Trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang leo thang, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ sớm đến thăm Washington.

Khi đang tham dự cuộc họp tại Trung tâm John F. Kennedy vào ngày 17/3, ông Trump thông báo nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ đến Washington “trong tương lai không xa”. Tuy nhiên, ông không nêu chi tiết thời gian của cuộc gặp.

Trước đây, tờ Wall Street Journal từng đưa tin giới chức Mỹ và Trung Quốc đang thảo luận về một cuộc hội nghị thượng đỉnh vào tháng 6 để hai nguyên thủ quốc gia gặp mặt lần đầu kể từ khi ông Trump quay trở lại Nhà Trắng. Tháng 6 được cân nhắc vì là tháng sinh nhật của của ông Trump lẫn ông Tập.

Trong nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đã đẩy mạnh cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, tăng thuế quan lên hàng hoá nước này thêm 20%. Ông giải thích các động thái đó là nhằm đáp trả việc Bắc Kinh không ngăn chặn dòng chảy fentanyl bất hợp pháp và các loại tiền chất được sử dụng để sản xuất loại ma túy này.

Trung Quốc cáo buộc Mỹ lấy fentanyl làm cớ để tăng thuế quan. Các quan chức từng nói Bắc Kinh đã mạnh tay trấn áp nạn buôn bán ma túy. Một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng Mỹ lẽ ra nên cảm ơn họ thay vì đánh thuế lên hàng nhập khẩu, đồng thời kêu gọi chính quyền ông Trump nối lại các cuộc đàm phán.

Các cuộc hội thoại cấp cao giữa Mỹ và Trung Quốc đang rơi vào bế tắc. Theo nguồn tin của tờ Bloomberg, giới chức Bắc Kinh cho biết Nhà Trắng chưa phác thảo các điều kiện liên quan đến việc chấn chỉnh nạn buôn lậu fentanyl để gỡ bỏ thuế quan. Nhóm của ông Trump phản bác luận điểm này, nói rằng Washington đã gửi thông điệp tới Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao.

Chính sách thuế quan là một phần trong nỗ lực của ông Trump nhằm gia tăng nguồn thu cho Mỹ và tái định hình dòng chảy thương mại toàn cầu theo hướng cân bằng hơn với nước này. Tuần trước, ông áp thuế 25% lên nhôm thép nhập khẩu và đang chuẩn bị ban hành thuế quan đối ứng lên mọi quốc gia vào đầu tháng 4.

Trung Quốc cũng trả đũa Mỹ bằng thuế quan, nhưng những biện pháp đó kiềm chế hơn nhiều phản ứng của nước này trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung lần thứ nhất.

Cụ thể, sau khi ông Trump tung ra vòng thuế quan thứ hai với hàng hóa Trung Quốc vào đầu tháng 3, Bắc Kinh công bố mức thuế bổ sung lên tới 15% đối với nông sản Mỹ và cấm giao dịch với một số công ty quốc phòng.

Ông Trump khẳng định sẵn sàng đối thoại với Trung Quốc để đi đến thỏa thuận mới và thường xuyên ca ngợi ông Tập. Hồi năm 2020, hai người đã đạt được thỏa thuận thương mại trong đó Trung Quốc cam kết sẽ trấn áp hành vi đánh cắp bí mật thương mại của Mỹ và mua thêm 200 tỷ đô la sản phẩm của Mỹ.

Tuy nhiên, mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo rạn nứt sau khi COVID-19 xuất hiện và ông Trump đổ lỗi Trung Quốc vì đại dịch này.

Ông Trump và ông Tập đã trò chuyện vào tháng 1, vài ngày trước lễ nhậm chức tổng thống lần hai của ông. Hai người bàn bạc về mối quan hệ thương mại, khả năng bán hoạt động của ứng dụng TikTok của ByteDance tại Mỹ và những nỗ lực nhằm hạn chế nạn buôn bán fentanyl.

Hồi tháng 2, ông Trump cho biết cũng đã nói chuyện với ông Tập sau lễ nhậm chức, nhưng không nói rõ thời điểm.