Diễn biến đáng ngại

AVIC Trust, công ty quản lý quỹ ủy thác thuộc sở hữu của nhà nước Trung Quốc, đang tìm đến sự hỗ trợ của hai doanh nghiệp cùng ngành sau khi trễ hạn thanh toán một số sản phẩm đầu tư. Đây là dấu hiệu cho thấy rắc rối của ngành quỹ ủy thác trị giá 3.700 tỷ USD tại Trung Quốc đang trở nên ngày càng trầm trọng. 

Trong tuyên bố ngày 18/4, AVIC cho biết họ đã ký kết thỏa thuận với CCB Trust và SDIC Taikang Trust - hai tổ chức tài chính cũng thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc. CCB và SDIC sẽ xử lý các hoạt động hàng ngày và việc quản lý của AVIC, còn các khoản nợ và yêu cầu thanh toán của AVIC vẫn giữ nguyên.

Thỏa thuận giám hộ trên là một diễn biến đáng ngại của ngành quỹ ủy thác Trung Quốc. Trong vài năm qua, không ít doanh nghiệp trong ngành đã vỡ nợ hoặc phá sản do bị hệ lụy từ cuộc khủng hoảng bất động sản.

Ví dụ nổi bật nhất là Zhongrong International Trust. Zhongrong từng là một trong những ngân hàng bóng tối lớn nhất Trung Quốc, nhưng nay đối mặt với nguy cơ bị giải thể sau khi hai công ty giám hộ do nhà nước chỉ định kết luận rằng họ đã mất khả năng thanh toán.

Theo truyền thông Trung Quốc, AVIC Trust là công ty ủy thác do nhà nước sở hữu đầu tiên bị đặt vào tình trạng giám hộ sau khi Đạo luật Ủy thác bắt đầu có hiệu lực vào năm 2001.

AVIC Trust được thành lập vào năm 2009 tại Nam Xương, tỉnh Giang Tây và được kiểm soát bởi tập đoàn hàng không vũ trụ Aviation Industry Corp. of China. AVIC Trust quản lý nhiều quỹ ủy thác vốn, bất động sản và quỹ đầu tư. Công ty có hơn 600 tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 82 tỷ USD) tài sản đang quản lý, theo thông tin đăng trên trang web. 

Trễ hạn thanh toán

Các tín hiệu về rắc rối của AVIC Trust đã xuất hiện từ vài năm trước. Một số doanh nghiệp niêm yết từng đầu tư vào sản phẩm của AVIC Trust tiết lộ rằng các khoản thanh toán đã bị chậm trễ, bao gồm Baida Group và Anker Innovations Technology.

Vào cuối tháng 3, AVIC Industry-Finance Holdings, một công ty tài chính thương mại niêm yết trên sàn chứng khoán Thượng Hải, liệt kê AVIC Trust là một trong những công ty con, tiết lộ khả năng hoạt động của AVIC Trust “có sự không chắc chắn nghiêm trọng”.

Ông Yu Yao, nhà sáng lập công ty nghiên cứu tín dụng Ratingdog, ước tính AVIC Trust đã trì hoãn hoặc mất khả năng thanh toán với số sản phẩm trị giá ít nhất 20 tỷ nhân dân tệ.

Tại Trung Quốc, ngành quỹ ủy thác kết hợp các đặc điểm của ngân hàng thương mại và đầu tư, quản lý tài sản và đầu tư tư nhân. Quỹ ủy thác thường nhận tiền gửi từ doanh nghiệp và các cá nhân giàu có để đầu tư vào những loại tài sản đa dạng.

Trong giai đoạn “sốt đất”, quỹ ủy thác là nguồn tài trợ quan trọng cho các dự án bất động sản. Nhiều quỹ huy động vốn bằng cách phát hành tài sản trả lợi suất cao đi kèm với việc ngầm bảo đảm lợi nhuận.

Trong vài năm qua, ngành quỹ ủy thác Trung Quốc lâm vào khó khăn vì cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài và nỗ lực siết chặt đòn bẩy nợ của các nhà chức trách. New China Trust bị tuyên bố phá sản vào năm 2023. Đơn xin phá sản của Sichuan Trust được chấp thuận vào năm ngoái.

Vào đầu năm nay, giới chức trách Trung Quốc hứa hẹn sẽ khống chế rủi ro của ngành này vào năm 2029. Các quan chức đã sửa đổi các quy tắc để sắp xếp quy trình phá sản, tìm cách duy trì ổn định tài chính giữa lúc nền kinh tế giảm tốc và cuộc chiến thuế quan với Mỹ leo thang.