Theo khảo sát mới đây của Ngân hàng UOB, 80% doanh nghiệp đã chủ động triển khai các biện pháp ứng phó sau khi Mỹ công bố mức thuế đối ứng 46% với Việt nam ngày 2/4.
Dù môi trường kinh doanh còn nhiều biến động, 60% doanh nghiệp Việt Nam vẫn lạc quan về triển vọng trong năm tới, trong đó 46% cho biết sẽ đẩy nhanh kế hoạch mở rộng ra thị trường nước ngoài – theo kết quả Nghiên cứu Triển vọng Doanh nghiệp năm 2025 của UOB.
Việc Chính phủ Mỹ tạm hoãn áp thuế trong vòng 90 ngày đã tạo điều kiện để các cuộc đàm phán thương mại được tiến hành, đồng thời giúp doanh nghiệp có thêm thời gian chủ động ứng phó – từ việc ổn định chuỗi cung ứng đến kiểm soát chi phí đầu vào gia tăng.
Khoảng 52% doanh nghiệp dự báo chi phí nguyên vật liệu và sản xuất sẽ tăng đáng kể, trong khi 30% lo ngại lạm phát sẽ tăng cao.
Để đối phó, các doanh nghiệp đang thực hiện nhiều biện pháp như đa dạng hóa nhà cung cấp, tăng cường nội địa hóa và giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Gần 70% doanh nghiệp kỳ vọng thương mại nội khối ASEAN sẽ tăng tốc, cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của khu vực này trong bối cảnh biến động toàn cầu.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang tập trung đầu tư vào hai trụ cột chiến lược: Số hóa và phát triển bền vững – với lần lượt 61% và 56% doanh nghiệp Việt Nam cho biết sẽ đẩy mạnh các nỗ lực trong hai lĩnh vực này.
Bên cạnh các sáng kiến nội tại, các doanh nghiệp tại Việt Nam cũng đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức tài chính để vượt qua giai đoạn thách thức hiện tại.
Trong ngắn hạn, hỗ trợ tài chính vẫn là nhu cầu cấp thiết: 73% doanh nghiệp kỳ vọng được hỗ trợ tài chính để giảm thiểu tác động từ thuế quan, và 65% mong muốn có các chính sách trợ cấp hoặc miễn giảm thuế dành riêng cho những ngành chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Về dài hạn, các doanh nghiệp kêu gọi sự hỗ trợ chiến lược như ký kết các hiệp định thương mại song phương với các thị trường trọng điểm, cũng như hỗ trợ trong việc tái cấu trúc và dịch chuyển chuỗi cung ứng – với 62% doanh nghiệp tham gia khảo sát nêu rõ nhu cầu này.
Ông Lim Dyi Chang, Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp, Ngân hàng UOB Việt Nam cho biết: "Chúng tôi vẫn lạc quan về triển vọng kinh tế của Việt Nam, bất chấp những bất ổn gần đây liên quan đến thuế quan. Với các yếu tố nền tảng vững chắc, những cải cách chính sách tích cực gần đây cùng sự chủ động của cộng đồng doanh nghiệp là những tín hiệu rất đáng khích lệ".
Ông cũng nhấn mạnh, đây cũng là thời điểm thích hợp để các doanh nghiệp Việt Nam điều chỉnh chiến lược theo hướng giảm phụ thuộc quá mức vào từng thị trường xuất khẩu riêng lẻ, đồng thời khai thác sức mạnh ngày càng tăng của thương mại nội khối ASEAN.
Như kết quả Nghiên cứu Triển vọng Doanh nghiệp của UOB đã chỉ ra, khả năng thích ứng chiến lược sẽ là yếu tố tạo nên sự khác biệt trong bối cảnh đầy biến động này. Với mạng lưới khu vực sâu rộng và am hiểu chuyên sâu theo từng ngành, UOB sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, quản lý áp lực chi phí và đạt được sự tăng trưởng bền vững trong dài hạn.
UOB cũng đánh giá, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực với gần 75% lãnh đạo doanh nghiệp được xác định là thuộc thế hệ lãnh đạo kế nghiệp– cao hơn đáng kể so với mức trung bình khu vực là 60%. Nhóm lãnh đạo này chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực vận hành và các ngành công nghiệp như công nghiệp chế biến, năng lượng và dầu khí.
Được đào tạo bài bản tại môi trường quốc tế và có tư duy đổi mới, các lãnh đạo thế hệ kế nghiệp tập trung vào chiến lược chuyển đổi dài hạn thông qua số hóa, phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo. So với thế hệ lãnh đạo truyền thống, họ thể hiện sự dẫn đầu trong việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo sinh (generative AI), điện toán đám mây, thực tế tăng cường (AR) và blockchain.
Phát triển bền vững là ưu tiên hàng đầu đối với hơn 95% các lãnh đạo thế hệ kế nghiệp, trong đó nhiều người đã và đang tận dụng các giải pháp tài chính xanh như khoản vay xanh và tài trợ bền vững để thu hút nhà đầu tư, đồng thời gia tăng năng lực thích ứng của doanh nghiệp trước những biến động trong tương lai.
Nhìn từ bài học của một số nước Đông Á, để thoát khỏi bẫy phát triển phụ thuộc vào khu vực FDI, TS. Nguyễn Quỳnh Trang, giảng viên Khoa Kinh tế chính trị, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng Việt Nam cần có các giải pháp để giảm chi phí sản xuất trong nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa.
Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép áp dụng hình thức đầu tư tư nhân cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam nhằm mở rộng sự tham gia của doanh nghiệp vào dự án quan trọng quốc gia.
Lao động đóng từ đủ 15 năm bảo hiểm xã hội (BHXH) trở lên, đạt 61 tuổi 3 tháng với nam, 56 tuổi 8 tháng với nữ đủ điều kiện hưởng hưu trí.
TP HCM sẽ phát triển theo mô hình 6 phân vùng đô thị đa chức năng, nhằm đáp ứng nhu cầu việc làm, nâng chất lượng sống và giảm áp lực di chuyển cho người dân.