Một trong những chủ đề được các chuyên gia quan tâm thảo luận tại talkshow Data Talk Macro Insight: "Cập nhật vĩ mô tháng 4 & Các biểu hiện kinh tế Mỹ cùng chính sách thuế quan" phát sóng ngày 12/5 là việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có hạ lãi suất trong các kỳ họp sắp tới hay không và tác động đến tỷ giá USD/VND.

Phân tích về các chỉ số vĩ mô của Mỹ - những yếu tố tác động đến quyết định của Fed, ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF) cho rằng khi Mỹ công bố số liệu là GDP quý I giảm 0,3% và lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt mọi người đều kỳ vọng Fed sẽ giảm lãi suất. 

Tuy nhiên, cơ quan này không giảm lãi suất do nỗi lo suy thoái đang tăng rất mạnh. Nhưng nếu nhìn vào thực tế về dữ liệu, có thể thấy xác suất xảy ra suy thoái kinh tế Mỹ ở thời điểm hiện tại chưa thực sự quá lớn, ông Linh đánh giá.

Ngoài việc GDP giảm nhẹ, các chỉ số về thị trường lao động Mỹ như số lượng việc làm mới hay tỷ lệ thất nghiệp vẫn khá tích cực, không quá nghiêm trọng.

"Với con số tăng trưởng GDP âm 0,3%, thật ra điều này bị tác động nhiều bởi yếu tố về thuế quan. Do thuế quan, các công ty tại Mỹ tăng nhập hàng nhưng về mặt công thức, khi nhập khẩu tăng lên thì cũng sẽ được cân bằng bởi tăng chi tiêu và tăng đầu tư của doanh nghiệp, thể hiện ở lượng hàng tồn kho tăng lên", ông Linh nói. 

Tuy nhiên, thống kê về chi tiêu và đầu tư của doanh nghiệp vẫn chưa đầy đủ, dẫn đến GDP tăng trưởng âm trong quý I vừa qua. Những yếu tố tác động làm GDP của Mỹ giảm còn đến từ việc chi tiêu của Chính phủ Mỹ trong quý I giảm đến gần 2%, đến từ việc tinh gọn bộ máy.

"Có lẽ việc chi tiêu của Chính phủ Mỹ sẽ trở lại bình thường trong quý II và sẽ không còn tác động nhiều đến số liệu tăng trưởng GDP. Dù vậy, có một xu hướng không thể bàn cãi là tiêu dùng của Mỹ đã có dấu hiệu chậm lại và đó là điều chúng ta phải quan sát thêm", ông Linh nói.

Đối với Fed, các dữ liệu hiện còn tương đối "mù mờ", áp lực lạm phát là có và thực sự là một ẩn số. Kinh tế Mỹ thì chậm lại nhưng việc xảy ra suy thoái cũng chưa thực sự rõ ràng. Do đó, Fed cũng không vội gì để giảm lãi suất. Đó là lý do vì sao trong cuộc họp vừa rồi, Fed vẫn giữ quan điểm của mình là sẽ phải chờ và quan sát thêm, chuyên gia từ VCBF cho biết.

Fed có thể sẽ hạ lãi suất vào tháng 7

Dự báo về việc Fed có giảm lãi suất trong tháng 7 hay không, ông Trần Ngọc Báu, Chuyên gia Kinh tế Tài chính, CEO Công ty Dữ liệu Kinh tế Tài chính WiGroup, cho rằng ở kỳ họp tháng 6, có thể Fed vẫn sẽ giữ nguyên lãi suất nhưng kỳ họp tháng 7, sau khi những số liệu kinh tế quý II được công bố, Fed sẽ phản ứng.

"Tôi nghĩ rằng những số liệu về tăng trưởng GDP quý II có thể tích cực hơn, có thể sẽ không còn số âm. Tuy nhiên, những số liệu cứng khác mà dẫn dắt GDP có thể sẽ bắt đầu phả 'làn gió' để Fed phải hành động quyết liệt hơn. Cá nhân tôi nghĩ rằng tháng 7 là tháng phù hợp để giảm lãi suất", ông Báu nói.

