Theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc (CPCA), doanh số của xe điện (EV) và xe hybrid tại Trung Quốc trong tháng 8 vừa qua đã tăng trưởng với tốc độ chậm nhất trong vòng 18 tháng.

Tốc độ tăng trưởng hàng năm của các dòng xe này đã chậm lại, chỉ còn 7,5%, giảm so với mức 12% của tháng 7, theo Reuters.

Dù tốc độ tăng trưởng có chậm lại, đây đã là tháng thứ 6 liên tiếp doanh số xe điện và xe hybrid vượt qua doanh số xe chạy xăng, đồng thời đạt được thị phần hàng tháng cao kỷ lục.

Tổng cộng, đã có 2 triệu xe du lịch được bán ra tại Trung Quốc trong tháng 8, tăng 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng trưởng yếu nhất trong 7 tháng qua.

CPCA cho rằng một trong những nguyên nhân khiến thị trường hạ nhiệt là do các nỗ lực của chính phủ nhằm kiềm chế cuộc chiến giá cả khốc liệt trong ngành.

BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc, đã phải cắt giảm mục tiêu doanh số cho năm 2025 tới 16% sau khi doanh số bán hàng trong nước sụt giảm bốn tháng liên tiếp.

Tương tự, doanh số tháng 8 của Li Auto cũng ghi nhận sự sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp đi xuống.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, các hãng Geely, Xpeng và Nio lại ghi nhận tháng 8 là tháng có doanh số xe điện và xe hybrid cao nhất từ trước đến nay.

Có thể thấy mức tăng trưởng 7,5% trong tháng 8 là một sự giảm tốc đáng kể so với giai đoạn tăng trưởng bùng nổ của ngành xe điện Trung Quốc những năm gần đây, khi doanh số nhảy vọt từ 1,3 triệu xe (năm 2020) lên 6,8 triệu xe (năm 2022).

Sự chậm lại này diễn ra đồng thời với áp lực về lợi nhuận ngày càng lớn trong toàn ngành. Trên thế giới, chỉ có bốn nhà sản xuất xe điện có lãi từ hoạt động kinh doanh trong năm 2024 là: Tesla (7,2%), BYD (6,4%), Li Auto và Seres Group.

Việc chính phủ Trung Quốc can thiệp để chấm dứt "cuộc chiến giá cả khốc liệt" cho thấy họ đã nhận ra rằng sự cạnh tranh thiếu bền vững sẽ đe dọa sức khỏe lâu dài của ngành. Đây là ngành công nghiệp mà Trung Quốc đã đầu tư hơn 29 tỷ USD tiền trợ cấp để xây dựng từ năm 2009.

Quyết định cắt giảm 16% mục tiêu doanh số xuống còn 4,6 triệu xe của BYD – dù vẫn là hãng xe điện dẫn đầu toàn cầu với 3 triệu xe bán ra trong năm 2023 – cho thấy ngay cả những "ông lớn" cũng phải điều chỉnh lại kỳ vọng khi giai đoạn tăng trưởng dễ dàng đã qua đi.

Cách tiếp cận của Trung Quốc đang thay đổi, không còn "tăng trưởng bằng mọi giá" mà chuyển sang ổn định thị trường. Điều này phản ánh quá trình phát triển tự nhiên của một ngành công nghiệp hiện đang chiếm đến 59% doanh số xe điện toàn cầu.

Kết quả kinh doanh trái chiều giữa các dòng xe – doanh số xe hybrid cắm sạc giảm 7,3% trong khi một số thương hiệu như Geely lại tăng trưởng tới 95,2% – cho thấy thị trường đang trở nên có chọn lọc và cạnh tranh hơn, thay vì phát triển dàn trải.

Sự chuyển dịch này cũng phù hợp với chiến lược công nghiệp lớn hơn của Trung Quốc: chuyển từ "lượng" sang "chất". Điều này đặc biệt quan trọng khi Trung Quốc đang kiểm soát hơn 75% công suất sản xuất pin toàn cầu và cần xây dựng những "nhà vô địch" nội địa có khả năng phát triển bền vững.

Lời kêu gọi của chính phủ Trung Quốc về việc chống "cạnh tranh quá mức" được đưa ra trong bối cảnh các gói trợ cấp đang dần kết thúc. Dự kiến đến năm 2026, chi phí sở hữu một chiếc xe điện sẽ ngang bằng với xe truyền thống, loại bỏ các yếu tố hỗ trợ nhân tạo cho thị trường.