Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc  trong 10 tháng đầu năm 2025 đạt 483 triệu USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm 2024.

Riêng tháng 10, kim ngạch đạt 73 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Thị trường Trung Quốc chiếm gần 27% tổng giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm.

VASEP cho rằng trong hai tháng cuối năm 2025, xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ nhu cầu tiêu thụ tăng trong mùa lễ hội.

Sau giai đoạn chững lại trong quý III/2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đã tăng mạnh trở lại trong tháng 10 và ghi nhận mức kim ngạch xuất khẩu cao nhất kể từ đầu năm. Dù vậy, triển vọng duy trì tốc độ tăng trưởng này vẫn phụ thuộc vào diễn biến tiêu thụ nội địa tại Trung Quốc và mức độ cạnh tranh từ các sản phẩm thủy sản khác trong khu vực.

Hiện nay, ngành cá tra Việt Nam đang chịu áp lực cạnh tranh ngày càng lớn tại thị trường này. Sản phẩm cá rô phi của Trung Quốc, một mặt hàng có mức giá cạnh tranh, đang được đẩy mạnh tiêu thụ trong nước do bối cảnh xuất khẩu gặp khó.

Sau cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Mỹ ngày 30/10, Mỹ thông báo giảm thuế nhập khẩu cá rô phi Trung Quốc từ 55% xuống 45% và tạm dừng các mức thuế trả đũa mới đến tháng 11/2026. Dù được giảm 10% thuế nhập khẩu, nhưng mức thuế tổng thể vẫn ở mức cao, khiến cá rô phi tiếp tục bị hạn chế khi vào thị trường Mỹ.

Vì vậy, VASEP cho rằng khả năng cao Trung Quốc sẽ tiếp tục ưu tiên tiêu thụ cá rô phi nội địa trong quý IV, tạo sức ép cạnh tranh lên sản phẩm cá tra đông lạnh của Việt Nam.

Dù vậy, VASEP nhận định thị trường Trung Quốc vẫn chiếm tỷ trọng lớn đối với ngành cá tra Việt Nam. Nhu cầu đối với sản phẩm philê cá tra đông lạnh tại Trung Quốc vẫn duy trì ổn định nhờ giá cả phải chăng, phù hợp với phân khúc tiêu dùng phổ thông. Bên cạnh đó, yếu tố địa lý gần giúp chi phí logistics thấp hơn nhiều so với các thị trường xa, tạo lợi thế rõ rệt cho doanh nghiệp Việt Nam.

Tuy nhiên, sự phụ thuộc dài hạn vào các thị trường truyền thống như Trung Quốc khiến ngành cá tra dễ bị tổn thương khi các nước điều chỉnh chính sách xuất nhập khẩu. 

Trong bối cảnh cạnh tranh nội địa của Trung Quốc tăng lên và nhu cầu thị trường với sản phẩm phile cá tra đông lạnh đang chững lại, VASEP cho rằng ngành cá tra Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa việc đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu sang Trung Quốc.

Bên cạnh dòng sản phẩm philê đông lạnh truyền thống, việc đầu tư phát triển các sản phẩm chế biến sâu, sản phẩm giá trị gia tăng có thể giúp doanh nghiệp nâng biên lợi nhuận, giảm rủi ro và cạnh tranh tốt hơn trong dài hạn.

Song song đó, ngành cần tiếp tục duy trì tăng trưởng tại Trung Quốc nhưng đồng thời mở rộng mạnh hơn sang các thị trường khác để giảm phụ thuộc. Đây là giải pháp vừa đảm bảo ổn định đầu ra, vừa tạo động lực phát triển bền vững cho ngành cá tra trong những năm tới.