Giải trình tại phiên thảo luận về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025 Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV diễn ra sáng 5/11, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết sắp tớicơ quan thuế sẽ dùng công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để kiểm soát doanh thu, mua bán trên các sàn thương mại điện tử.

Biện pháp này theo Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc là nhằm chống thất thu thuế trong thương mại điện tử. "Tuần sau, ngành thuế sẽ ra mắt công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để kiểm soát doanh thu, mua bán của các sàn thương mại điện tử, nhất là sàn xuyên biên giới", ông Phớc nói, thêm rằng đây là một trong số giải pháp của cơ quan thuế để chống thất thu qua kênh này.

Trước đó, các đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ tập trung các giải pháp quản lý thu, nắm chắc nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời vào ngân sách nhà nước và chú ý các khoản thu từ đất và thương mại điện tử.

Đồng thời, các đại biểu lưu ý cần tăng cường vai trò chủ đạo của Ngân sách trung ương; có giải pháp huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ; kiểm soát chặt chẽ bội chi nợ công trong điều kiện phải tăng quy mô nợ để thực hiện các dự án công trình trọng điểm; điều hành chi ngân sách theo hướng đảm bảo dự toán chặt chẽ, hiệu quả; đặc biệt lưu ý công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thu chi ngân sách.

Thông tin chi tiết hơn về việc thu thuế đối với việc mua bán của các sàn thương mại điện tử, nhất là sàn xuyên biên giới, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ cũng sẽ bỏ quy định miễn thuế VAT với hàng nhập giá trị nhỏ bán qua các sàn thương mại điện tử.

"Ngành thuế và ngành hải quan đã thay đổi rất lớn về phương thức thu. Từ phương thức thu thủ công chuyển sang điện tử, phát hành hoá đơn điện tử... Hiện nay chúng tôi đã thu thuế từ các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, sàn thương mại điện tử trong nước và các nhà cung cấp công nghệ nước ngoài, Phó Thủ tướng nói.

Từ đầu năm nay, ngành thuế bắt đầu thu thuế thông qua các sàn thương mại điện tử trong nước. Trong đó, riêng Hà Nội đã thu được khoảng 35.000 tỷ đồng tính tới đầu tháng 11, Phó Thủ tướng cho biết thêm.

Ngoài ra, đã có khoảng 102 nhà cung cấp nước ngoài như Meta (Facebook), Google, Tiktok, Netflix, Google... đã kê khai, nộp thuế qua cổng thông tin điện tử của ngành. Lũy kế từ tháng 3/2022 - thời điểm cổng thông tin dành cho các nhà cung cấp nước ngoài vận hành, các doanh nghiệp ngoại đã nộp trên 18.600 tỷ đồng.

Đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận sáng 5/11, Đại biểu Trần Hoàng Ngân, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP HCM cũng đề nghị cần chống thất thu trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Vừa qua, Luật quản lý thuế đã nhắc đến vấn đề này, tuy nhiên Đại biểu Ngân đề nghị cần quan tâm hơn nữa đến việc thu thuế các mặt bằng mua bán qua sàn thương mại điện tử.

"Khi thu được thuế với hàng nhập khẩu qua các sàn thương mại điện tử sẽ giúp ngân sách tránh thất thu và có thêm nguồn lực đầu tư hạ tầng công nghệ, hạ tầng số để giúp các giao dịch mua bán thuận lợi hơn", ông nói.

Theo đại biểu, thời gian qua, việc mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới bùng nổ. Lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ đã tăng gấp nhiều lần so với trước. Gần nhất là sự xuất hiện của nhiều sàn bán hàng vào thị trường trong nước khi chưa được cấp phép hoạt động, như Temu, Shein, 1688... đặt ra vấn đề về bất cập trong quản lý, chính sách khiến Temu hay Shein vào Việt Nam mà không cần đăng ký.

Do đó, khi thẩm tra các sửa đổi tại luật về thuế, Ủy ban Tài chính ngân sách cũng từng đề nghị Chính phủ phải có thêm giải pháp tăng thu thuế của các nhà cung cấp nước ngoài trên thương mại điện tử.

Vì vậy, cần có thêm biện pháp để kiểm soát doanh thu, hoạt động mua bán của các sàn thương mại điện tử, tránh thất thu thuế.