Touchstone Partners là một quỹ đầu tư mạo hiểm giai đoạn sớm khá non trẻ tại Việt Nam. Quỹ được thành lập vào năm 2021 bởi ông Trần Nhật Khanh và bà Thuỳ Ngọc Tú. Ông Khanh là cựu đồng sáng lập quỹ đầu tư mạo hiểm VinaCapital Ventures và bà Tú cũng là đồng sáng lập và Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Giáo dục Yola.

Sau 4 năm hoạt động, danh mục đầu tư của Touchstone xuất hiện những gương mặt nổi bật như Selex Motor, Medigo, Forte Biotech, Eureka Robotics, Alterno… Có thể thấy, danh mục đầu tư của Touchstone khá đa dạng, trải dài từ bán lẻ cho đến nông nghiệp; tuy nhiên, tất cả đều có điểm chung là ứng dụng công nghệ – khoa học để giải quyết những vấn đề xưa cũ.

Trong tất cả, theo chia sẻ của ông Trần Nhật Khanh trong Hội thảo “Khởi nghiệp Xanh và Bền vững trong Kỷ nguyên Chuyển đổi số: Xu hướng và Cơ hội tại Việt Nam” do Sihub và BSA tổ chức, quỹ rất xem trọng lĩnh vực kinh tế xanh khi tìm kiếm cơ hội đầu tư. 

Kinh tế xanh, theo ông, chính là xu hướng toàn cầu. Trong năm 2022, đã có 70,1 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm đổ vào kinh tế xanh, tăng 89% so với năm 2021. Cụ thể hơn: lượng vốn đó đã đổ vào 3.300 thương vụ và các lĩnh vực như lưu trữ/phân phối năng lượng, vận tải tiếp tục chiếm ưu thế trong các vòng gọi vốn lớn.

Bên cạnh đó, quy mô thị trường kinh tế xanh năm 2025 sẽ tầm 31,55 tỷ USD, đến 2030 dự đoán đạt 94,51 tỷ USD và 2033 là 182,54 tỷ USD.

Thị trường Việt Nam đang có những cơ hội hấp dẫn chưa từng có cho các nhà khởi nghiệp lẫn các quỹ đầu tư. Hiện mảng thương mại hiện đại mới chỉ chiếm 20%, trong khi thương mại truyền thống chiếm tới 80%; mỗi năm, thương mại hiện đại tăng trưởng từ 10% đến 12%.

Ngoài ra, chi phí logistics tại Việt Nam vẫn đang ở mức cao so với thế giới - chiếm 25% GDP, 60% dân số có tài khoản ngân hàng và trên 170.000 du học sinh ở nước ngoài có nguyện vọng trở về cống hiến cho tổ quốc.

Chiến lược đầu tư kinh tế xanh của Touchstone Partners

“Theo đó, các khoản đầu tư của Quỹ sẽ phù hợp với mục tiêu Net Zero 2050 của Chính phủ Việt Nam và Net Zero 2035 của TP HCM. Lĩnh vực trọng tâm mà chúng tôi quan tâm là công nghệ pin, Saas giám sát hiệu quả năng lượng, công nghệ nông nghiệp (agritech), kinh tế tuần hoàn; loại trừ các dự án đòi hỏi vốn Capex lớn như nhà máy điện năng lượng tái tạo…

Touchstone đánh giá cao những giải pháp kinh doanh dựa vào thiên nhiên và tận dụng được lợi thế có sẵn của Việt Nam như phế phẩm nông nghiệp, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nông nghiệp bền vững, chuyển dịch năng lượng. Quỹ cũng tập trung nhiều hơn vào quản lý rủi ro kinh doanh cũng như giảm thiểu rủi ro công nghệ, thông qua các nguồn tài trợ khác.”, ông nêu cụ thể.

Khi thẩm định các dự án, Quỹ sẽ sử dụng hệ thống IRIS+ để đánh giá và báo cáo tác động, đồng thời tuân thủ các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Vậy nên, trước khi gặp gỡ Touchstone hoặc bất cứ quỹ nào để gọi vốn, các startup có thể tham khảo trước để chuẩn bị chu đáo.  

Các chỉ số môi trường từ dự án cần được đánh giá: lượng CO2 hấp thụ, thu giữ hoặc tránh phát thải, tỷ lệ tiết kiệm năng lượng, quy mô trang trại áp dụng các phương pháp canh tác bền vững và tác động đến sản xuất, diện tích đất/ven biển có hệ sinh thái được phục hồi đa dạng sinh học, khối lượng chất thải được tái chế hoặc tái sử dụng.

Các chỉ số tác động xã hội từ dự án cần được đánh giá: tác động cải thiện thu nhập của nông dân hoặc các hộ gia đình, tập trung vào việc nâng cao bình đẳng giới, cải thiện khả năng tiếp cận và năng lực sử dụng tài chính bền vững cho nông dân lẫn SMEs. Nhiều Nhà khởi nghiệp trong lĩnh vực agritech vì quá tập trung vào câu chuyện kinh doanh hoặc gọi vốn mà quên mất những khía cạnh này.

