Chiều ngày 19/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì hội nghị về tình hình triển khai các dự án đường cao tốc khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), theo Báo Chính phủ.

Theo báo cáo tại hội nghị, trong 11 dự án/dự án thành phần đường bộ cao tốc với tổng chiều dài 434,7 km đang triển khai tại ĐBSCL, Bộ Xây dựng là cơ quan chủ quản 5 dự án thành phần, với tổng chiều dài 211,77 km. Trong số này, 4 dự án có kế hoạch hoàn thành trong năm nay, bao gồm: Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau, Cao Lãnh - Lộ Tẻ và Lộ Tẻ - Rạch Sỏi.

Dự án Mỹ An - Cao Lãnh dự kiến hoàn thành vào năm 2028, đã khởi công từ tháng 7 năm nay và đang được chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công để kết nối đồng bộ với các tuyến khác.

Bên cạnh đó, 6 dự án do các địa phương làm chủ đầu tư, với chiều dài khoảng 216,93 km, cũng đang được khẩn trương triển khai. Trong đó, đoạn Cao Lãnh - An Hữu dài 16 km do tỉnh Đồng Tháp quản lý sẽ hoàn thành trong năm nay. Các đoạn còn lại thuộc tuyến Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và Cao Lãnh - An Hữu dài gần 201 km sẽ hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác toàn tuyến năm 2027.

Một số dự án đã có khối lượng thi công đạt cao như: Lộ Tẻ - Rạch Sỏi đạt 99%, dự kiến hoàn thành cuối tháng 10 này; Cao Lãnh - Lộ Tẻ đạt 92%, dự kiến cán đích trước ngày 19/12; tuyến Cần Thơ - Cà Mau đã thi công đạt 75% giá trị sản lượng. Các đoạn thuộc tuyến Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng hiện đang triển khai đồng bộ, sản lượng trung bình đạt từ 45 - 62%.

Các báo cáo tại hội nghị cho biết bên cạnh những kết quả đã đạt được, các dự án giao thông trọng điểm ở phía Nam, tập trung là dự án cao tốc trục dọc (Cần Thơ - Cà Mau), trục ngang (Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng) và một số dự án quan trọng khác ở khu vực ĐBSCL vẫn còn một số khó khăn, tồn tại, hạn chế.

Một số khó khăn được nêu như: công tác quản lý ở các địa phương khi lần đầu được giao chủ quản dự án quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp; thi công trên nền đất yếu; khó khăn về nguồn lực, nhất là nguồn vật liệu san lấp đắp nền đường, đặc biệt trong suốt thời gian từ cuối năm 2024 và đầu năm 2025 trở về trước, công tác điều phối, cung ứng vật liệu gặp nhiều khó khăn và chưa bảo đảm đủ vật liệu san lấp.

Ngoài ra, một số dự án vẫn còn có vướng mắc về công tác giải phóng mặt bằng, nhất là một số vị trí điện cao thế chưa hoàn thành di dời…

Đã đầu tư gần 600.000 tỷ đồng cho hạ tầng giao thông ở ĐBSCL

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ cùng với nhân lực chất lượng cao, hạ tầng chiến lược là một điểm nghẽn của ĐBSCL, trong đó có hạ tầng giao thông.

"Hai lĩnh vực đào tạo nhân lực và phát triển hạ tầng tại ĐBSCL phải đi trước, mở đường, phải tăng tốc, bứt phá, thần tốc, táo bạo hơn nữa", Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu.

Thời gian qua, tại khu vực ĐBSCL đã có khoảng 1.300 km đường bộ cao tốc được quy hoạch. Cùng với đó, tại các địa phương đang thi công nhiều dự án cao tốc, cảng Hòn Khoai, nâng cấp các sân bay Phú Quốc, Cà Mau…; nghiên cứu cảng Trần Đề.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tổng vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông ĐBSCL trong nhiệm kỳ 2021 - 2025 ước tính khoảng gần 600.000 tỷ đồng, cao nhất trong các vùng kinh tế - xã hội.

Thủ tướng nêu rõ phải phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức mục tiêu đã đề ra với các dự án cao tốc tại ĐBSCL, góp phần hoàn thành vượt mục tiêu 3.000 km cao tốc trong năm 2025. Dự kiến, tới năm 2026, khu vực này sẽ có khoảng 600 km đường cao tốc.

Theo Thủ tướng, đến thời điểm này, có thể khẳng định nguồn vốn, cơ chế và nguồn nguyên vật liệu nhìn chung cho các dự án đều không thiếu, chỉ có thiếu cục bộ nguyên vật liệu ở một số nơi.

Xử lý nghiêm hành vi thao túng thị trường vật liệu xây dựng

Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, Thủ tướng yêu cầu các địa phương cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) xử lý dứt điểm vướng mắc giải phóng mặt bằng liên quan các công trình điện, phải xong trong tháng 10 này.

Về vật liệu xây dựng, Thủ tướng chỉ đạo các địa phương Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long chủ động rà soát, nâng công suất, mở mỏ mới, điều chuyển linh hoạt nguồn vật liệu giữa các dự án, cấp mỏ nguyên vật liệu trực tiếp cho các chủ đầu tư, ban quản lý, nhà thầu dự án có nhu cầu. Các địa phương phải chủ động giải quyết các vướng mắc theo thẩm quyền, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng.

Bên cạnh đó, các địa phương có dự án đi qua chỉ đạo các sở, ban, ngành thực hiện việc công bố giá vật liệu, chỉ số giá xây dựng tuân thủ quy định, giá công bố phải phù hợp với mặt bằng giá thị trường và khả năng cung ứng của thị trường.

Đặc biệt, Thủ tướng chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, thanh tra, điều tra nếu có dấu hiệu, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi sai phạm liên quan vật liệu xây dựng, không để tình trạng thao túng thị trường, găm hàng, đội giá.

"Không để ách tắc, thiếu nguyên vật liệu, tiêu cực, tham nhũng, không để xảy ra tình trạng không khai thác, không mua nguyên vật liệu trong nước có giá rẻ mà lại mua của nước ngoài với giá đắt. Đồng thời, cần quan tâm vấn đề môi trường, sạt lở, sụt lún trong quá trình khai thác, cung ứng vật liệu", lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu.

Cùng với thúc đẩy tiến độ, Thủ tướng cũng lưu ý các địa phương, đơn vị thi công cần bảo đảm, nâng cao chất lượng, an toàn, kỹ thuật, mỹ thuật, môi trường cho các dự án.

Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ ngành, cơ quan liên quan một số nhiệm vụ cụ thể để thúc đẩy tiến độ các dự án phục vụ APEC 2027; sớm khởi động lại dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ (mới) và khẩn trương mua hai máy xạ trị cho bệnh viện hiện hữu để phục vụ người bệnh; triển khai chương trình 1 triệu ha lúa phát thải thấp..