Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: New York Times).
Vào ngày 22/10, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã công bố lệnh trừng phạt với hai nhà sản xuất dầu mỏ lớn nhất nước Nga là Rosneft và Lukoil. Bộ Tài chính Mỹ cho biết lý do là phía Nga chưa thể hiện cam kết nghiêm túc trong việc thúc đẩy giải pháp hòa bình cho xung đột ở Ukraine.
Động thái trên đánh dấu bước ngoặt lớn trong lập trường của ông Trump. Kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, ông đã trì hoãn áp đặt các lệnh trừng phạt lớn với Nga. Hồi đầu tháng này, ông còn thông báo sẽ sớm gặp mặt trực tiếp với Tổng Thống Nga Putin để thảo luận về xung đột ở Ukraine.
Ngoài ra, lệnh trừng phạt của Mỹ cũng thể hiện thay đổi lớn trong chính sách của phương Tây đối với năng lượng Nga.
Trước đây, các biện pháp như áp giá trần với dầu mỏ Nga chỉ nhắm đến việc hạn chế nguồn thu của Điện Kremlin, nhưng không hạn chế dòng chảy của dầu mỏ.
Vào ngày 21/10, ông Trump đã thể hiện sự bất bình trong bối cảnh Nga tỏ ý phản đối ý tưởng ngừng bắn ngay lập tức với Ukraine.
Cụ thể, ông tuyên bố không muốn lãng phí thời gian vào một cuộc họp vô ích với Tổng thống Putin, báo hiệu cuộc họp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo có thể bị hoãn.
Giá dầu thế giới lập tức tăng mạnh sau khi có tin về lệnh trừng phạt. Giá dầu Brent có lúc tăng đến 3% trong phiên 23/10, vượt mốc 64 USD/thùng.
Rosneft là doanh nghiệp nhà nước, còn Lukoil thuộc sở hữu tư nhân. Hai công ty này là những nhà sản xuất dầu mỏ lớn nhất nước Nga chiếm gần một nửa kim ngạch xuất khẩu dầu thô quốc gia, theo ước tính của Bloomberg. Trong khi đó, thuế thu từ ngành dầu khí lại đóng góp khoảng 25% ngân sách liên bang Nga.
Ông Trump chia sẻ trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Phòng Bầu dục: “Tôi ra quyết định trừng phạt vì cảm thấy bây giờ là thời điểm thích hợp”. Ông bày tỏ hy vọng lệnh trừng phạt đó “sẽ không phải kéo dài” và cuộc xung đột Nga - Ukraine sẽ được giải quyết.
“Điều duy nhất tôi có thể nói là tôi đã có những cuộc trò chuyện rất tốt đẹp với ông Putin, nhưng rồi chúng lại chẳng đi đến đâu”, chủ nhân Nhà Trắng nói thêm. Ông dự kiến sẽ gặp gỡ với nhà lãnh đạo Nga trong tương lai.
Trước ngày 22/10, ông Trump đã nhiều lần hoãn kế hoạch đánh thuế quan, áp lệnh trừng phạt và những biện pháp khác với Nga. Vào ngày 29/7, ông tuyên bố cho Nga 10 ngày để đạt thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine. Tuy nhiên, khi hạn chót 8/8 trôi qua, Nhà Trắng vẫn không thực hiện động thái nào.
Cuộc gặp sau đó giữa ông Trump và ông Putin tại bang Alaska cũng không tạo ra kết quả đột phá.
Tờ Bloomberg cho biết trong những ngày cuối của nhiệm kỳ, cựu Tổng thống Joe Biden cũng từng cân nhắc áp lệnh trừng phạt với Rosneft và Lukoil. Tuy nhiên, ông quyết định không làm vậy để tránh khiến thị trường năng lượng toàn cầu hoảng sợ và giá dầu thô tăng vọt.
Bản thân ông Trump cũng muốn giữ giá xăng thấp. Do đó, lệnh trừng phạt mới nhất thể hiện ván cược lớn và báo hiệu sự kiên nhẫn của ông với Tổng thống Putin có thể sắp cạn.
Tại cuộc gặp với Tổng thư ký NATO, ông Trump dự đoán giá xăng ở Mỹ sẽ xuống 2 USD/gallon. Trung bình, giá xăng bán lẻ ở Mỹ hiện nay là 3,1 USD/gallon, theo số liệu của YCharts.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent xác nhận Nhà Trắng đang cân nhắc áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới với Trung Quốc.
Các chỉ số chính của chứng khoán Mỹ đều giảm điểm trong phiên 22/10 khi xuất hiện những diễn biến mới về thương mại Mỹ - Trung Quốc. Đồng thời, kết quả kinh doanh không đạt kỳ vọng của Texas Instruments và Netflix cũng tạo áp lực lên thị trường.
Các nguồn tin của Mint cho biết Ấn Độ sắp đạt một thỏa thuận thương mại với Mỹ nhằm giảm thuế quan với hàng hóa nước này từ 50% xuống còn 15 - 16%.
Nhiều nhà đầu tư ngoại đang chật vật tìm cách cắt lỗ trên thị trường bất động sản Trung Quốc. Dù chấp nhận bán lỗ sâu, họ vẫn khó tìm được người mua trong bối cảnh triển vọng thị trường ảm đạm.