Còn trên quan điểm của thị trường, từ dữ liệu của CME, xác suất Fed giữ nguyên lãi suất trong tháng 6 vẫn tương đối cao khi có là 80% nhà phân tích đánh giá lãi suất sẽ vẫn giữ mức hiện tại và chỉ có 20% thị trường cho rằng lãi suất sẽ giảm 0,25% trong kỳ họp tháng 6 tới.

Nhưng sang kỳ họp tháng 7, gần như trên 50% thị trường cho rằng giảm lãi suất và mức độ giảm khoảng 0,25%. Sang kỳ họp tháng 9, có thể thấy sẽ có một lần giảm lãi suất nữa, khoảng 0,25%. Sang tháng 12, sẽ có một lần giảm 0,25% nữa.

"Như vậy, thị trường đang cho rằng trong 5 kỳ họp tới, từ giờ đến cuối năm, sẽ có ba lần giảm lãi suất là vào các tháng 7, 9 và 12. Từ giờ đến cuối năm, chúng ta có khoảng 0,75% giảm lãi suất", ông Báu cho hay. 

Đối Việt Nam, tỷ giá vẫn đang chịu áp lực từ chênh lệch lãi suất ở hai thị trường, trong đó, lãi suất thị trường 1 là lãi suất dân cư và lãi suất thị trường 2 là lãi suất của liên ngân hàng. 

Với thị trường lãi suất liên ngân hàng, tác động từ chính sách lãi suất của Fed là rất lớn. Nếu Fed hạ lãi suất hai lần trong năm 2025, đến cuối năm lãi suất sẽ khoảng 3,9% và giảm rất chậm từ lúc đó đến năm 2027. Năm 2026 sẽ chỉ có khoảng hai lần giảm lãi suất, sang năm 2027 sẽ có 1 - 2 lần giảm lãi suất. Mặt bằng chung các thành viên FOMC đang có quan điểm sẽ giữ lãi suất ở mức lâu dài.

Lãi suất của ngân hàng Việt Nam gần như là cũng tương đương như vậy. Có nghĩa là áp thực lên thị trường như ngân hàng vẫn còn và lãi suất liên ngân hàng không thể giảm thêm được nữa.

Mặc dù áp lực lên tỷ giá ở thị trường liên ngân hàng đã dịu xuống bởi vì hai lãi suất của hai nền kinh tế đã tương đương nhau ở thị trường liên ngân hàng nhưng tỷ giá vẫn sẽ áp lực, không phải ở thị trường liên ngân hàng mà áp lực ở thị trường dân cư.

"Nếu như ở Mỹ huy động và cho vay lên tới 7 - 8% còn ở Việt Nam chỉ có 4 - 5% thì người ta sẽ có xu hướng kiếm lời ở Mỹ chứ không đưa về Việt Nam, chưa kể đến việc áp lực tỷ giá", Tổng Giám đốc Wi Group phân tích.

Cộng cả yếu tố tỷ suất sinh lời danh nghĩa, chênh lệch liên quan đến áp lực về tỷ giá thì gửi tiền ở Mỹ vẫn là sự lựa chọn tối ưu hơn. Do đó, áp lực tỷ giá lên VND trong thời gian tới vẫn còn.

Ông Báu cho rằng, thị trường liên ngân hàng không phải 'chìa khoá' cởi bỏ áp lực tỷ giá vì lãi suất liên ngân hàng ở hai Việt Nam và Mỹ nhìn chung không phải quá lệch, ngoại trừ trường hợp ngân hàng Nhà nước nới lỏng quá mạnh.

Tuy nhiên, giai đoạn này ngân hàng Nhà nước cũng đã rút ra nhiều bài học và dự trữ ngoại hối cũng không còn nhiều. Thị trường dân cư mới là thứ gây áp lực lên tỷ giá và nó có thể kéo dài trong 6 tháng đến cả năm tới.

"Nhiều người đang cho rằng tỷ giá không còn áp lực và có thể sẽ tăng dự trữ ngoại hối nhưng tôi không nghĩ như vậy bởi thị trường dân cư mới là thị trường tôi quan tâm nhất và cái mức chênh lệch lãi suất của hai thị trường này nhìn chung vẫn còn khá cao", ông Báu cho hay.