Tại sự kiện Vietnam Investment Forum 2025: Mid-Year Update với chủ đề "Cập nhật bối cảnh vĩ mô: Những thay đổi chính sách đang vẽ lại bản đồ đầu tư" diễn ra chiều 3/6, TS. Phan Đức Hiếu, Uỷ viên Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khoá XV, Đại biểu Quốc hội khoá XV đã thông tin về những thay đổi của chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh từ năm 2024 đến nay.

Vị này cho biết, trong kịch bản điều hành của năm 2024, nhóm giải pháp đầu tiên và cũng là truyền thống trong suốt hàng chục năm nay là ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Nhóm giải pháp thứ hai là tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, pháp luật, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức, thực hiện pháp luật, đẩy mạnh cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính, quy định kinh doanh.

Nhìn nhận sự thay đổi trong giải pháp phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, ông Hiếu cho hay, giải pháp đầu tiên hiện không còn là định hướng phát triển kinh tế - xã hội mà nhấn mạnh ngay giải pháp là cải cách thể chế. Việc thay đổi số thứ tự các nhóm giải pháp thể hiện tinh thần về điều hành của Nhà nước.

Nhóm giải pháp phát triển kinh tế - xã hội thứ hai của năm 2025 là ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, hỗ trợ sản xuất kinh doanh đồng thời giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

“Trước đây, chúng ta nhấn mạnh nhiều đến việc thúc đẩy tăng cường, nhưng hiện tại, chúng ta không thúc đẩy tăng cường mà nhấn mạnh nhiều đến việc phải thực hiện được việc đó. Mức độ tinh thần về cải cách thể chế đang được thể hiện mạnh mẽ và triệt để”, ông Phan Đức Hiếu phân tích sâu hơn về chính sách điều hành của Chính phủ và Quốc hội trong những năm gần đây.

Chia sẻ về những kết quả bước đầu của cải cách thể chế, vị này cho biết số lượng luật, Nghị quyết được xem xét, thông qua tại kỳ họp năm 2024 và dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 9 năm nay ngày càng tăng. Tại Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra, Quốc hội dự kiến thông qua hơn 30 luật lệ sửa đổi, 7 Nghị quyết có tính quy phạm và xem xét, cho ý kiến với 6 luật khác. 

Liên quan đến hai nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân được ban hành gần đây, ông Phan Đức Hiếu kỳ vọng Nghị quyết 68 trở thành một điểm mốc quan trọng trong quá trình phát triển khu vực kinh tế tư nhân nếu nghị quyết này được thực hiện quyết liệt và thành công.

Trước đó, khu vực kinh tế tư nhân đã ghi nhận hai cột mốc quan trọng, với dấu mốc đầu tiên là khi được chính thức thừa nhận bằng Luật Công ty năm 1990. Cột mốc thứ hai là khi Luật Doanh nghiệp năm 1999 ra đời, bắt đầu có khái niệm quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm.

Ông nhấn mạnh, Nghị quyết 68 là chủ trương của Đảng và phải thể chế hoá để có thể đi vào cuộc sống bằng việc sửa đổi luật lệ và các quy định của Chính phủ. Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội yêu cầu Chính phủ đề xuất ngay những quy định theo tinh thần của Nghị quyết 68 mà trước đó chưa được đưa vào luật để sửa đổi.

Song song đó, Quốc hội cũng lo sẽ xảy ra độ trễ đối với những giải pháp mà phải sửa luật nhưng luật lại chưa có trong chương trình kỳ họp. Do đó, Bộ chính trị, Chính phủ và Quốc hội đã thống nhất ban hành các Nghị quyết trong khi chờ sửa các luật khác chưa có trong chương trình kỳ họp và Nghị quyết 198 của Quốc hội là hành động pháp lý đầu tiên để thể chế hoá Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị, được xây dựng trong khoảng 11 ngày.

Theo vị này, mặc dù kết quả ban đầu là đáng ghi nhận nhưng công việc vẫn còn nhiều và vẫn tồn tại thách thức. Cụ thể, đối với doanh nghiệp, ông cho rằng đôi khi sự phức tạp, khó khăn của việc xin giấy phép như trước đây cũng là một lợi thế. 

Ví dụ, với những thủ tục phức tạo trước đây, doanh nghiệp khi đã xin được giấy phép và gia nhập thị trường thì gần như không lo lắng có các đối thủ cạnh tranh vì đối thủ khó có thể xin giấy phép. Tuy nhiên, hiện nay, khi cải cách thể chế, mọi thủ tục trở nên đơn giản, các doanh nghiệp mới có năng lực tài chính, có trí thông minh, có sáng kiến và mô hình kinh doanh mới sẽ dễ dàng gia nhập thị trường và sự cạnh tranh cũng sẽ lớn hơn.

Do đó, chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp phải kinh doanh bài bản, chiến lược và sáng tạo hơn để giảm thiểu nguy cơ bị đào thải. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp mới bứt phá, vươn lên.