây dựng những mạng lưới tội phạm trị giá hàng tỷ đô, theo Nikkei Asia.

Báo cáo "Chỉ số Tội phạm có tổ chức Toàn cầu 2025" do tổ chức phi chính phủ Sáng kiến Toàn cầu chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia công bố mới đây cho thấy, Campuchia, Myanmar và Lào được chỉ đích danh là những quốc gia ở châu Á nơi "các đối tượng nước ngoài hoạt động mạnh nhất".

Báo cáo cho biết, các băng đảng tội phạm có tổ chức nước ngoài hoạt động tại ASEAN đã khiến tiểu vùng gồm 11 quốc gia này trở thành một "điểm nóng" trên toàn cầu – "đạt thứ hạng cao nhất [về mức độ tội phạm] so với tất cả các tiểu vùng khác trên thế giới đối với loại hình tội phạm này". 

"Trong số các đối tượng nước ngoài, các nhóm người Trung Quốc kiểm soát và gây ảnh hưởng nặng nề đến các hoạt động buôn bán phi pháp ở Myanmar, thông qua việc hợp tác với tội phạm địa phương."

Một vấn đề nhức nhối mà báo cáo chỉ ra là "mối liên kết chặt chẽ giữa thị trường buôn người xuyên quốc gia và lừa đảo tài chính" trong khu vực. "Các nhóm tội phạm có tổ chức được cho là đã [dụ dỗ] hàng chục nghìn người từ trong và ngoài khu vực, buộc họ phải làm việc trái ý muốn trong các hoạt động được gọi là lừa đảo qua mạng."

Bà Louise Taylor, Giám đốc khu vực châu Á và Thái Bình Dương tại Sáng kiến Toàn cầu, cho biết mạng lưới tội phạm nước ngoài ngày càng lớn mạnh ở Myanmar, Lào và Campuchia đã phát triển nhờ vào môi trường thuận lợi của khu vực. 

"Các đối tượng tội phạm nước ngoài dựa vào mối quan hệ với các mạng lưới tội phạm địa phương, và ngày càng dựa nhiều hơn vào khu vực tư nhân để thực hiện hành vi phạm tội của mình,” bà nói.

Bà nói thêm, vị trí gần gũi của Trung Quốc với Đông Nam Á cũng là một thỏi nam châm thu hút các ông trùm tội phạm xuyên quốc gia của nước này, khiến họ đứng đầu danh sách các tổ chức mafia nước ngoài tràn vào tiểu vùng. 

"Đã có một làn sóng các nhóm tội phạm Trung Quốc tràn sang Đông Nam Á để trốn tránh pháp luật Trung Quốc và lợi dụng những lỗ hổng đáng kể trong khuôn khổ pháp lý giữa Trung Quốc và các quốc gia khác trong khu vực,” bà cho biết thêm.

Theo ước tính của Sáng kiến Toàn cầu, dòng tội phạm Trung Quốc đổ vào các trung tâm tội phạm trực tuyến và tội phạm mạng ở Đông Nam Á đã lên tới con số hàng trăm nghìn. Con số ước tính vào năm 2019 ở Campuchia là 300.000 người, ở Đặc khu kinh tế Tam Giác Vàng khét tiếng của Lào là 33.000 người, và đến năm 2023, chỉ riêng tại vùng Kokang cũng khét tiếng không kém của Myanmar (gần biên giới Trung Quốc), số lượng tội phạm người Trung Quốc đã lên tới 43.000 người.

Báo cáo cũng cho biết, bên cạnh các trung tâm tội phạm trực tuyến, tội phạm mạng và buôn người, nền kinh tế phi pháp của Đông Nam Á còn được thúc đẩy bởi các hoạt động buôn bán ma túy, động vật hoang dã, hàng giả và ma túy tổng hợp.

Những kết quả này tương đồng với các nghiên cứu của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), vốn ghi nhận sự leo thang của các hoạt động tội phạm xuyên quốc gia và các trung tâm tội phạm mạng đang mở rộng với quy mô công nghiệp trong khu vực. Liên Hợp Quốc ước tính rằng lừa đảo qua mạng và các tội phạm khác tạo ra từ 27 tỷ đến 36 tỷ USD mỗi năm ở Đông Nam Á.

Các biện pháp trừng phạt gần đây của chính phủ Mỹ và Anh đối với các ông trùm tội phạm xuyên quốc gia Trung Quốc đã phơi bày thêm quy mô của mạng lưới phi pháp trị giá hàng tỷ đô la của chúng. Các trùm tội phạm Trung Quốc như She Zhijiang và Chen Zhi là những cái tên mới nhất phải đối mặt với lệnh trừng phạt từ Washington và London. Việc nhắm vào Chen Zhi đã dẫn đến việc Bộ Tư pháp Mỹ tịch thu một lượng tiền điện tử kỷ lục trị giá 1,5 tỷ USD.