Trong báo cáo triển vọng ngành ngân hàng 2025, Chứng khoán SSI dự báo chất lượng tài sản tốt dần lên sẽ là bức tranh chung trong năm 2025 đối với ngành ngân hàng.
Tuy nhiên, các chuyên gia lại cho rằng việc cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng, đặc biệt là giữa các ngân hàng thương mại cổ phần vẫn sẽ tiếp tục diễn ra trong năm 2025.
SSI nhận định với việc lãi suất huy động đang tăng dần sau khi giảm xuống mức thấp kỷ lục, chuyên gia dự báo chi phi vốn sẽ tăng nhưng NIM tại các ngân hàng thương mại cổ phần sẽ chịu áp lực nhiều hơn, trong khi NIM ở các ngân hàng thương mại nhà nước sẽ tăng nhẹ.
Theo số liệu từ báo cáo SSI, NIM của ngành ngân hàng đã giảm 0,22 điểm % xuống 3,47% trong quý III/2024 do lãi suất huy động tăng và cạnh tranh giữa các ngân hàng gay gắt. Dự báo NIM sẽ tiếp tục chịu áp lực trong quý IV/2024 và chỉ đạt 3,48% cho cả năm 2024 (giảm 0,07% so với cùng kỳ).
Sang năm 2025, SSI nhận định chính sách tiền tệ vẫn sẽ duy trì linh hoạt cùng với việc theo dõi chặt chẽ áp lực tỷ giá hối đoái. Lãi suất huy động 12 tháng sẽ tăng nhẹ, khiến chi phí vốn tăng 0,17%.
Đồng thời, các chuyên gia dự báo NIM năm 2025 sẽ ổn định ở mức 3,48%, với sự khác biệt giữa ngân hàng quốc doanh đạt 2,77% (tăng 0,05 điểm %) và ngân hàng cổ phần đạt 4,24% (giảm 0,07 điểm %).
Theo đó, SSI giữ quan điểm tích cực về ngành ngân hàng, dự báo lợi nhuận trước thuế ngành ngân hàng sẽ tăng trưởng 17,4% so với cùng kỳ trong năm 2025.
Với bối cảnh kinh tế vĩ mô dự kiến cải thiện hơn trong năm 2025, SSI kỳ vọng tăng trưởng tín dụng sẽ đạt mức 16% trong năm 2025. Dư địa tăng trưởng có thể đến từ các ngành công nghệ thương mại, sản xuất và các công ty FDI.
Ngoài ra, các chuyên gia phân tích cũng nhận thấy nhu cầu tín dụng phục hồi tập trung nhiều vào ngành xây dựng và bất động sản, đặc biệt là ở thị trường phía Bắc. Thị trường bất động sản ấm dần lên dự kiến giúp dòng vốn chảy sang TP HCM từ quý IV/2024.
Về nguồn cung bất động sản, báo cáo SSI cho biết ở TP HN dự kiến sẽ có 8 dự án mở bán mới trong quý IV/2024 và sang năm 2025, TP HCM dự kiến có 3 dự án và thêm 10 dự án ở các tỉnh thành khác nhau.
Trước đó, các chuyên gia SSI cho rằng việc giữ lãi suất ở mức thấp trong quý III/2024 đã giúp người mua tiếp cận nguồn vốn, cải thiện số lượng căn hộ mới được mở bán tại Hà Nội đạt 18.800 căn, tăng 292% so với cùng kỳ.
SSI đặt ra kịch bản cơ sở rằng tăng trưởng GDP trong năm 2025 dự kiến sẽ tương đương với năm 2024 (khoảng 7,0%) và có thể cao hơn. Đối với tín dụng toàn hệ thống cho vay các chủ đầu tư bất động sản tăng 16% so với đầu năm, trong khi các khoản cho vay mua nhà chỉ tăng 4,6% so với đầu năm.
Theo đó, với nguồn cung lớn hơn trong năm 2025 và lãi suất cho vay mua nhà được kỳ vọng sẽ giữ ở mức thấp, các chuyên viên nhận định phân khúc cá nhân sẽ phục hồi, đặc biệt là các khoản nợ cho vay mua nhà vào thời điểm mà Chính phủ đang thể hiện quyết tâm giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến các dự án bất động sản.
