Phát biểu kết luận hội nghị toàn quốc về nhà ở xã hội (NOXH) chiều 6/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo Bộ Tài chính hoàn thành việc lập quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3 này.

Đây là giải pháp phát triển nhà ở giá rẻ tại các đô thị lớn được Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu nghiên cứu thành lập sau buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương mới đây.

Liên quan đến vấn đề này, tại buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 5/3, bà Tống Thị Hạnh, Vụ trưởng Vụ quản lý nhà ở và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cũng cho biết, ngay sau khi có kết luận của Tổng Bí thư, Bộ Xây dựng đã giao cho đơn vị chuyên môn khẩn trương nghiên cứu các kinh nghiệm quốc tế, rà soát các quy định hiện hành và đề xuất giải pháp để triển khai thực hiện hình thành quỹ nhà ở quốc gia để phát triển nhà ở giá rẻ ở các đô thị lớn.

Hiện nay, Bộ Xây dựng đang giao nhiệm vụ cho các đơn vị chuyên môn thuộc bộ để chủ động nghiên cứu từ khâu quy hoạch, kế hoạch chương trình phát triển đến triển khai thực hiện để sau khi có chỉ đạo chính thức của Chính phủ và của các cấp có thẩm quyền, Bộ sẽ khẩn trương xây dựng đề án trình Chính phủ.  

 Nghiên cứu mức lợi nhuận phù hợp 

Ngoài giải pháp liên quan đến quỹ nhà ở nói trên, Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính phê duyệt danh sách người được mua, thuê mua, thuê NOXH trên cơ sở dữ liệu dân cư tích hợp với các tiêu chuẩn, tiêu chí. Đồng thời, có cơ chế hỗ trợ giải phóng mặt bằng của địa phương; huy động nguồn lực xã hội, người dân, hợp tác công tư; nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội... để phát triển NOXH.

Thủ tướng cũng yêu cầu nghiên cứu mức lợi nhuận phù hợp (hiện 10%) cho các chủ đầu tư NOXH, có thể tăng nhưng quan trọng là dự án phải làm nhanh, kịp thời. Đồng thời, NHNN không tính tín dụng cho vay nhà ở xã hội vào roo" tín dụng của các ngân hàng.

Về thể chế, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát lại thể chế, quy trình, thủ tục vướng mắc, từ đó đề xuất Chính phủ, trình Quốc hội. Nhấn mạnh lĩnh vực ưu đãi phải có chính sách ưu đãi, Thủ tướng yêu cầu việc này phải trình trong tháng 3, chậm nhất trong tháng 4.

Bộ Xây dựng cũng có trách nhiệm rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức liên quan nhà ở xã hội như chiều cao, vật liệu xây dựng... Thủ tướng chỉ đạo cần thiết kế mẫu mã phù hợp từng vùng miền để có thể nghiên cứu việc tiến hành sản xuất hàng loạt, sử dụng các cấu kết lắp ghép để thi công nhanh, nên giao các doanh nghiệp lớn triển khai, góp phần phát triển các ngành công nghiệp phục vụ NOXH như sản xuất cấu kiện thép, bê tông...

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng làm việc với Hội Kiến trúc sư Việt Nam để tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc NOXH, với giải thưởng từ ngân sách Nhà nước, triển khai trước ngày 30/4.

Văn phòng Chính phủ được giao chủ trì, rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong năm 2025. "Người có nhu cầu phải chờ 5 năm, 10 năm mới có nhà ở xã hội thì không có tác dụng nhiều", Thủ tướng nói.

Ngoài ra, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các địa phương phát triển đồng bộ hạ tầng, đáp ứng yêu cầu, nếu cần thì đầu tư công; có thể chỉ định thầu đồng bộ giữa dự án NOXH và dự án hạ tầng. Các địa phương có kế hoạch, chủ động giao đất cho các chủ đầu tư; nghiên cứu thu hồi các dự án lãng phí, khu đất bỏ hoang nhiều năm, xử lý vướng mắc, giao cho các chủ đầu tư; giải quyết, bố trí quỹ đất đầy đủ, nhanh cho chủ đầu tư; giải phóng mặt bằng cho doanh nghiệp. 

Tăng chỉ tiêu NOXH tại Hà Nội, TP HCM

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp triển khai các dự án NOXH thực hiện đúng quy định, không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng. Đối với các dự án NOXH đã lựa chọn chủ đầu tư, đề nghị các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý để khởi công xây dựng theo các đồ án quy hoạch và chấp thuận chủ trương đầu tư đã được phê duyệt.

Khi triển khai các dự án NOXH cần bảo đảm chất lượng tốt nhất, đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật (điện, đường, nước sạch,…), đầu tư đồng bộ hạ tầng xã hội (như: trường học, mầm non, vườn hoa, công viên, khu vui chơi, nhà văn hóa,…). Sau khi khởi công dự án cần nhanh chóng cung cấp, công bố công khai, đầy đủ các thông tin liên quan đến dự án để người dân biết đăng ký mua, thuê mua, thuê.

Đồng thời khẩn trương triển khai khởi công, đảm bảo tiến độ hoàn thành các công trình trên quỹ đất 20% cho nhà ở xã hội. Các chủ đầu tư dự án khu công nghiệp khẩn trương triển khai xây dựng nhà lưu trú đảm bảo chỗ ở cho công nhân trong khu công nghiệp.

Cùng với đó, chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng.

Thủ tướng cũng yêu cầu nghiên cứu quy định các doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài được mua, thuê nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động, tinh thần là lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ.

Với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu phải thành lập Ban chỉ đạo về phát triển nhà ở xã hội. Đối với các dự án đã khởi công xây dựng thì phải quyết tâm hoàn thành, đưa vào sử dụng ngay trong năm 2025.

Các địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP HCM cần nâng cao trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, gương mẫu, đi đầu trong việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hoàn thành mục tiêu được giao tại đề án. Riêng TP HCM và Hà Nội, mỗi địa phương phải hoàn thành 100.000 căn hộ tới năm 2030 (chỉ tiêu hiện tại là TP HCM gần 67.000 căn, Hà Nội gần 45.000 căn).

Cùng với đó, thực hiện nghiêm quy định về việc dành quỹ đất làm nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp và 20% quỹ đất ở trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư phát triển nhà ở xã hội theo pháp luật.

Thủ tướng lưu ý các địa phương có nhu cầu NOXH lớn phải quy hoạch, bố trí các dự án độc lập ở những vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; bố trí kinh phí, tổ chức giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch để triển khai các thủ tục lựa chọn chủ đầu tư.

Bên cạnh đó, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các địa phương xây dựng, ban hành kế hoạch thực hiện phát triển NOXH hàng năm và 5 năm; căn cứ chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và chỉ tiêu được Thủ tướng giao để bố trí ngân sách địa phương.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc, xử lý nghiêm các vụ việc lừa đảo, vi phạm pháp luật trong phát triển NOXH.