Tập đoàn dầu khí Trung Quốc Sinopec mới đây công bố lợi nhuận nửa đầu năm sụt giảm mạnh, nguyên nhân chính là nhu cầu nhiên liệu yếu đi, theo OilPrice. Diễn biến này không chỉ xảy ra tại Trung Quốc mà còn phản ánh xu hướng toàn cầu, theo nhận định từ công ty phân tích năng lượng Kpler.

Trong báo cáo công bố tuần này, Kpler dự báo nhu cầu nhiên liệu toàn cầu chỉ tăng thêm khoảng 840.000 thùng/ngày trong năm 2025 và nhích lên 880.000 thùng/ngày vào năm 2026. Mức tăng được đánh giá khá khiêm tốn, bắt nguồn từ niềm tin tiêu dùng suy giảm cùng sự gia tăng của xe điện. 

Theo chuyên gia Esteban Moreno của Kpler, tác động từ xe điện đang ngày càng rõ rệt tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi nhu cầu dầu năm nay dự kiến không tăng trưởng.

Ngoài ra, tình trạng dư thừa công suất hóa dầu tại Trung Quốc, tăng trưởng kinh tế chậm lại, dân số già hóa và cải tiến hiệu suất nhiên liệu cũng góp phần kìm hãm tiêu thụ. Trung Quốc, quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, thậm chí được dự báo chứng kiến nhu cầu các sản phẩm dầu mỏ giảm trong năm nay.

Nguyên nhân đến từ căng thẳng thương mại với Mỹ, khiến thị trường khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) bị ảnh hưởng, đồng thời sự dịch chuyển sang xe điện làm giảm tiêu thụ xăng, còn xe tải chạy LNG gây sức ép lên nhu cầu dầu diesel.

Trái ngược với dầu mỏ, triển vọng của khí tự nhiên lại tích cực hơn. Việc điện khí hóa giao thông cùng sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu đang thúc đẩy nhu cầu điện, kéo theo tiêu thụ khí tự nhiên tăng mạnh. 

Morgan Stanley dự báo châu Á sẽ là khu vực có tốc độ tăng trưởng khí đốt nhanh nhất thế giới, khoảng 5%/năm, vượt xa mức 1% tại châu Âu và 3% tại Mỹ.

Ông Mayank Maheshwari, chuyên gia của Morgan Stanley, nhận định khí tự nhiên đã trở thành “xương sống” của an ninh năng lượng và có vai trò thiết yếu trong đáp ứng nhu cầu điện hóa vốn đã tăng gấp ba lần trong nửa thập kỷ qua.

Ở châu Âu, nhu cầu nhiên liệu lại tạo ra bất ngờ khi vẫn duy trì ở mức cao bất chấp các chính sách khuyến khích xe điện và hạn chế di chuyển hàng không. Kpler ghi nhận nhu cầu xăng và nhiên liệu máy bay tiếp tục tăng, trong khi nhiên liệu nặng và naphta giảm. 

Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế cảnh báo khu vực có nguy cơ thiếu hụt nhiên liệu máy bay do việc đóng cửa nhiều nhà máy lọc dầu khiến công suất nội địa suy giảm. Công ty tư vấn FGE cũng dự báo châu Âu sẽ đối mặt thiếu hụt dầu diesel trong nửa cuối năm do năng lực xuất khẩu từ Mỹ giảm và chi phí nhập khẩu cao hơn.

Tại Mỹ, nhu cầu nhiên liệu vẫn duy trì ổn định nhờ tiêu thụ sưởi ấm vào mùa đông và lượng hành khách hàng không tăng. Tuy nhiên, Kpler cảnh báo từ năm 2026, nhu cầu xăng tại Bắc Mỹ sẽ bắt đầu giảm bởi các tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu khắt khe hơn, còn dầu diesel sẽ chịu tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan làm chậm lại hoạt động vận tải hàng hóa.

Các chuyên gia nhận định, nếu xu hướng điện khí hóa tiếp tục, triển vọng dài hạn của dầu mỏ khó có thể tốt hơn hiện tại.

Tuy nhiên, Kpler nhấn mạnh yếu tố biến động: trong trường hợp chiến tranh thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt và kinh tế toàn cầu phục hồi mạnh, nhu cầu dầu mỏ ở châu Á, và của Trung Quốc, hoàn toàn có thể hồi phục.