Hơn 60% dự án tham gia cuộc thi Net Zero Challenge 2025 đến từ nước ngoài

Nhằm chủ động tìm kiếm các dự án khởi nghiệp tiềm năng để đầu tư, Touchstone Partners đã hợp tác cùng Temasek Foundation tổ chức cuộc thi khởi nghiệp thường niên Net Zero Challenge. Cuộc thi về khởi nghiệp kinh tế xanh này chỉ dành cho các đội đã có sẵn sản phẩm khả thi tối thiểu (MVP) và sẵn sàng đưa ra thị trường.

Ba chủ đề chính của cuộc thi là năng lượng, nông nghiệp bền vững và kinh tế tuần hoàn – hai lĩnh vực này chiếm 70% tổng số hồ sơ đăng ký trong năm 2025. Tổng giải thưởng mỗi mùa khoảng 15 tỷ đồng, được phân phối dưới dạng tài trợ không hoàn lại và không yêu cầu cổ phần. Các startup sẽ dùng tiền thưởng để thí điểm triển khai thử nghiệp các giải pháp của mình ngay tại thị trường Việt Nam.

Trong ba năm, cuộc thi đã nhận được 1.580 đơn dự thi của các startup đến từ 60 đất nước, tổng giải thưởng cộng đầu tư là 60 tỷ đồng và đã giải ngân 15 tỷ đồng. Cuộc thi năm 2025 đang diễn ra và Ban tổ chức đã nhận được hơn 700 hồ sơ dự thi. Do thị trường Việt Nam quá hấp dẫn, 66% dự án trong số 700 thí sinh tham dự là đến từ nước ngoài, Việt Nam chỉ chiếm hơn 34%.

Một khoản đầu tư nổi bật trong lĩnh vực kinh tế xanh của Touchstone là vào NeoRice, startup đang phát triển kỹ thuật trồng lúa chi phí thấp - bền vững, giúp giảm tới 50% lượng khí thải metan. Một trong những kỹ thuật mà đội ngũ sử dụng là nuôi trồng bèo hoa dâu trên mặt nước như ông cha ta ngày xưa.

NeoRice là một trong 9 dự án lọt vào vòng chung kết của cuộc thi Net Zero Challenge 2023. Ngoài NeoRice, hiện Quỹ còn đầu tư vào 2/3 nhà vô địch ở năm 2023 làAlterno và Forte Biotech

Temasek đã cung cấp một khoản tài trợ mang tính chất xúc tác trị giá khoảng 200.000 USD và Touchstone cam kết sẽ đầu tư ngay khi NeoRice đạt được các cột mốc đã nêu trong thỏa thuận tài trợ, cùng mức định giá đã được thống nhất trước. 

Các cột mốc nói trên bao gồm: NeoRice giảm 50% lượng khí thải nhà kính, cải thiện thu nhập 5%-10% cho ít nhất 1.000 nông dân, giá 10% chi phí sản xuất so với với cách sử dụng phân bón truyền thống. Diện tích thí điểm ban đầu của dự án là 500ha, kèm theo văn bản cam kết sẽ mở rộng lên 4.000ha.

“Khi gặp các dự án khởi nghiệp ở giai đoạn quá sớm chưa kiếm được tiền, mặc dù rất yêu thích, song Touchstone chưa thể xuống tiền đầu tư vì quá rủi ro. Tuy nhiên, Quỹ sẽ không bỏ cuộc mà dẫn Nhà sáng lập đi gặp các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp khác phù hợp hơn, ví dụ như Temasek Foudation. Sau khi startup đã cứng cáp hơn, chúng tôi sẽ bước vào.

Ngược lại, Quỹ có thể giúp giảm thiểu rủi ro và hỗ trợ các tổ chức như Temasek Foudation trong việc triển khai các khoản tài trợ mang tính xúc tác”, ông giải thích.

Còn thương vụ đầu tư gần nhất mà Touchstone tiết lộ là vào Enfarm. Enfarm đã nhận được khoản đầu tư trong vòng hạt giống từ Touchstone, Aiviet Ventures và Conservation Vietnam vào cuối 2024.

Enfarm đang phát triển một hệ thống cảm biến đất IoT kết nối với ứng dụng điện thoại, cung cấp dữ liệu thời gian thực về hàm lượng dinh dưỡng như nitơ, phốt pho, kali trong đất. Dựa trên dữ liệu này, hệ thống ứng dụng AI sẽ đưa ra khuyến nghị tối ưu về tưới tiêu và bón phân, giúp giảm lãng phí phân bón và tăng hiệu suất cây trồng.

Startup này đã tiến hành thử nghiệm thực địa tại một số trang trại cà phê ở Tây Nguyên, kết quả cho thấy lượng phân bón sử dụng giảm 30%, trong khi năng suất cây trồng tăng 20-30%. Hiện Enfarm đang mở rộng giải pháp tới các hộ trồng cà phê và sầu riêng ở miền Nam Việt Nam.