Tính đến tháng 11/2024, lãi suất cho vay mua nhà sau thời gian ưu đãi tại các ngân hàng quốc doanh dao động từ 8,7% - 9%; nhóm ngân hàng cổ phần từ 10% - 11,7%; ngân hàng nước ngoài từ 8,8% - 9%.
SSI kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu của các ngân hàng sẽ giảm xuống 1,9% vào cuối năm 2024, nhờ vào việc đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong thời điểm cuối năm.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng chất lượng tài sản vẫn cần thận trọng vì tỷ lệ nợ xấu hiện tại vẫn ở mức 2% (quý III/2024), chủ yếu ở các ngành vật liệu xây dựng, xây dựng, bất động sản, thương mại và sản xuất.
Dù các ngân hàng đã tích cực xử lý nợ xấu, khả năng thanh toán nợ của nhiều khách hàng vẫn yếu, ảnh hưởng đến việc thu hồi nợ. Chi phí tín dụng dự báo sẽ giảm xuống 1,28% vào năm 2024, nhờ sự hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ giúp các ngân hàng có thêm thời gian giãn trích lập dự phòng.
Các chuyên gia SSI kỳ vọng với sự quyết tâm của Chính phủ trong việc giải quyết vấn đề bất động sản, một số dự án pháp lý chưa hoàn thiện có thể được giải quyết và tái khởi động vào năm 2025, giúp ngân hàng thu hồi nợ từ người mua nhà.
Tuy nhiên, vấn đề dòng tiền của chủ đầu tư và niềm tin của người mua vẫn là yếu tố quan trọng, vì nếu chủ đầu tư không hoàn thành hợp đồng hoặc giao nhà đúng tiến độ, nợ xấu có thể gia tăng, đặc biệt ở nhóm khách hàng cá nhân.
Dự báo trong kịch bản cơ sở, thị trường bất động sản miền bắc sẽ phục hồi, đặc biệt là vào năm 2025 với việc mở bán nhiều dự án mới ở miền Nam, từ đó cải thiện tâm lý thị trường và thu hút dòng vốn đầu tư. Tỷ lệ nợ xấu dự kiến sẽ giảm xuống còn 1,78% vào nửa cuối năm 2025.
Trong ba quý đầu năm 2024, các ngân hàng đã nỗ lực thu hồi nợ xấu trong bối cảnh thị trường bất động sản dần phục hồi. Ghi nhận thu nhập ngoài lãi của các ngân hàng phục hồi 11,8% so với cùng kỳ, nhờ vào thu hồi nợ xấu, tăng 65,7% và lãi từ kinh doanh ngoại hối tăng 12,6%. Trước tín hiệu đó, báo cáo SSI dự báo thu nhập từ nợ xấu sẽ tiếp tục phục hồi trong năm 2025.
Chuyên gia SSI cho biết, việc đồng USD/VND liên tục tăng trong nửa đầu năm 2024 đã giúp các ngân hàng tăng thu nhập từ giao dịch ngoại hối 50,6% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, giảm 39,5% trong quý III/2024 khi USD suy yếu do nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ cắt giảm lãi suất.
Dự báo thu nhập này sẽ tăng trở lại trong quý IV/2024 khi tỷ giá hối đoái phục hồi, báo cáo SSI cho hay.
Ở chiều ngược lại, SSI cho rằng lợi nhuận lớn từ giao dịch trái phiếu chính phủ khó có thể lặp lại trong năm 2024. Trước đó trong năm 2023 mảng này từng đem về 12.100 tỷ đồng, chiếm 2,4% tổng thu nhập hoạt động. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 9/2024, thu nhập từ giao dịch trái phiếu chính phủ giảm khoảng 20%.
Đồng thời, khoản thu nhập từ phí cũng giảm 0,4% tính đến hết tháng 9 do quy định mới về thư tín dụng, các chuyên gia SSI dự báo có thể chỉ tiêu này có thể tiếp tục giảm trong quý IV/2024.
