Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ trưởng Bộ Thương mại Howard Lutnick. (Ảnh: AP).
Hôm 13/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump và các quan chức thương mại hàng đầu của ông đã làm tăng thêm sự khó hiểu về kế hoạch thuế quan của Nhà Trắng, bao gồm cả các miễn trừ thuế quan đối ứng dành cho điện thoại, máy tính và chip.
Cụ thể, ông Trump và các trợ lý cho rằng các miễn trừ vừa công bố cách đây không lâu sẽ bị đảo ngược một phần hoặc hoàn toàn trong những tuần tới.
Các miễn trừ lần đầu được tiết lộ trong hướng dẫn kỹ thuật do Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ ban hành vào cuối ngày 11/4, sau đó Nhà Trắng xác nhận vào ngày 12/4.
Tuy nhiên, đến chiều ngày 13/4, Tổng thống Trump đã gợi lên nghi ngờ về thời hạn của các miễn trừ được dự đoán sẽ giúp ích cho các công ty công nghệ, bao gồm cả Apple (ông lớn sản xuất iPhone và hầu hết sản phẩm khác tại Trung Quốc).
“Không ai có thể thoát bởi cán cân thương mại không công bằng và các rào cản thuế quan phi tiền tệ mà nước khác đã sử dụng để chống lại chúng ta, đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia đối xử với chúng ta tệ nhất!”, ông Trump viết trên mạng xã hội.
“Không có ‘ngoại lệ’ thuế quan nào được công bố vào ngày 11/4. Những sản phẩm đó phải chịu mức thuế 20% hiện hành do liên quan ma tuý fentanyl và chúng chỉ được chuyển sang một ‘nhóm’ thuế quan khác”, vị tổng thống tiếp tục.
“Các hãng tin giả biết nhưng từ chối đưa tin. Chúng tôi đang xem xét chất bán dẫn và toàn bộ chuỗi cung ứng điện tử trong cuộc điều tra thuế quan an ninh quốc gia sắp tới”, ông tiết lộ.
Vào đầu ngày 13/4, Bộ trưởng Bộ Thương mại Howard Lutnick gợi ý rằng các miễn trừ chỉ là tạm thời và các mức thuế quan riêng cho sản phẩm điện tử sẽ “sớm được công bố”.
“Chúng được miễn thuế quan đối ứng nhưng chúng sẽ chịu thuế quan bán dẫn. Thuế quan mới dự kiến sẽ được công bố trong một hoặc hai tháng nữa”, ông Lutnick chia sẻ trên ABC News.
“Vì vậy, đây không phải là một loại miễn trừ vĩnh viễn. Ông Trump chỉ làm rõ rằng các quốc gia khác không thể đàm phán vấn đề này”, vị bộ trưởng lưu ý.
“Đây là những thứ liên quan đến an ninh quốc gia mà chúng ta cần phải sản xuất tại Mỹ”, người đứng đầu Bộ Thương mại nhấn mạnh.
Bình luận của ông Lutnick và bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump đã dập tắt hy vọng rằng các sản phẩm công nghệ phổ biến được sản xuất tại Trung Quốc, chẳng hạn như máy tính, máy tính xách tay, điện thoại thông minh và TV màn hình phẳng, sẽ được miễn thuế đối ứng 145%.
Cả hai thông báo cũng làm tăng thêm sự không chắc chắn về chính sách thuế quan của ông Trump, vốn đã thay đổi nhiều lần kể từ khi ông nhậm chức. Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ cho biết những thay đổi này đang gây ra “sự hỗn loạn” và khủng hoảng uy tín đối với ông Trump.
Các miễn trừ ban đầu đã giúp những công ty công nghệ lớn như Apple và nhà sản xuất chip Nvidia thở phào nhẹ nhõm.
Song, Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Cory Booker cho biết sự bối rối khi chính quyền ông Trump đảo ngược quyết định thuế đối ứng với một số thiết bị điện tử từ Trung Quốc vào ngày 11/4 và thông báo đột ngột hoãn thuế quan trong 90 ngày hôm 9/4 đang gây hại cho nước Mỹ.
“Tổng thống Trump đang gặp khủng hoảng về uy tín”, ông Booker nói trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 13/4 trên một chương trình của NBC News.
Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, cũng thuộc Đảng Dân chủ, cảnh báo tình trạng hỗn loạn thương mại sẽ ngăn cản doanh nghiệp đầu tư vào Mỹ. “Hiện tại, những gì chúng ta có là sự hỗn loạn”, bà nhấn mạnh trên CNN.
“Các nhà đầu tư sẽ không rót vốn vào Mỹ khi ông Donald Trump bật đèn xanh đỏ hỗn loạn về thuế quan”, nhà lập pháp nói thêm.
Nhật Bản bắt đầu xem xét lại các rào cản thương mại phi thuế quan mà Tổng thống Mỹ Donald Trump phản đối, gồm ô tô, nông sản, vì Tokyo hy vọng sẽ cải thiện được khả năng đàm phán thuế với Washington.
Theo Chief Executive, 60% trong số hơn 300 CEO được khảo sát trong tháng 4/2025 dự đoán kinh tế Mỹ suy thoái hoặc đi xuống sẽ diễn ra trong vòng 6 tháng tới.
Động thái trả đũa tiếp theo của Trung Quốc nhằm vào Boeing, nhà sản xuất máy bay lớn nhất của Mỹ.
Câu chuyện thuế quan của Tổng thống Trump luôn tập trung vào thâm hụt thương mại hàng hoá của Mỹ, bỏ quên mất một mảnh ghép quan trọng.